De verwachting is dat in de komende jaren de industrieën wereldwijd massaal doorgaan met het produceren van kunststoffen, dat in 2050 meer plastic in de oceanen ronddrijft dan dat er vis zwemt. Veel plastic wordt in zee gedumpt of komt op andere manieren in de zee terecht.
De Nederlander Boyan Slat won een milieuprijs in 2014 voor de Verenigde Naties (VN). Hij is uitdenker van een project met de naam 'The Ocean Cleanup'. Met dit project moet het mogelijk worden om plastic in grote hoeveelheden uit de oceanen te halen. Voor dit project werd een installatie ontworpen dat drijft op zee en waarin plastic in lange armen opgevangen wordt en vervolgens weggezogen.
Het probleem van kunststof en plastic in de wereldzeeën is vooral dat het nooit wordt afgebroken. Op den duur valt het wel uiteen in minuscule deeltjes, microscopisch klein zelfs. Wetenschappers noemen dit fragmenten. Uiteraard zorgt ook het grotere plastic dat ronddrijft voor problemen bij dieren. Zo zijn er kilo's plastic gevonden in de maaginhoud van dolfijnen, zeerobben en walvissen. Maar met name de fragmenten vormen een bedreiging voor het leven in zee en op aarde.
Het gevaar van plastic in de zeeën moet niet onderschat worden. Want de zeer kleine deeltjes plastic komen wel ons voedselketen binnen. En wel zo ongeveer op de wijze die we nu beschrijven. Veel zeedieren (maar ook dieren op land) blijken plastic vaak aan te zien voor voedsel. En zelfs kleine organismen zoals schelpen en plankton, die water filteren, krijgen de minuscule deeltjes kunststof binnen.
En schildpadden denken dat stukken plastic die in zee drijven kwallen zijn. Om nog maar niet over vogels te spreken zoals meeuwen en stormvogels. In de magen van deze beesten wordt bijna altijd kunststof door onderzoekers aangetroffen en dat is zeer zorgwekkend. Vooral ook omdat landdieren, zoals bijen en insecten maar ook grazers niet zelden plastic aanzien voor voedsel. Zo worden in honing tegenwoordig bijna altijd fragmenten van plastic aangetroffen. Dat betekent dat kunststof al ver in ons voedselketen is doorgedrongen.
De troep die in de oceanen en zeeën wordt aangetroffen noemen we ook wel plastic soep. In bepaalde gebieden zijn de stromingen zodanig, dat al deze troep samenkomt en één grote, drijvende massa vormt. Op den duur beschadigd het plastic onder andere door toedoen van ultraviolette straling en andere invloeden, en valt in delen uit elkaar.
De deeltjes worden op den duur zo klein dat vrijwel alle beesten in zee ze binnenkrijgen. Ook vissen en bijvoorbeeld mosselen blijken al deze deeltjes te bevatten. In sommige vissen worden zelfs tot 300 piepkleine deeltjes aangetroffen. Eet je graag vis? Laat dan in elk geval de kabeljauw staan! Hierin werd relatief veel kunststof aangetroffen. Makreel is vooralsnog een veiliger alternatief.
Je kan zelf ook actie ondernemen en daarmee voorkomen dat er plastic in je lichaam komt. Neem bijvoorbeeld alleen die boterhamzakjes al. Neem in het vervolg je brood mee in een (bij voorkeur) blikken of metalen trommel. En als het echt niet anders kan door een broodtrommel van hard plastic. Gebruik voortaan nooit meer cellofaanfolie voor het inpakken/bewaren van voedingsmiddelen in je koelkast.
Wikkel ze in papier of in aluminiumfolie. Zorg er ook voor dat je de groenten in de supermarkt niet in een plastic tasje stopt. Veel supermarkten bieden zowel plastic tasjes aan als papieren zakken. Koop bij voorkeur zuivelproducten in een fles en niet die in kartonnen verpakkingen (daarin is ook veel plastic verwerkt) of plastic bekers.
Datzelfde geldt voor oliën zoals olijfolie en zonnebloemolie. En dat geldt ook voor alle sauzen. Niet alleen bescherm je hiermee het milieu, je voorkomt ook dat piepkleine kunststofdeeltjes in al die producten belandden. Want dat laatst gebeurt echt!
Tenslotte nog even aandacht voor drinkwaterflesjes. Supermarkten staan er vol mee en op elke hoek van de straat kan je ze kopen. Ze blijken enorme vervuilers te zijn! En wist je dat voor 1 drinkwaterflesje veel olie nodig is om te produceren? Als je de inhoud van 1 plastic drinkwaterflesje neemt, dan zou die voor 1/3 deel uit olie bestaan.
Zoveel is er nodig om een flesje te produceren. Drink gewoon kraanwater en neem het eventueel mee in een bidon of fles. Dit is even gezond en je betaalt er bijna niets voor...
