Een verlaging van de Europese rente betekent dan ook dat de kosten voor uw spaargeld dat op de bank staat groter worden. De banken maken nu al verliezen over ons spaargeld en met de komende maatregelen, zullen die verliezen dus alleen maar meer worden. Een nadeel van deze maatregel is dat de banken deze kosten zeker op de hun consumenten gaan doorberekenen. Dit betekent dus dat al uw spaargeld straks langzaamaan zal verdampen.
Om uit te leggen waarom we te maken hebben met negatieve rente moeten we eerst een tijdje terug in de tijd. 14 juni 2014 werd er door president Mario Draghi van de Europese Centrale Bank aangekondigd dat de depositorente van 0,0 naar min 0,1 procent zou gaan. De min 0,1 procent is het tarief waartegen de banken hun overtollige reserves stallen bij de centrale bank. Verder gaf Mario Draghi aan dat de werkloosheid in de eurozone hoog lag en de inflatie bleef met de 0,5 procent ook nog lager dan gewenst. Om de vraag te stimuleren, werd door de centrale bank de rente verlaagd. Het idee hiervan was dat wanneer geld lenen goedkoper wordt dan sparen, dan zullen bijvoorbeeld bedrijven gaan investeren. Hierbij werd aangegeven dat de groei en het herstel van de economie belangrijker was dan de mogelijkheid om te sparen.
Echter bleek het erg lastig te zijn om de inflatie naar 2% te krijgen. Hierdoor ging de afgelopen jaren de rente stapsgewijs steeds verder omlaag. Deze staat nu zelfs op min 0,5 procent.
Zoals hierboven beschreven heeft de Europese Centrale Bank een relatief grote rol in de reden waarom de rente voor sparen negatief is. De Europese Centrale Bank probeert al jaren om de inflatie weer te doen laten stijgen door onder andere de rente voor sparen negatief te maken. Wanneer banken de Europese Centrale Bank meer geld moeten betalen voor het stallen van de overtollige liquiditeit (en daarbij andere veilige beleggingen lager renderen), dan zal het moeilijker zijn voor de banken om hun spaarder een positieve rente te beiden op hun spaarrekening. Ondanks dit alles verdienen banken nog steeds maan aan alle leningen die bij hen afgesloten worden dan dat zij verliezen op de lage rente van min 0,5 procent.
Ook hierbij heeft de Europese Centrale Bank een rol. Zij hebben namelijk de boetenrente wat verzacht. Er is namelijk een complex systeem, ‘tiering’, waardoor de lasten voor een hoop banken meevallen. Door gebruik te maken van ‘tiering’ behoedt de Europese centrale Bank een deel van de verplichte reserves die banken verplicht moeten aanhouden van de negatieve rente. ‘Tiering’ neemt dus de druk op de negatieve spaarrentes voorlopig weg. Echter kunnen de marktrentes nog lager worden en is het niet te voorspellen wat er dan gebeurt.
Een van de positieve aspecten die een lage spaarrente met zich mee brengt is de lage hypotheekrente. Dit geldt eveneens voor de langere rentevaste periodes. Wanneer mensen hun hypotheekrente vastzetten voor tien jaar of langer, dan zijn zij ook verzekerd van alle lage rentelasten.
Een ander voordeel ligt op Europees niveau. Landen als Nederland vergeven hun staatsobligaties uit tegen een negatieve rente. Dit betekent dat de kopers van die leningen betalen om die leningen aan te mogen houden. Nederland ontvangt hier dus meer geld over.
Ook bedrijven profiteren van de lage rente. Zij kunnen namelijk tegen gunstige voorwaarden lenen en voor lagere tarieven financieringen aanvragen. Met die leningen zijn zij in staat om dat geld te investeren in nieuwe activiteiten die positief zullen zijn voor de werkgelegenheid. En ook wordt het onaantrekkelijker gemaakt om geld te sparen in plaats van investeringen te doen. Ook bedrijven in financieel zwaar weer zitten hebben baad bij een lage rente omdat hierdoor schulden minder hard oplopen, en dus het faillissementsrisico lager maakt.
De negatieve rente heeft een negatief effect op de pensioenopbouw. Het vermogen van pensioenfondsen groeit minder snel doordat zij aan de hand van de spaarrente berekenen hoeveel geld er opzij gelegd moet worden om aan de toekomstige uitkeringsverplichtingen te kunnen voldoen. Doordat de rente al jaren erg laag is en in de nabije toekomst zelfs negatief kan worden, hebben de pensioenfondsen dan ook moeite met de dekkingsgraad. Wanneer de rente daadwerkelijk de min in gaat, zullen verspillende pensioenfondsen nog lastiger krijgen.
Ook als spaarder is het extreem nadelig dat de spaarrente laag of in de toekomst zelfs negatief is. In het laatste geval brengt sparen dan geen geld meer op, maar kost dit juist geld. Het geld verdampt als het ware. Hieronder worden enkele tips gegeven wat je kunt doen in het geval van een negatieve spaarrente.
Ondanks dat de hypotheekrente laag zijn, zijn door de lage spaarrente de huizenprijzen juist flink gestegen. Hierdoor is het voor (voornamelijk) starters bijna onmogelijk geworden een huis te kopen. Een huis is op dit moment relatief twee keer zo duur dan in de jaren ’90.
Als u nu niet meer wilt sparen zijn er een aantal alternatieven om toch te sparen. Zo kunt u ervoor kiezen om uw spaargeld te gaan beleggen. Echter zijn er ook verschillende risico’s verbonden aan beleggen. Daarom is het van belang dat er enige kennis is van beleggen en dat u zich er ook in gaat verdiepen voordat u al uw spaargeld in beleggingen stopt.
Ook is het mogelijk uw spaargeld op een spaardeposito te zetten. Daarbij zet u uw geld voor een zelfgekozen langere periode vast. Daarbij ontvangt u ook in die periode een vast bedrag aan rente. Het is dan niet mogelijk dat die rente binnen de gekozen periode daalt. Een voordeel hieraan is dat u zeker bent van het bedrag wat u na afloop op uw rekening heeft staan.
Als laatste heeft u de optie om uw schulden af te betalen. Wanneer u in het bezit bent van een huis, is de kans groot dat u ook een hypotheek heeft die u aan het afbetalen bent. Het is mogelijk om de maandlasten van die hypotheek te verlagen door extra af te lossen. Dit kan dus gedaan worden met uw spaargeld. Wanneer u extra aflost, zal het hypotheekbedrag ook dalen en hoeft u minder rente per maand te betalen. Hierdoor zal u gemiddeld per maand meer geld over houden waardoor u in zekere zin ook weer spaart.
