Jeroen Bosch, Hiëronymus Bosch of Jheronimus Bosch is geboren in het jaar 1450 en begraven op 9 augustus 1516. De precieze geboortedag is onbekend zo ook de sterfdatum, alleen de dag dat hij begraven is, is bekend. Zijn naam Jeroen Bosch komt pas later, hij is geboren als Jheronimus van Aken. Hij was een beroemd kunstschilder van de Noordelijke Renaissance. Zijn bijnaam was "de Schepper des Duivels". Dat zegt zeker wat over zijn werken en vooral hoe men erover dacht. Hij maakte satirische schilderijen. Hij was de bedenker van nieuwe composities. Niet alles van en over zijn werken is bekend. Al tijdens zijn leven was hij beroemd door zijn schilderkunst. Het hof in Brussel gaf hem opdrachten.
Zijn vader was Anthonis van Aken uit Nijmegen. Bijna de gehele familie was schilder. Het vak is Jeroen Bosch met de paplepel ingegeven. Als kind werd Jeroen geconfronteerd met een enorme brand, waarbij wel 4000 huizen afbranden. Dit heeft veel indruk gemaakt en is in later werk van Bosch terug te zien. Zoals gezegd is Jeroen Bosch thuis in Den Bosch opgeleid tot schilder. In de jaren 1480-1481 werd Jeroen Bosch 'die maelre genoemd'. Hij was toen dus al met zijn carrière bezig. Een beroemd werkstuk van Jeroen en zijn broer is verloren gegaan. Het onderwerp was Schepping van de Wereld. Jeroen Bosch trouwde met een welgestelde dame Aleid van de Meervenne. Ze was rijk en kwam uit een ander milieu dan Jeroen.
Jeroen Bosch zoals de meesten van ons hem en zijn werken kennen, heeft zelf deze naam ingevoerd. Hij werd geboren met de achternaam van Aken, maar vanaf ongeveer 1490 signeerde hij zijn werken met Jheronimus Bosch, dit werd zijn artiestennaam. Ook buiten de grenzen van het hertogdom Brabant raakte Jeroen Bosch bekend. In Venetië zijn bij de verzameling van kardinaal Domenico Grimani werken van Bosch gevonden. Bekende werken zoals 'Heremieten drieluik' en 'het Drieluik van de gekruisigde martelares' bevinden zich in Venetië. Heeft Jeroen Bosch enige tijd in Italië geleefd? Jeroen Bosch overleed in het jaar 1516, de precieze datum is onbekend. De uitvaartdienst werd voorgegaan door een deken, een subdiaken, priesters en zangers. De vrienden van Jeroen Bosch betaalden deze mensen. Hij werd begraven op het Sint-Janskerkhof. Waarschijnlijk is hij gestorven aan de gevolgen van een uitbraak van pleuritis. Beeldhouwer August Falise heeft een standbeeld gemaakt van Jeroen Bosch dat onthuld is op de Markt in Den Bosch.
Zowel over de persoon als ook over zijn werken zijn veel onzekerheden en er wordt veel over gesproken en uitgezocht zonder duidelijkheid daarover te krijgen. Slechts een aantal werken worden met 100% zekerheid aan Bosch toegeschreven. Veel zaken zijn niet te achterhalen. Er was een eenzijdig beeld over Jeroen Bosch. Zijn werken zouden meestal bestaan uit vreemde grappen, bijzondere grillen, monsters en demonen. In het begin van de 17e eeuw werd hij zelfs beschuldigd van ketterij. Bibliothecaris José Siguenza kwam voor Bosch op. Hij zei dat de werken van Bosch gezien moesten worden als 'een soort boeken van wijsheid en kunst'. Hij zag het als een tekortkoming van mensen als zij de werken van Bosch als slecht beoordeelden. Later in de jaren 30 werd Jeroen Bosch beschreven als krankzinnig en geobsedeerd door zonden en schuld. Het werk "De Tuin der Lusten" zou Jeroen Bosch hebben geschilderd in samenwerking met een sekte: de Adamieten. De Adamieten deden aan naaktlopen, zij bedreven de vrije liefde en deden aan polygamie (echtelijke verbintenis met meer dan één persoon). Of dit klopt, hierover heeft men zijn twijfels.
De fantasie van Jeroen Bosch ging erg ver en daarom vroeg menigeen zich af of er wellicht drugs in het spel waren. Waar haalt hij anders de ideeën vandaan? Zo gingen er veel verhalen over Jeroen Bosch rond. Tegenwoordig echter stelt men dat Jeroen Bosch in opdracht werkte en dat zijn opdrachtgevers tot de keurige burgerlijke elite behoorden. De thema's van zijn werk gingen namelijk vaak over zaken waarmee deze mensen te maken hadden, zaken waarmee de gegoede burgerij zich bezighield of zaken waaraan zij zich stoorden.
De schildertechniek die Jeroen Bosch hanteerde week niet veel af van de techniek van zijn tijdgenoten. Er werd geschilderd op een houten paneel met olieverf. Soms wordt er melding gemaakt van werken op linnen schildersdoek, maar deze zijn nooit aangetroffen. Zijn ze er geweest… dan kun je aannemen dat ze verloren zijn gegaan.
Onderzoek schilderijen Jeroen Bosch
Er is veel onderzoek gedaan naar de echtheid van de werken die eerst waren toegeschreven aan Jeroen Bosch. Sommige werken vielen af, andere kwamen er bij de verzameling bij. Tijdens de onderzoeken werd er gelet op de volgende bijzonderheden, die op de schilderwerken te zien zijn:
Het Jeroen Bosch ziekenhuis in 's-Hertogenbosch dankt haar naam uiteraard aan de schilder Jeroen Bosch. Dit ziekenhuis heeft locaties onder andere in Den Bosch, Zaltbommel en Boxtel. Haar verzorgingsgebied heeft ongeveer 360.000 inwoners. Samen met andere ziekenhuizen heeft het Jeroen Bosch ziekenhuis het initiatief genomen om operaties bij prostaatkanker met behulp van een robot uit te voeren: robotchirurgie. Op de website van dit ziekenhuis kun je de laatste nieuwtjes lezen en op de hoogte blijven van de ontwikkelingen die er in het ziekenhuis steeds gaande zijn. De techniek blijft zich ontwikkelen en er blijken steeds weer nieuwe mogelijkheden te zijn om operaties beter uit te kunnen voeren. Dat is alleen maar in het voordeel van de patiënt. Het ziekenhuis staat voor mensen klaar om ze te helpen en wordt hierbij streng gecontroleerd door diverse instanties.
