Het kan heel belangrijk zijn om te weten hoe hard het precies waait. Dat is vooral van belang bij sterkere windkrachten, waarbij een beetje wind meer of minder het verschil kan zijn tussen grote schade of ongemak. Zo kun je met windkracht 7 misschien nog net met de nodige moeite tegen de wind in fietsen, met windkracht 9 of 10 is het verstandiger om binnen te blijven. Daar kom je niet tegenop, en met zo’n zware windkrachten loop je buiten het risico geraakt te worden door rondvliegende dakpannen of vallende bomen. Maar hoe leg je nu aan iemand uit hoe hard het waait? Waar de een absoluut niet meer tegen de wind in kan fietsen, rijdt een ander nog vrolijk verder.
In de tijd dat de scheepvaart nog gebruik maakte van zeilschepen om mensen en goederen over zee te vervoeren was de wind een belangrijke factor. De sterkte van de wind en de richting waar deze uit waaide had grote invloed op het schip en op de vraag of de bestemming veilig en op tijd gehaald kon worden. Het is dan ook niet vreemd dat de eerste die probeerde de windkrachten in begrijpelijke termen en schema’s vast te leggen dit deed vanuit een scheepvaart-achtergrond. Francis Beaufort was commandant op een fregat bij de Royal Navy, de Britse marine. Het was de gewoonte om in het logboek belangrijke gegevens van de reis te noteren. Het gebruik van gelijke termen en begrippen droeg uiteraard bij aan een goed begrijpen en interpreteren van de genoteerde gegevens. En dat gold dus ook voor de gegevens over windkracht. Op een gelijke wijze over windkracht schrijven en spreken zou de communicatie verbeteren, en ongelukken zouden beter voorkomen kunnen worden.
De eerste vraag die Beaufort over zijn windregistratie moest beantwoorden: hoe zeg je nu hoe hard het waait? Windmeters of iets dergelijks bestonden niet. Beaufort kwam met een goede oplossing. Hij deelde de windkracht in met behulp van beschrijvingen, hij noteerde dus de effecten die de windkracht had op de zeilschepen. Het was voor een zeeman uiteraard een logische keuze. In 1805 had Beaufort zijn eerste eenduidige wind-schaal klaar.
De Royal Navy was geïnteresseerd in de schaal die Francis Beaufort presenteerde. Het was duidelijk dat het juist interpreteren van gegevens over windkracht een preventieve werking zou kunnen hebben, waardoor schepen en mensenlevens gespaard zouden kunnen blijven. Aanvankelijk werd er met de nieuwe windschaal geëxperimenteerd, maar de resultaten waren van dien aard dat in 1838 door de Royal Navy het gebruik van de windschaal van Beaufort verplicht werd gesteld.
Na de uitvinding van de stoommachine veranderden zeeschepen drastisch. Voortaan waren er stoomschepen waar daarvoor zeilschepen de dienst uitmaakten. Dat had consequenties. De schaal van Beaufort beschreef de windkracht door effecten van de wind op zeilschepen te duiden. Omdat die zeilschepen er niet of nauwelijks meer waren verminderde de waarde van de windschaal van Beaufort. Omdat het hanteren van een heldere en uniforme windschaal nog steeds erg belangrijk was, werd besloten tot verbetering en modernisering van de windschaal. In de jaren tussen 1905 en 1921 werkte Sir George Simpson aan een nieuwe versie, waarbij ook enkele zwaardere windsnelheden aan de bestaande lijst werden toegevoegd. En ondertussen was ook duidelijk geworden dat een uniforme windschaal niet alleen op zee nodig was, maar dat deze ook op het land goede diensten zou kunnen bewijzen. In de nieuwe schaal zijn daarom effecten opgenomen die bedoeld zijn voor gebruik van de windschaal op het land.
Het bleef nodig om wijzigingen en verbeteringen aan de schaal aan te brengen. In 1946 werd daarom de tot-nu-toe laatste versie van de windschaal gepresenteerd. Aan de windschaal, die nog steeds werd genoemd naar de grondlegger, Francis Beaufort, werden enkele zwaardere windsnelheden binnen orkanen toegevoegd. Bovendien werd een hoogte en een tijdsduur vastgesteld. Een windkracht wordt pas in een bepaalde schaal ingedeeld als deze windkracht op een hoogte van tien meter wordt gemeten, waarbij de genoemde effecten minstens tien minuten zichtbaar moeten zijn. Is het minder, dan heb je het over windvlagen. Je hoort tegenwoordig mensen zeggen windkracht 4 of 4 beaufort. Ze hebben het dan over windkracht 4 op de schaal van Beaufort.
Hieronder zie je een lijst met de windkrachten, aanduidingen, snelheden van de wind in kilometers per uur en een korte beschrijving van het effect dat je bij die windkracht kunt waarnemen.
