Bronchitis is een aandoening waarbij de bronchiënt - de vertakkingen van je luchtpijp - zijn ontstoken. Als gevolg hiervan is het moeilijker om adem te halen. We kunnen twee vormen van bronchitis onderscheiden, namelijk acute bronchitis en chronische bronchitis. Bij de actute vorm krijg je meestal binnen drie tot vier dagen na de infectie last van de symptomen. Vaak begint het met een droge hoest en later kun je ook slijm met bloed ophoesten. De ziekte gaat meestal gepaard met een verkoudheid of griep. Verder kun je last krijgen van pijn op de borst en lichte koorts.
De symptomen bij chronische bronchitis zijn hetzelfde, alleen zul je dan geen last hebben van koorts. Wel kan het voorkomen dat je bij de chronische vorm een piepende ademhaling krijgt. Acute bronchitis gaat over het algemeen vanzelf over binnen vier tot acht dagen, maar chronische bronchitis gaat helemaal niet over.
Als je last hebt van bronchitis, is het aan te raden om veel te drinken. Dit zorgt ervoor dat het slijm in de longen dunner wordt en daardoor gemakkelijker weg kan. Ben je een roker? In dat geval is het zeer verstandig om te stoppen met roken. Is de ziekte veroorzaakt door een bacterie of heb je te maken met de chronische vorm? In dat geval zal de arts je een antibioticakuur voorschrijven. Verder kan chronische bronchitis worden behandeld met medicijnen om de bronchiën te verwijden, corticosteroïden die de ontsteking remmen en de pijn verminderen, zuurstoftherapie en/of een vaccinatie.
Als je een longontsteking hebt, zijn de kleine vertakkingen van de longen en de longblaasjes ontstoken. Het is mogelijk dat je een lichte longontsteking hebt, maar het kan ook om een zware longontsteking gaan. Met een longontsteking heb je meestal moeite met ademen en het is mogelijk dat je plotseling benauwd wordt. Verder kun je last hebben van een pijnlijke ademhaling, het ophoesten van geel of groen slijm met eventueel wat bloed en vermoeidheid. Je lichaamstemperatuur kan hoger of lager zijn en je eetlust kan zijn verminderd.
De longontsteking zelf doet gelukkig geen pijn, maar de spieren rondom je borst en rug kunnen wel pijn doen als gevolg van het vele hoesten. Andere symptomen die kunnen optreden zijn pijn bij de longen, spierpijn, klappertanden en rillen. Bij een longontsteking voel je je over het algemeen erg ziek en beroerd.
Het beste is om bij een longontsteking voldoende rust te nemen op momenten dat je je moe, slap of zwak voelt. Ook is het belangrijk om voldoende te drinken. Als je zelf rookt, is het sterk aan te raden om te stoppen met roken. Vraag ook de mensen in je omgeving om niet te roken in jouw buurt. Eventueel kan de arts een antibioticakuur voorschrijven.
Een longemfyseem is een chronische ziekte van de longen, waarbij steeds meer longblaasjes stuk gaan. Door de beschadigingen werken de longblaasjes niet goed meer. Het is daardoor moeilijker om zuurstof op te nemen. Als je last hebt van een longemfyseem, ben je zeer kortademig en is het lastig om voldoende lucht binnen te krijgen. Je krijgt te maken met een contstante vermoeidheid en een verminderde eetlust. Ook komt het vaak voor dat personen met een longemfyseem plotseling benauwd worden. Verder kan ademen of hoesten pijnlijk zijn en het kan voorkomen dat je bloed of roestkleurig slijm ophoest.
Om de klachten van een longemfyseem te verminderen, is het belangrijk om te stoppen met roken (als je een roker bent). Zorg er ook voor dat je woon- of werkomgeving niet vochtig is en draag warme kleding. Probeer wel vaak naar buiten te gaan, want frisse lucht is goed voor je. Verder is het belangrijk dat je rechtop zit met rechte schouders, zodat je longen niet in de verdrukking komen en je gemakkelijker kunt ademhalen. Soms kan een sauna of stoombad ook goed helpen, maar dit dien je eerst met je arts te overleggen.
Longkanker is een zeer ernstige vorm van kanker die in de meeste gevallen niet te genezen is. Er groeit een kwaadaardig gezwel in het longweefsel en dit gezwel kan ook door ander lichaamsweefsel heen groeien. Soms raken er cellen van de tumor los en deze cellen kunnen via de lymfe of het bloed op andere plaatsen in het lichaam terechtkomen. Dit noemen we ook wel uitzaaiingen. Longkanker is te herkennen aan verschillende symptomen, maar vaak krijgen mensen hier pas last van zodra de kanker al is uitgezaaid.
Enkele belangrijke symptomen van longkanker zijn hoesten, bloed ophoesten, een hadnekkige, langdurige prikkelhoest en pijn bij het inademen. Ook kun je last hebben van een piepende ademhaling en kortademigheid. Een zeurende pijn in de borst, bij de schouders of in de rug komt ook vaak voor, evenals een aanhoudende heesheid zonder keelpijn. Het kan soms ook voorkomen dat je last krijgt van een zwelling van het gezicht of de nek en een abnormale kromming van de vingernagels.Vaak treedt longkanker op in combinatie met een longontsteking. Meestal merk je ook een verslechtering in de conditie op. Zo kun je last krijgen van vermoeidheid, een verminderde eetlust en gewichtsverlies.
Genezing is in sommige gevallen wel mogelijk bij longkanker. In dat geval zijn er verschillende behandelingen mogelijk. Zo kan er worden gekozen voor een operatie, chemotherapie, bestraling en/of een doelgerichte therapie. In de meeste gevallen is genezing echter niet mogelijk en de behandeling is dan enkel gericht op het verminderen van de klachten en het verlengen van het leven. De longkanker wordt in deze gevallen behandeld met chemotherapie of bestraling.
Er zijn verschilende auto-immuunziekten waarbij men last kan krijgen van bloed ophoesten. Hieronder noemen we enkele auto-immuunziekten waarbij dit vaak voorkomt.
Het syndroom van Goodpasture is een aandoening aan de nieren en de longen. Het begint in de meeste gevallen met een ontsteking van de nierfilters, wat uiteindelijk kan leiden tot verlies van de nierfunctie. Daarna treden er ook afwijkingen in de longen op, waardoor er uiteindelijk een longbloeding kan ontstaan.
Bloed ophoesten is een kenmerkend symptoom van het syndroom van Goodpasture. Daarnaast hebben veel mensen met deze aandoening ook last van bloed in de urine, minder plassen en vermoeidheid. Het kan voorkomen dat de enkels, de onderbenen en/of de voeten dikker worden. Verder kan de urine roze of rood zien en in enkele gevallen heeft het een donkere kleur. Een aantal personen krijgt daarnaast ook last van kortademigheid, huiduitslag en misselijkheid.
In veel gevallen wordt het syndroom van Goodpasture eerst behandeld met hoge doseringen coricosteroïden, meestal in combinatie met cyclofosfamide. Tegenwoordig wordt soms ook het middel rituximab voorgeschreven. Zodra de symptomen minder zijn geworden, kan er worden overgestapt op azathioprine om een eventuele terugval te voorkomen. Verder kan er worden gekozen voor plasmaferese, waarbij het bloedplasma van de patiënt wordt verwijderd en vervangen voor het bloedplasma van een donor. Als de nieren blijvende schade oplopen, kan er eveneens worden gekozen voor nierspoelingen of een niertransplantatie.
Ook bij een aantal hart- en vaatziekten is bloed ophoesten een kenmerkend symptoom. Hieronder noemen we een aantal hart- en vaatziekten waarbij deze klacht vaak voorkomt.
Als er sprake is van een longembolie, zijn de vertakkingen van de longslagader verstopt. In veel gevallen wordt deze verstopping veroorzaakt door een bloedprop. Het kan echter ook voorkomen dat vet of luchtbellen de oorzaak zijn. Bij een longembolie stroomt er minder bloed naar het gedeelte van de long dat achter de verstopping ligt, waardoor het achterste gedeelte van de long geen zuurstof kan opnemen uit de ingeademde lucht. Het hart moet veel moeite doen om genoeg bloed door de longen te pompen en bij een grote verstopping kan er een zuurstoftekort ontstaan.
Een benauwd gevoel en pijn op de borst tijdens het ademhalen zijn twee veelvoorkomende symptomen van een longembolie. Ook hoesten en soms zelfs bloed ophoesten is een veelgenoemde klacht. Verder kun je last krijgen van een verhoogde hartslag, een versnelde ademhaling en zweten. In sommige gevallen is de hartslag juist zwakker en kun je te maken krijgen met een licht gevoel in het hoofd.
De hartklep die gelegen is tussen de linkerboezem en de linkerkamer wordt ook wel de mitralisklep genoemd. Normaal gesproken is de opening van de mitralisklep ongeveer vijf vierknate centimeter, maar het kan voorkomen dat deze opening zich vernauwt. In dat geval spreken we van mitralisstenose. Het bloed stroomt dan minder gemakkelijk weg uit de linkerboezem, waardoor de druk hierin zal toenemen. Deze verhoogde druk zorgt er weer voor dat het bloed uit de longen minder goed kan worden afgevoerd. De bloeddruk in de longen en in de rechterhartkamer zullen dan ook toenemen en uiteindelijk kan dit leiden tot een longoedeem of zelfs hartfalen.
Een mitralisstenose wordt meestal pas opgemerkt als de opening is vernauwd tot twee vierkante centimeter. Vanaf dat moment treden namelijk pas de symptomen op. De meest kenmerkende symptomen zijn hartkloppingen of een hartritmestoornis, extreme vermoeidheid en hoestbuien met eventueel bloed ophoesten. Verder kun je last krijgen van pijn op de borst, kortademigheid en duizeligheid. De benen en de buik kunnen vocht gaan vasthouden.
Het is niet altijd nodig om mitralisstenose te behandelen. Als het gaat om een milde afwijking, kan dit worden afgewacht. Wel wordt dan regelmatig gecontroleerd of de vernauwing niet is verergerd. Indien een behandeling wel noodzakelijk blijkt te zijn, kan er worden gekozen voor een behandeling met medicijnen of een operatie. De medicijnen zorgen ervoor dat de hartfunctie wordt ondersteund en de klachten worden verminderd. Hierbij kan worden gedacht aan vaatverwijders of plasmiddelen. Bij een operatie zal de vernauwde mitralisklep worden hersteld of eventueel worden vervangen.
Als we spreken van een arterioveneuze malformatie (AVM), hebben we het over een misvorming van het bloedvatstelsel die overal in het lichaam kan voorkomen. Het gaat dan om een abnormale kortsluiting tussen een slagader en een ader. Als de AVM zich in de hersenen bevindt, is de kans op complicaties hoger.
Veel personen weten niet dat ze AVM hebben, omdat ze nooit last krijgen van symptomen. Indien er wel klachten optreden, gaat het vaak om een bloeding of neurologische symptomen (verlamming, epilepsie). Naar verwachting ontstaan deze symptomen als gevolg van een zuurstofgebrek in de hersenen dat optreedt in het gebied rondom de AVM. Indien er sprake is van een grote AVM in de longen, kan er een bloeding in de borstholte of luchtpijp ontstaan. Als gevolg daarvan kun je bloed ophoesten.
Meestal wordt AVM niet behandeld, omdat het niet noodzakelijk is. Indien het wel nodig blijkt te zijn om een behandeling te ondergaan, kan er worden gekozen voor verschillende behandelingsmodelijkheden. Zo kan de vaatmisvorming bijvoorbeeld door middel van een operatie worden verwijderd of er kan worden gekozen voor een endovasculaire behandeling waarbij de AVM wordt dichtgeplakt of opgevuld. Een andere mogelijkehid is een stereotactische bestraling, waarbij er vaatvernauwing optreedt. Op een gegeven moment stollen de vaatjes in de AVM dan dicht door het ontstaan van bloedstolsels.
Er zijn nog een aantal oorzaken van bloed ophoesten die minder vaak voorkomen. Hierbij kan worden gedacht aan een schimmelinfectie of een longabces. Bloed ophoesten kan echter ook ontstaan als gevolg van een letsel dat is veroorzaakt door een medische ingreep. In sommige gevallen kan ook het gebruik van bloedverdunnende medicijnen leiden tot bloed ophoesten.
Als je regelmatig bloed of veel bloed ophoest, is het sterk aan te raden om de huisarts te bezoeken. De arts kan vervolgens de longen, het hart, de neus en de keel onderzoeken om vast te stellen of het om een bepaalde aandoening gaat. In sommige gevallen zal de arts ook de bloedvaten in de benen willen controleren. Vermoedt de arts dat het om een luchtweginfectie gaat? In dat geval zal ervoor worden gekozen om een foto van de longen te nemen.