Het paleodieet is gebaseerd op wat onze voorouders aten voor de intrede van de landbouw en veehouderij in de periode van 2,5 miljoen tot 10.000 jaar geleden (de periode van de oude steentijd, het paleolithicum).
Hierbij dient opgemerkt te worden dat het paleodieet is gebaseerd op aannames over het dieet van onze voorouders. Dit omdat niet met zekerheid kan worden vastgesteld wat men 10.000 jaar geleden at. De algemene aanname over onze voorouders is dat ze jager-verzamelaars waren. Het paleodieet wordt daarom ook wel het jager-verzamelaardieet genoemd.
Van het paleodieet wordt aangenomen dat dit dieet de kansen op moderne ziektes zoals kanker en hart- en vaatziekten verlaagd. Aangenomen wordt dat onze voorouders geen last van deze ziektes hadden. De veronderstelling is dat het menselijk lichaam genetisch niet geschikt is voor het verteren van graanproducten en suikers. Graan- en suikerproducten deden ongeveer 10.000 jaar de intrede in het menselijk dieet met de komst van inzichten en technieken om land te bewerken en gewassen te telen. Er zijn overigens studies die de effectiviteit en gezondheid van het paleodieet in twijfel trekken.
De gastro-enteroloog Walter Voegtlin is de grondlegger van het paleodieet en publiceerde in de jaren 70 zijn eerste bevindingen. Pas in de jaren 90 werd zijn werk opgepikt door meer en meer artsen en diëtisten en pas de laatste paar jaar heeft het paleodieet de weg naar het grote publiek gevonden. In de jaren 70 en 90 werd nog verondersteld dat de jager-verzamelaars geen vis aten en dat het dieet voor de helft uit koolhydraten bestond. Momenteel wordt aangenomen dat de jager-verzamelaars juist wel vis aten en minder koolhydraten en meer eiwitten aten. Dit om aan te geven aan hoe weinig men met zekerheid weet over het dieet voor onze voorouders.
Het paleodieet bestaat vooral vlees van plant- en graseters, vissen, groenten, fruit, noten en wortels.
Waaruit bestaat het paleodieet in ieder geval niet?
Het paleodieet bevat geen granen, zuivel, peulvruchten, (geraffineerde) suikers, zout en verwerkte of bewerkte oliën.
Het paleodieet is vrij complex met veel regeltjes en uitzonderingen. Wil je het paleodieet volgen dan zal je je hierin eerst goed moeten verdiepen. In grove lijnen komt het paleodieet neer op het volgen van de volgende 10 richtlijnen:
1. Vetten vs. koolhydraten
Het paleodieet moet rijk zijn aan vetten, matig in dierlijke eiwitten en laag tot matig in koolhydraten. Het tellen van calorieën of het eten van kleine porties wordt niet aangemoedigd.
2. Verzadigde vetzuren
Royal gebruik van producten met verzadigde vetzuren zoals kokosolie en palmolie. Plantaardige oliën zoals olijf-, avocado- en macadamiaolie zijn goed maar mogen alleen koud gebruikt worden. Dierlijke verzadigde vetten zoals rundvet reuzel en eenden vet horen ook in het paleodieet thuis, deze dienen wel van gezonde en goed behandelde dieren af te komen.
3. Veel dierlijke eiwitten
Het paleodieet dient rijk te zijn aan dierlijke eiwitten zoals rood rundvlees, gevogelte, varkensvlees, eieren, orgaanvlees (lever, niertjes, hartjes), wilde vis en schaaldieren. De vetrandjes aan het vlees horen bij het dieet.
4. Groenten
Het paleodieet bestaat uit grote hoeveelheden groenten welke zowel gekookt als rauw gegeten mogen worden, in combinatie met vetrijke producten. Zoete aardappelen zijn een goede bron van niet giftige koolhydraten.
5. Zuinig met fruit en noten
Fruit en noten horen in het paleodieet thuis, echter beperkt. Het advies om vooral fruitsoorten te eten welke een laag fruitsuikergehalte hebben en rijk zijn aan antioxidanten zoals bessen. Van noten wordt geadviseerd om nootsoorten te eten welke rijk zijn aan omega-3 en arm aan omega-6 zoals macadamianoten.
6. Natuurlijke en lokale voeding
Kies voor biologisch vlees van dieren welke in de wei hebben gelopen en welke een lokale oorsprong hebben. Kies voor biologisch en lokaal geteeld fruit en groente.
7. Geen granen en peulvruchten
In het paleodieet komen geen granen en peulvruchten voor, geen: tarwe, rogge, gerst, haver, mais, rijst, soja, pinda’s en bonen etc.
8. Geen plantaardige gehydrogeneerde oliën
Alle plantaardige gehydrogeneerde of deels gehydrogeneerde oliën horen niet in het paleodieet thuis. Deze oliën komen onder andere voor in margarine, zonnebloemolie, pindaolie, maisolie en sojaboonolie.
9. Elimineer zuivelproducten en alles waar suikers aan toegevoegd zijn
Alles waar zuivel in verwerkt is worden zoveel mogelijk vermeden, uitzondering is boter vanwege de gezonde vetzuren. Alles waar suikers aan toegevoegd zijn wordt vermeden, niet alleen frisdranken maar ook vruchtensappen uit pak. Een regel is dat als het uit een verpakking komt dan is het niet goed.
10. Eet wanneer je honger hebt
Met het paleodieet zit je niet vast aan de 3 traditionele maaltijden per dag. Het advies is om te eten wanneer je honger hebt, en het is geen probleem als je 1 of 2 maaltijden overslaat als je geen trek hebt
