Op het moment dat een dierbare is overleden, dien je een verklaring van overlijden te regelen. Het is afhankelijk van de plek van overlijden, wie deze verklaring verstrekt. Als iemand thuis is overleden, kan je de huisarts benaderen om deze verklaring aan je af te geven. De huisarts komt hierbij eerst langs je woning om je te condoleren en te controleren of iemand daadwerkelijk is overleden. In sommige gevallen kan het immers nog effect hebben om iemand te reanimeren. Het kan ook voorkomen dat iemand na een intensieve behandeling in het ziekenhuis overlijdt. In dat geval hoef je de huisarts niet te bellen, maar zal de behandeld arts in het ziekenhuis deze verklaring van overlijden afgeven.
Zonder een verklaring van overlijden is niet mogelijk om aangifte te doen bij de gemeente, of om de overleden dierbare te laten begraven of cremeren.
Nadat de verklaring van overlijden is afgegeven, kan begonnen worden aan het regelen van de uitvaart voor de overleden dierbare. In de praktijk komt dit erop neer, dat begonnen wordt met het inventariseren van de wensen van een overledene. Mogelijk heeft de overleden tegen verschillende familieleden uitlatingen gedaan over de aanstaande uitvaart. Door deze wensen op een rijtje te zetten, kun je iemand een waardig afscheid bieden. Daarbij hebben ook familieleden zelf mogelijk wensen, als blijkt dat een overledene zelf geen duidelijke wensen heeft opgegeven.
Op het moment dat iemand voor zijn of haar overlijden al met een uitvaartondernemer gesproken heeft, dan is het raadzaam om deze direct bij het proces te betrekken. Mogelijk heeft de uitvaartondernemer op papier laten zetten wat een overledene voor wensen heeft doorgegeven voor zijn of haar overlijden. Ook kan een overleden een testament hebben laten opstellen, waarin deze wensen opgenomen zijn.
Wanneer de overledene zijn of haar financiën zelf regelde, is het raadzaam om te controleren of er een uitvaartverzekering is afgesloten in het verleden. Een uitvaartverzekering zorgt dat je in aanmerking komt voor een financiële vergoeding, voor het regelen van verschillende zaken. Denk aan het laten drukken en versturen van rouwkaarten, het inschakelen van een uitvaartverzorger, enzovoorts. Ook voor de begrafenis of crematie zelf wordt vaak een vergoeding aangeboden door een verzekeraar.
Kort na het overlijden van een dierbare is het verstandig om rouwkaarten te laten versturen. Zo kunnen mensen die iets verder van een overledene staan op de hoogte worden gebracht van zijn of haar overlijden. Denk bijvoorbeeld aan vrienden en kennissen uit de buurt, die niet direct gebeld hoeven te worden na het overlijden van een dierbare. Bij het uitzoeken van een rouwkaart heb je tegenwoordig ontzettend veel mogelijkheden. Je kunt voor een standaardmodel kaart kiezen, maar ook een eigen kaart ontwerpen. Zo kun je de kaart aan laten sluiten bij het leven van een overledene. In de kaart kun je een korte tekst zetten, evenals de geboorte- en sterfdag van de dierbare. Een uitvaartverzorger kan je helpen bij het regelen van deze kaarten en het versturen hiervan. Rouwkaarten worden met spoed behandeld door de postbezorger.
Naast de mogelijkheid om rouwkaarten te versturen, kun je ook een advertentie in de krant laten plaatsen. In het bijzonder, wanneer iemand veel bekenden had in de buurt. Zo zullen deze bekenden het overlijden in de krant terugvinden. Bij zo’n rouwadvertentie kan worden aangegeven op welk moment afscheid genomen kan worden van de overledene.
Eerder werd al beschreven dat je in een aanmerking kunt komen voor een financiële tegemoetkoming, wanneer iemand een uitvaartverzekering heeft afgesloten. Deze tegemoetkoming geldt onder meer voor het inschakelen van een uitvaartverzorger. Het is bijzonder prettig om de uitvaart in deze emotionele periode niet helemaal zelf te hoeven regelen. Let bij het inschakelen van een uitvaartverzorger op verschillende factoren. Is iemand bijvoorbeeld aangesloten bij het Keurmerk Uitvaart? Vergelijk de kosten die verschillende uitvaartondernemers in rekening brengen.
Het is niet noodzakelijk om een uitvaartondernemer op de dag van het overlijden in te schakelen. Je kunt een paar dagen de tijd nemen om een geschikte uitvaartverzorger te vinden. Mogelijk heeft een overledene zelf al contact gehad met een uitvaartondernemer voor zijn of haar overlijden.
Zoals eerder werd aangehaald, is het noodzakelijk om een verklaring van overlijden aan te vragen om aangifte te doen bij de gemeente. In sommige gevallen zal een uitvaartondernemer deze taak op zich nemen. In andere gevallen dien je hier zelf voor te zorgen. Kijk op de website van je eigen gemeente hoe het doorgeven van zo’n aangifte na het overlijden van een dierbare in z’n werk gaat. Dit kan per gemeente iets verschillen. Je kunt een uitvaartondernemer op dit punt om advies vragen.
Daarbij kun je een uitvaartondernemer vragen om een zogenaamd akte van overlijden. De akte heb je nodig om verschillende zaken rondom het overlijden van een dierbare te kunnen regelen. Houd er rekening mee, dat je de akte zelf nooit weg mag geven. Geef altijd een kopie aan instanties die naar deze akte vragen. De originele akte zal namelijk maar een keer worden uitgegeven.
Na de bovenstaande stappen heb je het merendeel geregeld voor de overledene. Nu kun je de focus leggen op de uitvaart zelf. Het is verstandig om dit samen met andere familieleden te doen, tenzij een overledene anders bepaald heeft. Kies er bijvoorbeeld voor om ieder betrokken gezin een stukje op te laten voeren, als een laatste eerbetoon aan de overleden dierbare. Dit kan het opdragen van een gedicht zijn, het ophalen van oude herinneringen, een muziekstuk of bijvoorbeeld een filmpje. Zorg er bovenal voor, dat de stijl hiervan aansluit bij die van het afscheid.
Het is niet ongebruikelijk om een dergelijk afscheid af te sluiten met koffie en thee. Ook kan ervoor gekozen worden, om met een deel van het gezelschap te gaan lunchen of dineren. Op deze manier heb je de mogelijkheid om nog een keer herinneringen op te halen over de overledene. Nadat de uitvaart succesvol verlopen is en een overledene een waardig afscheid heeft gekregen, breekt een periode van verwerken aan. Ook hier kun je professionele hulp bij krijgen.