Koffie wordt gezien als een luxe drank. Het is dan ook niet gek dat we koffie nog steeds “zwart goud” noemen. Koffie bevat cafeïne. Dit stimulerende stofje geeft je energie en zorgt ervoor dat je je wakker en helder voelt. Een kopje koffie wordt dan ook vaak in de ochtend gedronken om snel wakker te worden. Maar koffie wordt niet alleen snel achterover gegooid op weg naar het werk. In het weekend geniet je rustig van een kopje koffie bij het ontbijt. Je hoeft vandaag niks te doen. Je staat op en maakt een lekkere kop koffie, zodat je rustig kan genieten van de rijke aroma's. Ook 's avonds na het eten pak je nog een kopje koffie. De koffiesmaak is de perfecte smaak voor je dessert. Koffie is dus niet alleen een energiebron. Koffie is luxe genieten.
Koffie is een bittere drank die gewonnen wordt uit koffiebonen. Dat wist je al. Maar wist je ook dat er een heel proces achter jouw kopje koffie zit? En dat koffiebonen helemaal geen bonen, maar vruchten zijn? Koffie wordt namelijk gemaakt van de bessen van de koffieplant. De bessen bevatten zaden en deze zaden noemen we koffiebonen. Wanneer de bessen rijp zijn, verandert hun kleur van groen naar rood. Meestal worden alle bessen geplukt, zowel de groene als de rode. Ze worden dan in een bassin met water gegooid. De rijpe bessen zinken en de onrijpe bessen blijven drijven. De rijpe bessen gaan dan door naar de volgende ronde. Het vruchtenvlees wordt verwijderd, zodat je alleen de koffiebonen overhoudt. Het vruchtvlees dat nog overblijft, laat men dan twee dagen fermenteren. De bonen worden dan geborsteld totdat al het vruchtvlees weg is. De koffiebonen moeten daarna in de zon drogen. Ze worden elke paar uur omgeroerd. De koffiebonen mogen niet te droog worden, dus er moet goed opgelet worden. Dan worden de bonen gesorteerd op basis van hun kwaliteit. De bonen uit de verschillende kwaliteitsgroepen worden gemelangeerd. Op die manier kan koffie met een constante smaak en kwaliteit geleverd worden. Dan pas worden de koffiebonen gebrand. De gebrande koffiebonen worden heel en gemalen verkocht.
Een drank maken van bessenpitten lijkt niet erg voor de hand liggend. Wie heeft dat bedacht? In de tiende of elfde eeuw werd koffie ontdekt in Ethiopië. Toen begonnen mensen daar voor het eerst koffie te drinken. Maar hoe dat ging weten we eigenlijk niet. Er bestaan een aantal legendes over waar koffie vandaan komt. Een van deze legendes is dat een herder genaamd Kaldi koffie heeft “uitgevonden”. Hij zou gemerkt hebben dat zijn geiten erg energiek werden na het eten van bepaalde bessen. De herder zou toen de bessen gekookt hebben een soort koffiedrank verkregen hebben. Hij kende de geur van de drank niet, maar het smaakte bitter. De drank gaf voldoening en een helderheid van geest. Zelfs deze vorm van “koffie” zou dus al een succes zijn geweest. Een andere legende is dat een soefigeleerde die van Jemen naar Kaffa reisde een drankje maakte van de koffiebessen. Daarvoor was wijn de drank die in het Soefisme tijdens religieuze ceremonies gedronken werd. Wijn was helaas op dat moment verboden, dus deze nieuwe koffiedrank zou wijn vervangen hebben voor de soefi's. Ten slotte is er nog een verhaal van een verbannen geestelijke uit de stad Mokka. Deze geestelijke kon nergens eten krijgen. Van de honger begon hij koffiebessen te koken. Wat er nu waar is uit deze verhalen en wie echt de eerste was, is dus niet bekend. Maar het lijkt er wel op dat de manier waarop koffie uitgevonden is wel bekend is. In geen van de verhalen werden de pitten gewonnen terwijl het vruchtvlees verwijderd werd. De eerste koffie zal dus een soort koffie bessensap geweest zijn.
Koffie lijkt zijn oorsprong te vinden in het voormalige Koninkrijk Kaffa, dat nu in Ethiopië ligt. Van daaruit zijn Arabieren waarschijnlijk begonnen met het telen van de koffieplant. Ondanks het uitvoerverbod op koffie en de pogingen om de teelt geheim te houden, werd koffie snel populair onder Islamitische landen. De havenstad Mokka speelde een belangrijke rol in de verspreiding van koffie naar Egypte en Syrië. Daarom is een bepaalde koffiesoort naar deze stad vernoemd: mokka. Koffie werd door het verslavende en stimulerende effect van cafeïne verboden in zowel de Islam als in het Christendom. In deze religies werd koffie meerdere malen verboden en dan weer toegestaan. Nederland werd het eerste land dat commercieel koffie exporteerde. Nederland teelde die koffie op plantages in het huidige Sulawesi en Sumatra en verspreidde de koffie over heel Europa. De teelt in Zuid-Amerika kwam ook op gang door de Nederlandse koffieteelt. In 1718 brachten Nederlanders de koffieplant namelijk naar het huidige Suriname. De Portugezen haalden hun koffie in Franse koloniën. Zij richtten toen in Brazilië koffieplantages op. In 1857 gingen de Fransen koffie telen in Vietnam. Zo reisde koffie de hele wereld over.
De twee koffiesoorten die het meest geteeld worden, zijn arabica koffie en robusta koffie. Deze twee soorten koffie behoren tot de hoogste kwaliteit koffie en zijn daarom erg populair. Arabica koffie komt uit Ethiopië en verspreidde zich door de Arabische wereld. Nederlanders brachten de coffea arabica plant vanuit Jemen naar Java. Nederlanders brachten een arabica koffieplant naar Nederland. Nazaten van de plant kwamen in Suriname en Brazilië terecht. Brazilië is nu nog de grootste koffieproducten ter wereld, met Vietnam en Indonesië op de tweede en derde plaats. Ondanks het feit dat de wereldproductie van koffie voor ongeveer zeventig procent bestaat uit arabica koffie, speelt robusta koffie van de coffea canephora plant ook een belangrijke rol in de koffieproductie en koffiehandel. Deze koffie wordt geteeld in Afrika, Zuid-Amerika en Azië. In tegenstelling tot arabica, heeft robusta een meer pittige smaak. Ongeveer twintig procent van de koffieproductie bedraagt robusta koffie.
Met deze koffiebonen kun je meer dan een gewoon kopje koffie maken. Er zijn ontzettend veel variaties op koffie. Een espresso wordt gemaakt door heet water onder druk door gemalen koffie te persen. Op je kleine kopje espresso zie je een laagje bruin schuim. Deze crema is kenmerkend voor espresso. Espresso kun je zowel van de robusta koffie als van de arabica koffie maken. Een populaire variatie op de espresso is de americano. Je maakt een americano door espresso aan te vullen met heet water. Je krijgt dan een koffie die qua smaak op filterkoffie lijkt. Cappuccino is een koffievariant met melk. De cappuccino staat bekend als een Italiaanse koffiebereiding, maar komt oorspronkelijk uit Wenen. Cappuccino bestaat uit drie gelijke delen espresso, melk en melkschuim. Met speciale koffieapparaten kun je je melk opschuimen. Irish coffee is een drank die bestaat uit sterke koffie, Ierse whiskey, bruine basterdsuiker en slagroom. Irish coffee is zo populair dat je er speciale glazen met maatverdeling voor kunt kopen.
