Het wordt wel eens gezegd, lang houdbaar voedsel, maar is dat ook echt zo? Moet je de houdbaarheidsdatum aanhouden en dien je het eten of drinken anders weg te gooien? Nee hoor, de houdbaarheidsdatum is vaak een indicatie en daarom kun je beter je neus gebruiken, want meestal kun je er dan vanzelf achter komen of het eten nog houdbaar is of dat je het beter niet meer kunt nuttigen. Je vindt op voeding met een houdbaarheidsdatum een THT of een TGT datum. Deze houdbaarheidsdata zijn in Europa ingevoerd, al sinds 1981. THT wil zeggen tenminste houdbaar tot en dat staat voor producten die niet snel kunnen bederven. Meestal zijn dit etenswaren die je na de aangegeven datum toch nog een tijdje kunt eten en bewaren. Het is dan wel zo dat de kwaliteit van het product wat achteruit gaat. Als er staat TGT, te gebruiken tot, dan wil dat zeggen dat het gaat over producten die snel bederven. Je mag het product dan ook niet meer na die datum eten. Je loopt dan het risico om bedorven voedsel te eten en daar kun je behoorlijk ziek van worden.
Er wordt wel eens gedacht dat als je je eten in gaat vriezen dat je het dan langer kunt bewaren, maar hierbij moet je er ook aan denken dat je het niet “eeuwig” kunt bewaren. Bij de THT producten kun je denken aan voedsel wat je ongekoeld kunt bewaren en dat zijn koffie, frisdrank en snoep. De TGT producten zijn producten die je gekoeld (in de koelkast) moet bewaren, te weten kaas, eieren en vlees. Er is wel een uitzondering en dat is wanneer je voedsel in gaat vriezen. Daarbij gelden de THT en de TGT datum niet, maar dat wil niet zeggen dat je het ingevroren voedsel voor onbeperkte tijd kunt bewaren. De houdbaarheid is wisselend per product en vaak staat het ook op de verpakking. Bij diepvries producten, die je in de winkel koopt, staat een datum op de verpakking. Vries jij zelf producten in dan ligt het er onder andere aan hoe diep zij bevroren worden. Noteer op voedsel dat je zelf invriest altijd de datum waarop jij de producten in het vriesvak, de vrieskast of vrieskist legt.
Er zijn ook producten die geen houdbaarheidsdatum op het product hebben staan. Groenten en fruit in de supermarkt bijvoorbeeld. Je kunt vaak ruiken en zien of deze producten nog goed, vers zijn. Als een banaan helemaal bruin/zwart is dan eten veel mensen hem niet meer op, maar wanneer hij mooi geel is kun je hem heel goed eten. Met een klein beetje bruin aan de buitenkant is er ook nog geen probleem. Je merkt het vanzelf wanneer je hem maar beter niet meer op kunt eten en een bruine banaan in de supermarkt zul jij zeker laten liggen.
Als je vlees hebt gekocht en je hebt een deel niet nodig, vries het dan meteen in. Je kunt het vlees wanneer je het nodig hebt weer ontdooien en dit ontdooien doe je op een afgedekt, diep bord in de koelkast. Na het ontdooien kun je het resterende vleessap het beste wegspoelen, daarin kunnen namelijk bacteriën zitten. Als het vlees eenmaal is ontdooid mag je het niet meer invriezen. Let bij kip extra goed op, want de kip kan besmet zijn met de salmonellabacterie. Deze bacterie blijft in de diepvries gewoon in leven en deze kun je alleen doden door het vlees tot op het bot te garen. Als de kip is ontdooid dan is de bacterie meteen weer actief. Kip kun je het beste ontdooien in de koelkast. Je kunt rund- of varkensvlees maximaal twee dagen in de koelkast bewaren. Rauw gehakt, slavinken en hamburgers kun je maar een dag bewaren. Let goed op, want gebakken en gebraden vlees moet je niet langer dan drie tot vier dagen in de koelkast bewaren. Het is uiterst belangrijk dat je koelkast de juiste temperatuur heeft.
Vis is ook niet heel erg lang houdbaar. Verse vis en schelpdieren kun je maximaal een dag in de koelkast bewaren en gerookte en gebakken vis twee dagen. Je kunt veel vis rauw invriezen, maar mosselen niet, dus let daar goed op. Je moet er wel goed opletten dat er geen vocht van de vis in aanraking komt met andere levensmiddelen.
Als je eten in wilt vriezen dan is het belangrijk dat de vriezer goed is ingesteld. De temperatuur moet op minimaal -18 graden staan. Je moet ook niet teveel verse producten tegelijk in je vriezer doen (de temperatuur van de vriezer stijgt dan namelijk teveel). Vries het eten altijd in kleine porties in. Kleine porties bevriezen sneller en als je het nodig hebt kun je het ook sneller ontdooien. Er ontstaat hierdoor ook geen of minder condens of ijs in je vriezer. Als je vlees hebt ingevroren en je wilt het laten ontdooien, doe dit dan niet op het aanrecht of op de verwarming, ook niet in warm water! Je dient het vlees af te dekken op een bord of in een schaal in de koelkast. Hierdoor voorkom je de uitgroei van ziekmakende bacteriën. Je kunt kleinere stukjes vlees altijd ontdooien in de magnetron met een ontdooistand. Daarna moet je het vlees wel meteen bereiden als het ontdooid is. Let goed op bij grotere stukken vlees, want vaak is de buitenkant dan al wat zachter maar dan is de binnenkant nog steeds bevroren. Na het ontdooien dien je altijd de resterende vleessappen weg te spoelen.
De meeste mensen maken vrijwel dagelijks gebruik van de koelkast en de diepvries. Daarom is het van belang dat je deze ook regelmatig schoon gaat maken en ontdooien. Plan dit in, bij een koelkast is dat erg gemakkelijk. Bij de vriezer dien je er voor te zorgen dat deze leeg is (dus eet de producten op voordat je de stekker uit de vriezer haalt), dan de vriezer schoonmaakt en vervolgens pas boodschappen gaat doen om een aantal producten in te vriezen in een schone en lege vriezer. Op die manier gaan alle “oude” diepvries producten op en begin je met een nieuwe voorraad. Het is van belang dat je de koelkast en de vriezer op tijd schoonmaakt voor je eigen gezondheid. Een tweede reden om de vriezer regelmatig te ontdooien en schoon te maken is vanwege ijsvorming (verbruikt bij ijsvorming meer stroom).