Je kunt de Japanse tuin zelf inrichten, als je maar weet welke planten er zoal in staan en welke typische elementen er bij horen. De Japanse tuin kun je zien bij particulieren, maar ook in wijken en stadsperken. Sommige mensen richten de voortuin in als Japanse tuin, maar ook de achtertuin kan zo in worden gericht. Het ligt er een beetje aan met welk doel je de tuin zo in wilt richten, vind je het mooi? Wil je rust creëren? Wil je zomaar een keer wat anders? Het is goed om er over na te denken welke mogelijkheden je hebt met de Japanse tuin.
Je kunt namelijk de tuin op diverse manieren inrichten, maar een aantal aspecten zijn daarin wel van belang:
Als je weet waar je op moet letten, dan kun je zelf ook een tuin ontwerpen, maar de meeste mensen laten het doen door een professional, zodat zij zeker weten dat het een echte mooie Japanse tuin wordt. Er komt namelijk veel bij kijken waar je op moet letten, maar het belangrijkste zijn de elementen en de planten die in de Japanse tuin thuis horen. De elementen die de tuin maken tot een Japanse tuin. Wanneer je één Japanse acer plant, heb je nog geen Japanse tuin.
Het is heel wat anders dan de standaard Nederlandse tuinen die we allemaal kennen. Maar als je een keer wat anders wilt en je bent graag in je tuin bezig, dan kun je altijd een poging wagen. Durf jij zelf een Japanse tuin aan te leggen of besteed jij het toch liever uit? Wanneer je een enthousiaste tuinier bent, niet te bang bent om wat uit te proberen, niet bang bent, dat het de eerste keer toch wat tegenvalt, de tijd kunt nemen om kennis op te doen van een Japanse tuin, ga dan zelf aan de slag met de Japanse tuin. Je zult er veel voldoening van hebben en hulp inroepen kan later altijd nog.
Er zijn een aantal elementen die horen bij de Japanse tuin. De basiselementen zijn water, steen en de kleur groen. Zonder deze drie spreek je niet van een Japanse tuin. Maar er is meer nodig: koi vissen, schildpadden, een eiland, een brug naar het eiland, een lantaarn welke meestal van steen is en een huis horen er bij. In de meeste Japanse tuinen speelt geluid ook een rol. Er is bijvoorbeeld shishi-odoshi, dat is een bamboe houder. Deze wordt gevuld door een waterstraal. Als deze vol is dan slaat deze om en slaat hij tegen de steen. Er kan ook een Suikinkutsu aanwezig zijn, dat is klein ondergronds waterreservoir, hierin druppelt water.
Je kunt de Japanse tuin gemakkelijk herkennen, het is namelijk een tuin met veel betekenis en met veel symboliek. Japan is een land dat bekend staat om veel tradities en ceremonies. Dit kun je ook allemaal terugvinden in de Japanse tuin. Een Japanse tuin leg je dan ook aan met een bepaalde filosofie. Dit heeft te maken met religie en de zin van het leven. Het is een ware tuinkunst als je hem zelf aan gaat leggen of aan laat leggen. Het element water staat voor leven, het element steen voor rust en de kleur groen staat voor de natuur. Je kunt een Japanse tuin gewoon mooi vinden, maar het is daarnaast ook erg interessant als je de betekenis van de elementen, de tradities en ceremonies van het land kent.
Bij de planten die gebruikt worden in de Japanse tuin, speelt een bepaalde gedachte een rol. Bladverliezende planten staan voor het tijdelijke en bladhoudende planten staan voor de eeuwigheid. Met de Japanse tuin wordt er perspectief en diepte gecreëerd, zodat de tuin oneindig lijkt. Hierbij wordt de omliggende natuur gebruikt. Dit noemen ze ook wel het geleende landschap. De onbegrensde tuin, want het landschap buiten je tuin, de bomen, het weiland enz. tellen mee.
In de Japanse tuin groeien een groot aantal planten, daarbij kun je denken aan:
Een bekende Japanse kers is de Prunus. Deze bloeit in het voorjaar, erg mooi, maar de bloei duurt kort. Dan is er de Ginkgo biloba, dit is de Japanse notenboom of tempelboom en deze heeft een bijzonder blad. Deze boomsoort is al miljoenen jaren oud en het is geen loofboom of naaldboom. Het zit er een beetje tussenin. Dan is er ook de Cryptomeria japonica, de Japanse ceder. Deze kunnen als je ze laat groeien wel 4-5 meter hoog worden. Bij de Japanse tuin kun je ook de Chamaecyparis, schijn-cipres, gebruiken.
Planten
Er zijn veel struiken, heesters en planten die gebruikt kunnen worden in de Japanse tuin, zoals: Skimmia japonica, Kerria japonica en de Camelia Japonica, die te herkennen is aan de mooie rode bloemen. Maar ook de Hibiscus syriacus, de Nandina domestica en de Azalea, de Rododendron japonicum en de Chaenomeles japonica worden hier vaak geplant. Veel van deze planten zullen je bekend voorkomen. Ze worden namelijk ook vaak in onze Nederlandse tuin geplant. Planten die prachtige bloemen geven.
Bamboe kan niet gemist worden in de Japanse tuin. Er zijn diverse soorten bamboe die gebruikt kunnen worden. Bekende soorten zijn de Phyllostachys: de Phyllostachys aurea of de aureosulcata. Let wel goed op, want deze woekeren wel heel erg. Je kunt dit voorkomen door rond de wortelkluit plastic van 50 cm diep in te graven. Hiermee kun je het woekeren tijdelijk tegenhouden, maar na een tijdje komen ook hier de wortels doorheen. Bamboe noemen ze daarom ook wel de woekerende plant. Maar er zijn ook bamboesoorten die niet woekeren zoals de Fargesia en andere Fargesiasoorten. Dus je kunt gerust bamboe planten als je de juiste soort kiest. Als je de Fargesia bamboe aanplant zullen de buren geen last krijgen van de uitlopers van de wortels.
Er kan ook gekozen worden voor bloeiende bamboe in de Japanse tuin. De bloei kan om de 80-120 jaar optreden, dit is wereldwijd. Maar door de bloei overleven een paar bamboesoorten het ook niet, zoals de Fargesia. In het jaar 1996 heeft de Fargesia murielae wereldwijd in bloei gestaan en rond 2005-2007. Een tijdje later was het de Fargesia nitida die bloeide. Je kunt de bloei goed herkennen, namelijk door de vorming van aren met zaad. Je kunt er niets aan doen als zij het niet overleven, je kunt ze alleen vervangen. Je kunt ook kiezen voor de Fargesia denudata, deze woekert niet en is goed winterhard. Als je bamboe of andere planten aan gaat schaffen dien je goed te informeren naar de winterhardheid. Maar je kunt je ook laten informeren over het woekeren van de planten, zodat je weet dat het wel een mooie, rustige Japanse tuin blijft.
De Japanse tuin kun je zelf aanleggen, maar kan ook aan worden gelegd door een professionele hovenier. Veel mensen die voor de Japanse tuin kiezen, willen wat meer rust in de tuin. Ze hebben het vaak druk en de tuin kan voor rust zorgen. Maar mensen willen soms ook een keer wat anders. Het opvallende aan de Japanse tuin is onder andere dat er veel minder bloeiende bloemen aanwezig zijn. Er wordt meer gedacht in de fijne kleurnuanceverschillen in de struiken en bladeren. Hoe wordt er te werk gegaan bij de aanleg van de Japanse tuin?
Er zijn in Nederland diverse Japanse tuinen te vinden, daarbij kun je denken aan de Hortus in Leiden, in Dierenpark Amersfoort, in het Amstelpark in Amsterdam en in de Oranjerie in Den Helder. Erg leuk om daar een kijkje te nemen en inspiratie op te doen voor je eigen Japanse tuin.
In Hasselt, België, vind je de grootste Japanse tuin van Europa. Maar ook in Namen op het Domein van Chevetogne vind je een Japanse tuin zo ook in Oostende.
Frankrijk heeft ook een aantal Japanse tuinen, zoals Jardin Albert-Kahn, Parc Botanique de Haute Bretagne en Parc Oriental de Maulévrier.
In de VS vind je ook een Japanse tuin, namelijk Portland Japanese Garden.