Een VAR aanvragen is mogelijk voor iedereen die in Nederland werkt. Voor het aanvragen van een Verklaring Arbeidsrelatie hoef je dus niet per se in Nederland te wonen. Je kunt enkel als een natuurlijk persoon een VAR aanvragen. Dit betekent dus eigenlijk dat het alleen kan als je een eenmanszaak hebt of werk verricht als freelancer. Je kunt geen VAR aanvragen voor een vof, een bv, een nv of een maatschap.
Ben je directeur-grootaandeelhouder van een bv of nv? In dat geval is het wel mogelijk om een Verklaring Arbeidsrelatie aan te vragen bij de Belastingdienst. Ook kun je een VAR aanvragen als vennoot of maat van een vof of maatschap. Verder kun je in Nederland als artiest of beroepssporter een VAR aanvragen.
Een VAR geeft duidelijkheid over de loonheffingen die moeten worden gerekend over de inkomsten van de werkzaamheden die je voor je opdrachtgevers uitvoert. Als hier loonheffingen over moeten worden gerekend, moeten deze heffingen door de opdrachtgever worden ingehouden op je loon. Vervolgens moet dit worden betaald aan de Belastingdienst. Alleen als je deze werkzaamheden zelf uitvoert, kun je hiervoor een Verklaring Arbeidsrelatie aanvragen.
Verder kun je één VAR aanvragen voor werkzaamheden van hetzelfde soort die aan dezelfde voorwaarden voldoen. Als je bijvoorbeeld twee heel verschillende soorten werkzaamheden doet die weinig met elkaar te maken hebben, moet je twee verklaringen aanvragen. Ook kan het zijn dat je een deel van de werkzaamheden in loondienst uitvoert en het andere deel als freelancer. In dat geval dien je ook twee verklaringen aan te vragen.
In Nederland is het aanvragen van een VAR niet verplicht, maar het kan zijn dat je opdrachtgever om deze verklaring vraagt. Zo weet hij of zij namelijk weten of er wel of geen loonheffingen moeten worden ingehouden en betaald over je inkomsten. Ben je in het bezig van een VAR verklaring? Deze hoef je niet verplicht altijd te gebruiken.
Een VAR kun je heel eenvoudig aanvragen via de website van de Belastingdienst. Hiervoor vul je het formulier ‘Aanvraag Verklaring Arbeidsrelatie’ in. Het is mogelijk om dit formulier online te versturen. Echter kun je er ook voor kiezen om het aanvraagformulier te downloaden en te printen. Je kunt het dan vervolgens met de post opsturen. Houd er rekening mee dat het niet mogelijk is om over een voorgaand kalenderjaar een VAR aan te vragen.
De Belastingdienst kan de Verklaring Arbeidsrelatie op vier verschillende manieren beoordelen. Hieronder bespreken we de soorten VAR:
Als je VAR is beoordeeld als ‘loon uit dienstbetrekking’ kun je je opdrachtgevers geen zekerheid geven over het inhouden en betalen van loonheffingen. Elke opdrachtgever zal dan zelf moeten beoordelen of er sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking.
Een andere mogelijke beoordeling van je aanvraag VAR is ‘resultaat uit overige werkzaamheden’. Ook hier geldt weer dat je je opdrachtgevers geen zekerheid kunt geven en dat zij zelf de situatie moeten toetsen.
Als de Belastingdienst de VAR beoordeelt als ‘Winst uit onderneming’ betekent dit dat je echt als ondernemer wordt gezien. Je opdrachtgevers krijgen met deze VAR de zekerheid dat er geen loonheffingen hoeven worden ingehouden. Wel dienen de werkzaamheden binnen de geldigheidsduur van de VAR te worden uitgevoerd en overeen te komen met de werkzaamheden die op de VAR zijn beschreven. Verder moeten je opdrachtgevers je identiteit hebben vastgesteld en een kopie van je ID en de VAR bij hun administratie bewaren.
Het kan ook zijn dat de Belastingdienst je aanvraag voor een VAR beoordeeld als ‘inkomsten uit werkzaamheden voor rekening en risico van vennootschap’. Hiermee kun je ook je opdrachtgevers de zekerheid geven dat ze geen loonheffingen hoeven te betalen, maar dit VAR is bedoeld voor directeur grootaandeelhouders, vennoten en maten. Eenmanszaken krijgen deze VAR dus over het algemeen niet, maar zij krijgen dan de VAR ‘winst uit onderneming’.
Ook hierbij geldt dat de werkzaamheden moeten overeenkomen met de werkzaamheden is het VAR en binnen de geldigheidsduur moeten worden uitgevoerd. Ook dient de opdrachtgever een kopie van je identiteitsbewijs en VAR bij de administratie te bewaren.
Bij zowel ‘winst uit onderneming’ als ‘inkomsten uit werkzaamheden voor rekening en risico van vennootschap’ kun je geen beroep doen op de uitkeringen van werknemersverzekeringen. Je bent hier dan namelijk niet voor verzekerd.
Als je de VAR aan de opdrachtgever laat zien, moet de verklaring in ieder geval geldig zijn. De opdrachtgever bewaart een kopie van de VAR samen met een kopie van je ID bij zijn administratie. Ook tijdens de duur van de werkzaamheden moet de VAR geldig zijn. De opdrachtgevers hoeven bij een VAR-wuo of VAR-dga gedurende de geldigheidstermijn in ieder geval geen loonheffingen te betalen, behalve bij misbruik of ten onrechte gebruik van de Verklaring Arbeidsrelatie.
Normaal gesproken kon je jaarlijks vanaf 1 september een VAR aanvragen voor het volgende jaar. In andere gevallen kreeg je automatisch een VAR van de Belastingdienst. Aangezien er nu een nieuw wetsvoorstel wordt gedaan, is het voor een groot aantal personen niet nodig om voor 2016 een VAR aan te vragen. Als je een VAR hebt voor 2014 of 2015 en in 2016 nog dezelfde werkzaamheden onder dezelfde voorwaarden blijft uitvoeren, kun je deze oude VAR nog voor 2016 gebruiken.
Het nieuwe wetsvoorstel ‘Wet Deregulering beoordeling arbeidsrelaties’ wordt op dit moment in behandeling genomen door de eerste kamer. In het wetsvoorstel staat dat de VAR per 1 april 2016 wordt afgeschaft en dat opdrachtgevers en –nemers voortaan gebruik kunnen maken van overeenomsten die door de Belastingdienst zijn opgesteld.
Ook kun je zelf een overeenkomst aanleveren en door de Belastingdienst laten beoordelen. Met deze overeenkomsten kun je je opdrachtgevers dan alsnog de zekerheid geven over het wel of niet inhouden en betalen van loonheffingen. Het is niet verplicht om de overeenkomsten die je zelf opstelt te laten controleren door de Belastingdienst. Dit raden we je echter wel aan om te doen, omdat je opdrachtgevers dan in ieder geval zeker weten of ze wel of geen loonheffingen hoeven te betalen.
