De D van het de afkorting DTP staat voor de ziekte difterie. Het gaat hier om een bacteriële infectie aan de luchtwegen. In eerste instantie heeft difterie veel weg van een ernstige keelontsteking, maar de infectie kan ernstige gevolgen met zich meebrengen. Zo kunnen er harde, taaie plekken op de keelslijmvliezen ontstaan, waardoor je het risico loopt op verstikking. Daarnaast is het ook mogelijk dat de infectie het zenuwstelsel, het hart en de nieren aanpast. Uiteindelijk kan difterij - als het niet behandeld wordt - een dodelijke afloop hebben.
In de meeste westerse landen is difterie een zeer zeldzame aandoening. Dit komt doordat we hier als kind tegen zijn ingeënt middels de DTP-vaccinatie. In Afrikaanse landen komt de infectieziekte echter veel vaker voor. Baby's, kinderen en volwassenen kunnen besmet raken met de bacterie die hiervoor verantwoordelijk is, als ze naar het buitenland reizen. Tot vier weken na besmetting is het mogelijk om de bacterie aan iemand anders over te dragen en bij dragers van de bacterie is dit zelfs vele malen langer.
De bacterie die de ziekte difterie ontstaat is de Corynebacterium diphtheriae. Na besmetting met deze bacterie zal het beestje bepaalde gifstoffen aanmaken die schade toebrengen aan verschillende weefsels in het lichaam, zoals weefsels van de zenuwen, het hart en de nieren. De bacterie kan worden overgedragen via de lucht (hoesten), wondvocht en voedsel of melk dat hiermee besmet is.
De eerste symptomen van difterie treden meestal op na ongeveer één tot vier dagen. Je krijgt in eerste instantie last van een zere keel en moeilijk slikken. Daarnaast kun je ook te maken krijgen met misselijkhheid, braken, hoofdpijn, lichte koorts en een snelle hartslag. Deze symptomen zijn ook kenmerkend voor een normale keelontsteking en hier wordt difterie dan ook vaak mee verward. Na enige tijd kun je ook te maken krijgen met een loopneus en een grijze aanslag op de keelamandelen. Verder kan de keel ook opzwellen, waardoor het ademhalen moeilijk wordt. Daarnaast kan de bacterie schade veroorzaken aan het zenuwstelsel, de hartspier en de luchtwegen.
De vaccinatie tegen difterie werd in 1957 opgenomen in het Rijks Vaccinatie Programma. In eerste instantie was het alleen onderdeel van de DKTP vaccinatie. Nu is de vaccinatie tegen difterie opgenomen in de DKTP vaccinatie en de DTP vaccinatie.
Tetanus is een ziekte die ontstaat als gevolg van infectie met een bacterie. De ziekte kan ernstige gevolgen met zich meebrengen, zoals ademhalingsproblemen, het breken van de botten, een longonsteking, hartproblemen en coma. Tetanos is ook een dodelijke aandoening, als het niet wordt behandeld.
De bacterie Clostridium tetani is de veroorzaker van de infectieziekte tetanus. Je kunt met deze bacterie besmet raken, als je een vuile wond hebt. Hiermee kan een wond worden bedoeld waar straatvuil in is gekomen, maar ook een wond met aarde of resten van uitwerpselen van dieren. Verder is het ook mogelijk dat je een infectie oploopt, als je door een dier wordt gebeten. Bij kleinere wondjes die wel diep zijn loop je vaak een hoger risico om tetanus te krijgen, omdat de bacterie goed kan leven in een zuurstofarme omgeving.
Op het begin zal er rondom een wond die besmet is met de Clostridium tetani bacterie stijfheid ontstaan. Je kunt dan ook last krijgen van spierkrampen, zoals in de kaakspieren. Als gevolg van de spierkrampen kan het moeilijker zijn om te slikken en het kan voorkomen dat je te maken krijgt met ademhalingsproblemen. De tetanus kan er zelfs voor zorgen dat het gehele lichaam verkrampt en als gevolg daarvan kan het lichaam kromtrekken. Verder kan het voorkomen dat de spierkrampen zo erg zijn dat de botten hierdoor breken. Het is ook mogelijk dat er een longontsteking ontstaat als gevolg van een verslikking. Daarnaast kunnen er hartproblemen of een coma ontstaan en de ziekte kan de dood tot gevolg hebben.
Tetanus is geen besmettelijke ziekte, maar wordt veroorzaakt door een diepe wond die niet goed gereinigd wordt of een bijt van een dier. Kinderen worden wel tegen tetanus ingeënt en zijn dan tot volwassen leeftijd beschermd. Als je een ernstige verwoning hebt opgelopen of bent gebeten door een dier, kan er ook een losse tetanus vaccinatie worden gegeven onder bepaalde voorwaarden.
Polio is een ziekte die wordt veroorzaakt door een virus en voornamelijk voorkomt bij kinderen. Bij ongeveer 90 tot 95% van de mensen die geínfecteerd zijn met het poliovirus verloopt de ziekte zonder ernstige klachten. Ongeveer 5% van de mensen met polio draagt een schadelijke variant van het virus bij zich. Deze personen kunnen te maken krijgen met velammingen en de ziekte kan zelfs een dodelijke afloop hebben.
Het poliovirus bevindt zich in het maag-darmkanaal en in de keel. Om die reden kan het worden overgedragen door contact met ontlasting of speeksel van een besmet persoon. Het aanraken van de toiletbril, de spoelknop of andere producten in het toilet kan ervoor zorgen dat je geïnfecteerd raakt met het poliovirus. Verder is het mogelijk dat de ziekte wordt overgedragen via hoesten, niezen of praten met iemand die de ziekte al heeft. De infectie ontstaat dan als gevolg van inademing van het speeksel van de besmette persoon.
Binnen een week tot een maand na besmetting met het poliovirus zullen de eerste symptomen optreden. Je kunt last krijgen van vermoeidheid, prikkelbaarheid en hangerigheid. Daarnaast kun je last krijgen van lichte hoofdpijn, keelpijn, verkoudheid en braken. Ook kan er algehele malaise optreden en je kunt last hebben van het maag- en darmstelstel. In sommige gevallen krijg je ook te maken met een koortsig gevoel. De symptomen die optreden bij polio hebben veel weg van griep en er is niet echt sprake van kenmerkende symptomen die duiden dat het om podio gaat.
Bij de 5% van de mensen met de schadelijke variant van polio trekt het poliovirus zich na een eerdere verbetering in de laatste fase via de bloedbaan naar de grijze stof van het centrale zenuwstelsel. Dit bevindt zich in het ruggenmerg en de hersenen. Je krijgt dan te maken met hoofdpijn, braken en spierpijn.
Bij ongeveer 0,5 tot 1% van de mensen met de schadelijke variant van het poliovirus treden er verlammingen op. Deze verlammingen ontwikkelen zich meestal binnen twee tot drie dagen en komen meestal alleen voor in de armen en benen. Als de verlammingen zich echter ook verder hebben verspreid, is herstel niet altijd meer mogelijk. Als er enkel sprake is van verlammingen in de armen en benen, kan de persoon in kwestie hier in veel gevallen van herstellen met intensieve fysotherapie.
Het kan ook zijn dat de hersenzenuwen zijn aangetast bij de schadelijke variant van het poliovirus. In dat geval is het mogelijk dat er slik- en ademhalingsproblemen ontstaan. Deze klachten kunnen in ongeveer 2 tot 10% van de gevallen een dodelijke afloop hebben.
Er zijn twee verschillende vaccins die bescherming bieden tegen het polio virus. Zo is er het Sabin-vaccin dat levend via de mond wordt toegediend. Het nadeel van dit vaccin is dat het poliovirus dat wordt gegeven weer actief kan worden en via de uitwerpselen andere personen kan besmetten. Iedereen zou dan met het Sabin-vaccin moeten worden ingeënt om volledige bescherming te bieden. Daarnaast is het ook het Salk-vaccin dat ook tegen polio beschermd. Deze vaccin bestaat uit een geïnactiveerd poliovirus, waardoor het niet via de utiwerpselen andere personen kan besmetten met het virus. Op dit moment wordt in de DTP vaccinatie het Salk-vaccin gebruikt.
De DTP vaccinatie wordt altijd gegeven op negenjarige leeftijd. Voor die tijd heeft een kind op een leeftijd van zes tot negen weken, drie maanden, vier maanden, elf maanden en vier jaar al een DKTP vaccinatie gehad. Na de DTP vaccinatie op negenjarige leeftijd is het kind volledig beschermd tegen difterie, tetanus en polio tot volwassen leeftijd.
Als je op volwassen leeftijd naar het buitenland gaat reizen, kan het verstandig zijn om een DTP vaccinatie te halen. In Afrika, Azië, Zuid-Amerika en het zuiden van Noord-Amerika komen deze ziektes meer voor dan hier en je loopt daar dan ook een hoger risico om besmet te raken. Met een DTP vaccinatie ben je hiertegen beschermd. Na één inenting geeft de vaccinatie tien jaar lang bescherming.
Als je nog nooit een DTP vaccinatie hebt gehad, is het aan te raden om drie verschillende prikken te halen. Voor de reis kun je binnen een periode van twee tot vier weken twee prikken halen en na de reis kun je er nog één halen voor de volgende keer dat je op reis gaat. Na de inenting kun je last krijgen van wat pijn op de plaats van vaccinatie en hoofdpijn.
