Medicijnen die je bij de apotheek of bij een drogisterij koopt zitten allemaal in een verpakking. Nu zijn er verschillende soorten verpakkingen die hiervoor gebruikt worden en dat heeft ook zo zijn redenen. Het verpakkingsmateriaal pharmaceutical packaging genoemd. De hoofdredenen waarom medicijnen in dergelijke verpakking aangeboden worden zijn onder andere het beschermen van de producten tegen vocht, temperatuurverschillen, bacteriën en andere invloeden van buitenaf. Alle mogelijke bedreigingen die schade kunnen aanbrengen aan de medicijnen of die de werking kunnen beïnvloeden worden hierdoor zoveel mogelijk buiten gehouden. In dit artikel lees je meer over pharmaceutical packaging, de mogelijkheden met het materiaal en welke soorten er zijn.
De hoofdreden om gebruik te maken van pharmaceutical packaging is om ervoor te zorgen dat de veiligheid van de patiënt met betrekking tot zijn of haar gezondheid niet in gevaar wordt gebracht. Andere redenen om hiervan gebruik te maken zijn het beschermen van de medicijnen tegen invloeden van buitenaf. Zo beschermt het materiaal tegen vocht, warmte, bacteriën en andere besmettingsgevaren. De houdbaarheid van de producten die op deze manier verpakt worden kunnen door de producent dan ook zo goed mogelijk gegarandeerd worden op deze manier. De werkzaamheid van het betreffende medicijn speelt ook mee als factor voor het gebruik van verpakkingsmateriaal.
Voor verpakkingen, dus ook voor de verpakkingen van farmaceutische producten, kunnen we onderscheid maken in drie verschillende soorten verpakkingen: primaire verpakkingen, secundaire verpakkingen en tertiaire verpakkingen. De primaire verpakkingen zijn de verpakkingen die direct op het medicijn zitten, deze komen in contact met het middel. Denk hierbij aan een doordrukstrip met tabletten of een flesje als het om een vloeibaar middel gaat. De secundaire verpakkingen zijn de verpakkingen die daar vervolgens omheen zitten. Dat zijn vaak verpakkingen zoals een kartonnen doosje waarop ook vaak informatie van een patiënt op staat met betrekking tot het gebruik van de medicatie. De derde soort verpakkingen zijn verpakkingen waarin de producten verzonden kunnen worden. Dit zijn verpakkingen zoals grotere dozen of bijvoorbeeld pallets.
Er zijn verschillende soorten verpakkingen die gebruikt worden voor het bewaren en beschermen van farmaceutische middelen. De keuze voor een bepaalde manier van verpakken is vaak afhankelijk van meerdere factoren. Daarbij wordt gekeken naar de vorm van het medicijn, het gebruik en onder welke omstandigheden het middel bewaard moet worden om goed te kunnen blijven. Het is daarbij onder andere belangrijk dat er ook gekeken wordt naar wat voor soort middel het gaat. Een vloeibaar middel wordt bijvoorbeeld vaak in een flesje of flacon aangeboden terwijl tabletten eerder in een doordrukstrip zitten.
Voor het verspreiden van tabletten wordt er vaak gebruik gemaakt van een blisterverpakking. Deze verpakking wordt ook wel een doordrukstrip genoemd en bestaat vaak uit een strip gemaakt van dun aluminium waarin uitsparingen gemaakt zijn voor de tabletten. Deze uitsparingen zijn gevuld met tabletten en aan de onderzijde afgesloten met een dun laagje aluminium. Voor het gebruik kan de strip worden beetgepakt en kan de tablet uit de bewaarplek geduwd worden. Dergelijke verpakkingen voor medicatie zijn vaak te vinden bij producten die in winkels, drogisterijen of bij apotheken te koop zijn als deze voorverpakt worden aangeleverd. De meeste soorten blisterverpakkingen beschikken over doorzichtige uitsparingen waarin de tabletten zitten. Als gebruiker kun je dan zien wat er in zit en of er nog medicatie in de verpakking zit.
Een andere, veel gebruikte manier, van pharmaceutical packaging, zijn flesjes. In flessen kunnen verschillende soorten middelen bewaard en geleverd worden zoals vloeibare producten, poeders of tabletten. Het is afhankelijk van het product, het gebruik en de eigenschappen van het middel in welk soort flacon deze het best bewaard kunnen worden. Bij deze soort verpakking wordt er ook nog onderscheid gemaakt tussen flessen gemaakt van glas of van plastic. Afhankelijk van het middel kan er gebruik gemaakt worden van een doorzichtige fles of een niet doorzichtige fles als licht van invloed kan zijn op de werking van het middel. Haal je medicatie op bij een apotheek en wordt dit door de apotheker afgevuld, dan zit het middel vaak in standaard flessen die ook wel receptflessen worden genoemd.
Medicatie bij naar een apotheek of ziekenhuis wordt afgeleverd door een producent, worden vaak in grotere hoeveelheden geleverd. Denk hierbij aan vloeibare middelen, poeders en tabletten die bijvoorbeeld in grote potten, flessen of dozen geleverd worden. Aan de hand van de recepten die door artsen worden voorgeschreven, worden deze medicijnen dan in de juiste hoeveelheden en porties afgevuld in kleinere verpakkingen zoals bijvoorbeeld receptflessen. Op die manier kunnen we ook kleine hoeveelheden medicijnen worden voorgeschreven en verkocht worden. Voor het gebruik en informatie over het medicijn wordt op de fles een label met het recept geplakt en ontvangt de gebruiker een bijsluiter.
Wanneer er medicatie bij een apotheek wordt afgehaald of als deze door bijvoorbeeld een ziekenhuis wordt voorgeschreven, dan zit het niet in standaard verpakkingen zoals deze uit een productielijn komen. Zoals gezegd worden dergelijke medicijnen vaak nauwkeurig afgemeten en door een apotheker in bijvoorbeeld een flacon of een fles gedaan. Op de verpakking is een label geplat met het recept. Daarop staat informatie zoals de arts die het middel heeft voorgeschreven, de naam van de patiënt, de geboortedatum van de patiënt, da datum waarop het middel verpakt is, de dosering van de medicatie, de naam van het medicijn, de sterkte van het medicijn, eventuele bijwerkingen en de gegevens van de apotheker die het middel verpakt heeft.
Het is altijd belangrijk dat medicijnen en andere middelen uit de buurt van kinderen bewaard worden. Verpakkingen worden dan ook vaak zo gemaakt dat het voor kinderen niet mogelijk of zeer moeilijk is om deze te openen. Flessen worden daarvoor bijvoorbeeld voorzien van een dop die eerst ingedrukt moet worden met kracht, voordat deze opengedraaid kan worden. Er wordt gebruik gemaakt van dergelijke beveiligingsmaatregelen om de gezondheid van nieuwsgierige kinderen zoveel mogelijk te beschermen. Natuurlijk moeten medicijnen en andere gevaarlijke middelen wel altijd op een veilige plek bewaard worden. Daarom zit er in iedere verpakking een uitgebreid formulier met veiligheidsvoorschriften om zo veilig mogelijk om te gaan met medicatie.
