Sportprijzen worden in verschillende soorten (en maten) aangeboden. Naast bekers, zijn ook medailles en vaantjes populair. Hierbij moet worden opgemerkt, dat vaantjes lang niet altijd een prijs zijn. De vaantjes worden bijvoorbeeld ook aangeboden als een aandenken aan een wedstrijd of toernooi. Binnen de ruitersport is het gebruik van vaantjes als sportprijs nog wel zeer populair. De vaantjes worden hierbij vaak aan het hoofdstel van een paard gehangen. Kijk ook eens in de kantine van een voetbalclub in de buurt. Veel voetbalclubs hebben een wand vol met dergelijke vaantjes. De vaantjes herinneren hen aan de toernooien waaraan zij hebben deelgenomen. Vaak worden de vaantjes gecombineerd met een glazen kast vol met gewonnen bekers.
De meest traditionele sportprijs is de medaille. Deze sportprijs wordt al een lange tijd in verschillende vormen aangeboden. Naast de medaille als sportprijs, wordt de medaille bijvoorbeeld ook uitgereikt aan mensen die zich een lange tijd vrijwillig hebben ingezet voor Nederland. Voorheen werd de medaille ook zonder lintje aangeboden, in de vorm van een herinneringsmunt
Medailles werden in het verleden ook wel gouden knopen genoemd. Al in 330 v. Chr. werden de medailles uitgereikt aan mensen die een bijzondere prestatie hadden neergezet. Dit hoefde niet per definitie een sportprestatie te zijn. Zo gaf de Macedonische koning Alexander de Grote medailles aan de officieren uit zijn leger. Ook familieleden en bijvoorbeeld vazallen kregen een medaille aangeboden voor hun hulp in de strijd die Alexander de Grote voerde. Tegenwoordig reikt ook het Nederlandse staatshoofd medailles uit. We noemen dit het ridderen in de Orde van Oranje Nassau. Het gebeurt overigens niet altijd door het staatshoofd, ook een burgemeester kan deze taak uitvoeren.
Naast Alexander de Grote waren er diverse andere staatshoofden die deze medailles uitreikten. In Rome werd voor het eerst onderscheid gemaakt tussen verschillende soorten medailles en de bijbehorende prestaties. Zo werd er gewerkt met gouden, zilveren en bronzen medailles. Het was de eerste stap naar de sportprijzen, zoals we die vandaag de dag kennen. Ook tijdens bijvoorbeeld de Olympische Spelen wordt gewerkt met deze medailles, in plaats van bekers die vaak bij toernooien worden uitgereikt.
Hoewel de medailles regelmatig gebruikt werden in de tijd van Alexander de Grote en het begin van Rome, werden ze pas echt populair tijdens de Renaissance. Tijdens de Renaissance werden niet alleen de officieren en familieleden van het staatshoofd geëerd met een medaille. Nu kregen ook geleerden en bijvoorbeeld kunstenaars een medaille aangeboden, als zij een bijzondere prestatie hadden geleverd. Rond 1800, toen Napoleon de macht had, nam het gebruik van medailles nog verder toe.
Naast de bekers en medailles die blijven worden uitgereikt, zijn er ook zogenaamde wisselbekers. Zoals de naam al doet vermoeden, wisselen deze bekers regelmatig van eigenaar. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om een beker die bij een sporttoernooi wordt uitgereikt aan het winnende team of de beste atleet. Als het toernooi een jaar later opnieuw georganiseerd wordt, zal de beker van eigenaar wisselen. Vaak wordt hierbij een extra plaatje op de wisselbeker gemonteerd. Op dit plaatje komt de naam van de nieuwe winnaar te staan. Ondanks het wisselen van de beker, wordt op deze wijze alsnog een prestatie vereeuwigd.
Een derde manier waarop een sportprijs kan worden uitgereikt aan het winnende team, is een situatie waarbij men een replica toegekend krijgt. Dit is bijvoorbeeld het geval bij grote, internationale sporttoernooien. Ook hierbij gaat het om een wisselbeker. Het origineel is echter dermate veel geld waard, dat deze niet blijvend bij een club kan staan. Mede door het feit, dat een gewonnen prijs vaak in een museum getoond wordt. Denk aan de musea waarover grote voetbalclubs beschikken. Wanneer men hier een originele beker tentoon zou willen stellen, zou deze na een jaar weer weggehaald moeten worden. Door een replica uit te reiken, kan deze beker blijven staan.
Wanneer er in teamverband een prijs gewonnen wordt, betekent dit vaak dat de club een beker wint. Naast deze beker krijgen de spelers een individuele medaille. Op deze manier hebben ook individuen een herinnering aan een bepaalde prestatie. Het is gebruikelijk om hierbij eerst de verliezers een medaille uit te reiken, waarna vervolgens het winnende team aan de beurt is. Nadat alle spelers of atleten een medaille uitgereikt hebben gekregen, wordt ook de trofee zelf uitgereikt.
Wist u dat ook een coach, manager of trainer vaak een medaille krijgt? Een coach is immers ook een belangrijk onderdeel van het team. Soms wordt gedacht dat alleen spelers of atleten een prijs kunnen winnen. Toch is deze gedachte niet geheel onjuist! Bij individuele sporten krijgt namelijk alleen een atleet een prijs. Daar waar ook bij individuele sporten een coach en trainer betrokken is.
Tegenwoordig hebben lang niet alle sportprijzen een serieuze waarde. Er zijn tal van verschillende producenten te vinden, die deze prijzen produceren. Vaak worden hierbij eerst een groot aantal losse onderdelen gemaakt, die vervolgens tot een beker in elkaar kunnen worden geschroefd. Vergelijkbaar met de productie van bekers, worden medailles eerst als losse munten geslagen. Deze munten worden vervolgens aan een speld gehangen, zodat deze ook op kleding gespeld kunnen worden. Niet voor niets zijn er regelmatig consumenten, die een medaille laten maken om een uniek moment vast te leggen. Denk aan de geboorte van een kind, het behalen van een diploma, enzovoorts. Het is voor hen een mooie herinnering!
Zelf een beker maken is vanzelfsprekend erg lastig. Vaak nemen sportverenigingen of de organisatoren van grote evenement een groot aantal bekers en medailles af bij een producent hiervan. Deze kunnen zij van een uniek plaatje laten voorzien, waarop meer informatie te vinden is over de prestatie die werd geleverd door een individu of een team. Vaak heeft een club hierbij de keuze uit verschillende formaten en modellen bekers.
