Het Nederlands recht bestaat uit tal van verschillende rechtsgebieden. Denk bijvoorbeeld aan het verschil tussen het arbeidsrecht en het bouwrecht. Of leg het IT-recht eens naast het huurrecht. In sommige gevallen kunnen de verschillende onderdelen van het Nederlands recht enige overlap met elkaar hebben. Denk aan zaken die gerelateerd zijn aan de privacy op het internet; je hebt te maken met het IT-recht en het privacyrecht. Een advocaat vertelt je onder welke van beide rechtsgebieden jouw zaak geschaard kan worden.
De diversiteit aan onderdelen van het Nederlands recht maakt het ondoenlijk om jezelf in te lezen in de wettelijke rechten en plichten die je in verschillende situaties hebt. Deze kennis is vereist, om voor jezelf een inschatting te kunnen maken van je juridische positie bij een conflict. Loont het om op basis van deze juridische positie gerechtelijke stappen te ondernemen tegen een andere betrokkene bij het conflict? Is het wellicht raadzaam om de zaak zo snel mogelijk te schikken, om verdere escalatie te voorkomen? Mocht het bij zo’n escalatie tot een rechtszaak komen, dan kan je wankele juridische positie leiden tot onnodig hoge kosten; de verliezende partij betaalt in sommige gevallen de juridische kosten van de winnende partij.
Advocaten specialiseren zich vaak in onderdelen van het Nederlands recht. Zo behandelt de ene advocaat voornamelijk kwesties gerelateerd aan het IT-recht, terwijl andere advocaten meer ervaring zullen hebben in bijvoorbeeld uithuisplaatsingen of conflicten tussen huurders en verhuurders. Door een advocaat te benaderen die ervaring heeft in de behandeling van zaken vergelijkbaar met die van jou, verzeker je jezelf van gedegen advies over de stabiliteit van je juridische positie bij een verdere escalatie van de situatie. Ook kan een advocaat vaak direct adviseren over de juridische stappen die overwogen kunnen worden. Eerder las je al dat schikken een optie kan zijn, evenals het escaleren van het conflict tot een rechtszaak. Afhankelijk van de aard van de zaak kan ook een traject bij een mediator interessant zijn. Dat laatste geldt bijvoorbeeld voor zaken gerelateerd aan families, echtscheidingen, enzovoorts. Een traject bij een mediator heeft over het algemeen een veel meer informeel karakter, dan het voor de rechter laten komen van de kwestie.
In Nederland heb je te maken met een vrije advocaatkeuze. Dit recht biedt je de mogelijkheid om als cliënt zelf een advocaat te kiezen, wanneer je juridische hulp wenst. Dat recht heb je niet alleen, wanneer je los van een verzekeraar hulp vraagt van een advocaat. Ook zo’n verzekeringsmaatschappij heeft niet de mogelijkheid je te dwingen een door hen aangeraden advocatenkantoor te benaderen. Het biedt jou als cliënt het voordeel dat je op zoek kunt gaan naar een raadsman of raadsvrouw, welke veel ervaring heeft in vergelijkbare zaken. Dit vergroot immers de kans op een succesvol verloop van de zaak.
Het kan overigens heel verstandig zijn om een rechtsbijstandverzekering af te sluiten. Mocht het tot een juridische kwestie komen, dan hoef je de kosten voor de ondersteuning van een advocaat niet geheel zelf te bekostigen. De kosten worden grotendeels betaald door de verzekeraar; je betaalt doorgaans wel een eigen risico. Mocht je een advocaat inschakelen en de kosten willen declareren bij de verzekeraar, dan dien je de verzekeringsmaatschappij vooraf om toestemming te vragen voor het inschakelen van de raadsman of raadsvrouw. Mocht je dit onverhoopt vergeten, dan kan de verzekeringsmaatschappij het declaratieverzoek afwijzen. Iets wat je gezien de kosten van een advocaat wilt voorkomen.
Het raadplegen van een advocaat om juridisch advies in te winnen is niet alleen interessant bij het voorkomen van de escalatie van een conflictsituatie. Kies hier ook voor, wanneer je dergelijke situaties juist vooraf wilt voorkomen. Hoewel dat niet altijd mogelijk is, kan juridisch advies er wel aan bijdragen. Denk bijvoorbeeld aan een situatie, waarin je als groeiend ondernemer een arbeidsovereenkomst opstelt voor je eerst werknemer. Je wilt op zo’n moment weten welke bepalingen in de overeenkomst opgenomen mogen worden, zonder dat dit ten koste gaat van de rechtsgeldigheid van het document. Van dat laatste kan sprake zijn, wanneer je bijvoorbeeld ten onrechte een concurrentiebeding in de overeenkomst opgenomen hebt. Dit is niet toegestaan bij onder meer tijdelijke contracten; evenals dat je hier een minderjarige medewerker nooit voor mag laten tekenen.
Een advocaat kan dergelijke overeenkomsten voor je doornemen en op basis van diens kennis over het Nederlands arbeidsrecht advies geven over de inhoud ervan. Mogelijk raadt een advocaat je aan om bepaalde bepalingen uit de overeenkomst te schrappen of juist nog toe te voegen, om jezelf beter in te kunnen dekken bij eventuele conflicten in de toekomst. Niet alleen bij het opstellen van een eerste arbeidsovereenkomst is dergelijk advies wenselijk; kies er ook voor wanneer je bijvoorbeeld een overeenkomst aangaat met een leverancier.
Eerder in dit artikel werden een aantal voorbeelden genoemd van rechtsgebieden die onderdeel uitmaken van het Nederlands recht als geheel. Er zijn verschillende voorbeelden te bedenken van zaken die onder deze rechtsgebieden vallen. Hieronder vind je deze kort toegelicht. Het geeft je een beeld van de advocaat die je nodig hebt bij de verschillende soorten conflicten waarmee je te maken kunt krijgen.
