Elke werknemer heeft in Nederland recht op wettelijke vakantiedagen. Dit zijn vakantiedagen die je opbouwt tijdens de overeengekomen arbeidsuren per week. Je hebt recht op minimaal vier keer het aantal arbeidsuren per week. Bij een fulltime contract heb je minimaal recht op 20 vakantiedagen per jaar. De wettelijke vakantiedagen zijn zes maanden na het opbouwjaar geldig. Als je de dagen niet binnen deze periode hebt opgenomen dan komen ze te vervallen. Stel je hebt in 2015 het hele jaar gewerkt zonder vrij te nemen. Je hebt hierdoor 20 vakantiedagen opgebouwd. Je moet deze uiterlijk voor 1 juli 2016 opgemaakt hebben anders komen ze te vervallen. De vakantiedagen komen niet te vervallen als je geen kans gehad hebt om vrij te nemen. Er kan besloten worden om de dagen langer geldig te maken.
Je kan met je werkgever afspraken maken over extra vakantiedagen. Dit worden bovenwettelijke vakantiedagen genoemd. Je hebt hier alleen recht op als je afspraken gemaakt hebt met de werkgever. Deze bovenwettelijke vakantiedagen kunnen opgenomen zijn in de arbeidsovereenkomst of in een cao. Dit zijn alle dagen boven bijvoorbeeld de 20 wettelijke dagen van je contract. Als er geen bovenwettelijke vakantiedagen in je cao of contract staan dan heb je er geen recht op. Mocht je hier afspraken over maken dan is het slim om te controleren of deze in je arbeidsovereenkomst opgenomen zijn.
Wettelijke vakantiedagen vervallen na een bepaalde periode. Je kan ze niet meer opnemen en niet laten uitbetalen. Dit is anders bij bovenwettelijke vakantiedagen. Deze kan je laten uitbetalen door je werkgever als ze niet opgenomen zijn. Je moet hiervoor een verzoek indienen om ze te laten uitbetalen. Het uitbetalen van vakantiedagen moet wel in het cao of de arbeidsovereenkomst geregeld zijn. Het kan voorkomen dat de werkgever een aanbod doet om ze uit te betalen. Bijvoorbeeld omdat het niet uitkomt dat je ze opneemt. In ruil voor opname betaalt de werkgever de vakantiedagen uit. Je kan er voor kiezen om hier niet mee akkoord te gaan. In plaats van uitbetalen neem je de vakantiedagen gewoon op. Bovenwettelijke vakantiedagen blijven langer geldig dan wettelijke vakantiedagen. De dagen blijven 5 jaar na opbouw geldig. Daarna komen ze te vervallen en kan je ze niet laten uitbetalen. Uitbetalen kan alleen als dit in het contract is opgenomen en beide partijen hierover akkoord zijn.
Je kan het beste schriftelijk je aanvraag tot verlof indienen. Je krijgt zo ook een schriftelijk akkoord terug zodat hier geen misverstanden over kunnen ontstaan. In principe ben je als medewerker vrij om vakantie op te nemen wanneer het jouw uitkomt. Er is echter een uitzondering en dat is als er geen bezetting is. Dit kan een reden zijn voor je werkgever om de vakantie af te keuren. Indien er geen enkele oplossing tot vervanging is kan de werkgever gelijk gesteld worden. Je bent dan verplicht om je vakantie op een ander moment op te nemen. Dit punt is voor de meeste werknemers een discussiepunt over het wel of niet opnemen van vakantie.
Het kan voorkomen dat je verplichte vakantiedagen moet opnemen van je werkgever. Het kantoor sluit bijvoorbeeld tussen kerst en oud en nieuw. Deze dagen ben je vrij, maar moet je wel aftrekken van je vakantiedagen. Ondanks dat je zelf graag door wil werken ben je verplicht om ze op te nemen. Dit kan weleens een conflict geven tussen de werkgever en werknemer. Het sluiten van het kantoor wordt meestal in overleg met de werknemers gedaan. Zodat er geen misverstanden kunnen ontstaan over het opnemen van de verplichte werkdagen.
Het kan voorkomen dat je tijdens de vakantie ineens ziek wordt. Je kan niet echt vakantie vieren dus is het niet eerlijk dat het je ook echt vakantiedagen kost. Mocht je ziek worden tijdens de vakantie dan kan je naar kantoor bellen om jezelf officieel ziek te melden. In de uren dat je officieel ziek bent neem je geen vakantie uren op. Je hebt deze vakantiedagen nog tegoed als je weer beter bent. In deze periode krijg je wel maar 70% van je loon uitgekeerd tenzij je andere afspraken hebt gemaakt in je cao. Er zijn soms afspraken waarin staat dat je de eerste 3 maanden volledig krijgt doorbetaalt. Het kan ook voorkomen dat je bovenwettelijke vakantiedagen moet inleveren bij ziekte tijdens de vakantie. Je moet natuurlijk wel bovenwettelijke vakantiedagen hebben om ze te kunnen inleveren.
Als in de cao staat dat bij ziekte de bovenwettelijke vakantiedagen ingeleverd dienen te worden dan kan je hier niet onderuit. Er moeten hierover wel duidelijke afspraken gemaakt worden. Als dit niet in het contract of cao is opgenomen dan mag ziekte nooit ten koste gaan van de bovenwettelijke vakantiedagen. Je werkgever mag je al helemaal niet verplichten om je wettelijke vakantiedagen op te nemen. De wettelijke dagen blijven altijd in jouw bezit en mogen niet opgemaakt worden bij ziekte tijdens de vakantie.
Officieel mogen wettelijke vakantiedagen nooit uitbetaalt worden. Er is wel een uitzondering op deze regel en dat is bij een beëindiging van de arbeidsovereenkomst. Als je ontslagen wordt of weggaat dan kan je de overgebleven vakantiedagen opnemen. Je werkgever moet hiervoor wel een akkoord geven. Stel dat je onmisbaar bent voor het bedrijf dan moet je werkgever de resterende dagen uitbetalen. Alleen in zo’n situatie kan je de wettelijke vakantiedagen laten uitbetalen.
Als je nog vakantiedagen overhebt van vorig jaar dan kan je deze meenemen naar volgend jaar. Er zijn wel regels voor het meenemen van vakantiedagen. Hierin wordt een verschil gemaakt tussen de wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen. Wettelijke vakantiedagen mag je tot een jaar na opbouw meenemen naar het volgende jaar. Je hebt maximaal 6 maanden de tijd om deze vakantiedagen op te maken. Deze regel is bedacht om werknemers te stimuleren de vakantiedagen op te maken. Als ze dit niet doen dan vervallen ze. Je kan er niet voor kiezen om de vakantiedagen uit te betalen. Bovenwettelijke vakantiedagen zijn extra dagen die geregeld zijn in je arbeidsovereenkomst. Deze vervallen 5 jaar na opbouw. In overleg met de werkgever kunnen ze uitbetaalt worden.