Veel mensen krijgen tijdens de puberteit te maken met acne, vaak in de vorm van pukkels in het gezicht en op de rug. Waar de één hier ontzettend veel last van heeft, verdwijnt de acne bij anderen relatief snel. Acne kent verschillende vormen, wanneer fungal acne een voorbeeld is. De officiële, medische benaming hiervan is pityrosporum folliculitis. Veel mensen noemen fungal acne echter gistpuistjes. Gek is die benaming niet; het heeft te maken met de oorzaak hiervan. Beoordeel je de symptomen van fungal acne, dan komen deze op hoofdlijnen overeen met die van klassieke acne. Het gaat vaak om kleine, harde bultjes op de huid. Ze komen voor in het gezicht, al ziet men ze vaker op de rug, borst en bijvoorbeeld bovenarmen. In dit artikel wordt dieper ingegaan op het ontstaan en het op effectieve wijze behandelen van gistpuistjes.
Zoals de naam van deze aandoening wellicht al doet vermoeden, zijn gistpuistjes het gevolg van een overproductie aan gist in het lichaam. Als gevolg van deze overproductie raakt de huid geïrriteerd, wat ertoe leidt dat er kleine bultjes ontstaan op de huid. Deze bultjes hebben veel weg van de pukkels die ontstaan als gevolg van verstopte, geïrriteerde haarzakjes. De pukkels zoals we deze kennen van de klassieke acne. Reeds las je al dat gistpuistjes niet alleen voorkomen op het gezicht. Veel vaker zitten ze op de rug of borst van mensen, evenals dat je ze tegenkomt op de bovenarmen.
Niet alleen zit er een verschil in de oorzaak van gistpuistjes en klassieke acne. Ook hebben de bultjes die het gevolg zijn van fungal acne een andere vorm. Deze bultjes zijn heel gelijkmatig, ze verschillen nauwelijks in grootte van elkaar. Bij klassieke acne kunnen die verschillen er wel zijn. De ene pukkel is veel groter dan de andere.
Reeds werden een aantal symptomen genoemd, die typisch kunnen worden toegeschreven aan fungal acne. De bultjes zijn ongeveer even groot en bevinden zich voornamelijk op de borst en rug. Het zijn symptomen op basis waarvan je fungal acne kunt onderscheiden van klassieke acne. Een derde symptoom dat hieraan toegevoegd kan worden: gistpuistjes jeuken heel erg. Daar waar de pukkels als gevolg van klassieke acne over het algemeen veel minder of helemaal niet jeuken.
Ook is het bij gistpuistjes nauwelijks mogelijk om deze uit te knijpen. Het kan verleidelijk zijn toch een poging te wagen, daar de gistpuistjes net als klassieke pukkels een wit puntje zullen tonen. Het uitknijpen van een reguliere pukkel is veel makkelijker. Pas hier echter mee op, daar het uitknijpen van puisten kan leiden tot een snelle verspreiding. Andere talgklieren zullen als gevolg van het uitknijpen van een puist geïrriteerd raken en daarmee een pukkel veroorzaken.
Wanneer je last denkt te hebben van fungal acne, bijvoorbeeld doordat je de reeds genoemde symptomen hiervan herkent, is het verstandig allereerst een huisarts te bezoeken. Een huisarts kan een diagnose stellen en meer vertellen over de behandeling hiervan. Mogelijk gaat het om een andere vorm van acne, waardoor de hieronder beschreven stappen geen of slechts beperkt effect zullen hebben.
Liever eerst zelf een poging wagen om het aantal gistpuistjes te verminderen? Er zijn in dat geval een aantal stappen die je kunt zetten. Doel van het behandelen van gistpuistjes is het voorkomen van het vermeerderen van de concentratie gist in de huid. Immers, de gistpuistjes zijn het gevolg van een heftige reactie op de aanwezigheid van gist. Een belangrijke eerste stap hierbij is het herzien van de middelen die je op de huid smeert. Mogelijk bevatten deze ingrediënten met een relatief hoge concentratie gist. Het probleem houdt als gevolg hiervan stand.
Er zijn verschillende zalfjes en crèmes die je zou moeten vermijden, wanneer je gistpuistjes op effectieve wijze aan wilt pakken. Fungal acne kan bijvoorbeeld getriggerd worden door een te grote concentratie oliën en vetzuren in deze middelen. In plaats van deze oliën zou je voor het gebruik van een olievrije moisturizer kunnen kiezen. De voorkeur gaat hierbij uit naar een moisturizer met gel-structuur.
Ook zogenaamde vetzuur-esters kunnen fungal acne verergeren. Onder vetzuur-esters verstaat men ingrediënten die bestaan uit een combinatie van vetzuren en alcohol. Zoals reeds aangegeven zijn vetzuren slecht voor de huid, wanneer je te maken hebt met gistpuistjes. Hetzelfde geldt voor een mix waarin deze vetzuren verwerkt zitten. Vetzuur-esters worden vaak gebruikt om de huid gladder te maken. Je kunt ze op de lijst met ingrediënten herkennen aan het feit, dat de meeste vetzuur-esters eindigen op “-ate”. Om een voorbeeld te noemen: glyceryl stereate, of bijvoorbeeld isopropyl palmitate.
Een derde ingrediënt wat gistpuistjes kan veroorzaken of verergeren is kokosolie. Ook in kokosolie zitten vaak vetzuren verwerkt. In de meeste gevallen gaat het hierbij om laurinezuur. Opvallend, want van laurinezuur wordt juist gesteld dat dit een antibacteriële werking en daarmee een ontstekingsremmend effect heeft. Daarbij wordt kokosolie vaak geroemd om het helende effect hiervan. Bij klassieke acne biedt dit het voordeel dat de huid sneller herstelt na het uitknijpen van een puist.
Tot slot wordt afgeraden om zalfjes en crèmes met gefermenteerde ingrediënten te gebruiken. Een voorbeeld hiervan is het ingrediënt galactomyces fermentfiltraat. Deze stof komt vaak terug in Koreaanse skincare producten. Van het ingrediënt stelt men dat het rijk is aan vitaminen en aminozuren, welke een positief effect hebben op de huid. Tezamen vormen ze een stevige antioxidant. Galactomyces is echter een schimmelsoort, wat voor mensen met fungal acne een averechts effect heeft; het zal de symptomen hiervan verergeren.
Over het algemeen zal men voornamelijk in de zomermaanden last hebben van de gistpuistjes. Een verklaring hiervoor zit in het feit, dat een warm en vochtig klimaat, gecombineerd met veel zweten en bijvoorbeeld afsluitende kleding, de gistgroei kan stimuleren. Het vormt een trigger voor fungal acne en daarmee voor het ontstaan van de gistpuistjes op de huid. Ook blijkt uit onderzoek dat mensen die gevoelig zijn voor astma of allergieën een groter risico lopen last te krijgen van fungal acne.
