Hoofdluizen zijn parasieten die op mensen leven en hun bloed drinken. Op dieren kunnen hoofdluizen niet overleven. Het is dus niet mogelijk om hoofdluizen te krijgen of geven door het aanraken van dieren. Een volwassen hoofdluis heeft een bruin-grijze kleur en heeft de grootte van een sesamzaadje. Hun lijfje is plat en ze hebben zes poten en twee voelsprieten. Ze drinken gemiddeld vijf keer per dag bloed. Een hoofdluis laten stikken is niet gemakkelijk. Ze ademen namelijk door kleine luchtgaten in hun lichaam, zogeheten tracheeën. Deze kan de luis tot wel acht uur lang sluiten om hun adem in te houden.
De eitjes die de hoofdluis legt, worden neten genoemd. De vrouwtjes kunnen maar liefst meer dan honderd neten leggen. Gelukkig komen lang niet al deze neten uit. De neten worden aan het haar vastgemaakt, zo dicht mogelijk bij je hoofdhuid. Ze worden als het ware vastgeplakt, waardoor ze goed op hun plek blijven zitten.
Bruine en witte neten
De eitjes van hoofdluizen zijn doorzichtig. De larven die erin zitten, zijn donkerbuin, waardoor een eitje met daarin een larve er bruin uitziet. In bruine neten zit dus nog een larve. Deze larve kan zowel levend als dood zijn. Witte neten zijn eitjes die al uitgekomen zijn. Dit zijn de doorzichtige schilletjes die achterblijven. Doordat neten erg goed vastgeplakt worden aan het haar, kunnen deze neten maandenlang blijven zitten. Ook nadat de larve is uitgekomen.
Ieder kind en iedere volwassene kan hoofdluis krijgen. Dit heeft helemaal niets te maken met de hygiëne van een persoon. Hoofdluizen hebben de drang om zich te verspreiden. Krijgen ze de kans om naar een nieuwe gastheer over te gaan? Dan zullen ze dat hoogstwaarschijnlijk doen. Daarvoor klimmen ze van haar naar haar. Dit doen ze met een snelheid tot 30 cm per minuut. Even tegen elkaar aanzitten of een korte omhelzing is dus al genoeg om besmet te raken.
Als er een bevrucht vrouwtje op je hoofd terecht komt, is dit al genoeg om besmet te raken. Volwassen vrouwtjes hoofdluizen hoeven namelijk slechts één keer te paren, daarna kan ze dagenlang eitjes blijven leggen. De kans dat je besmet raakt via een jas of bank is klein. Luizen hebben namelijk vijf keer per dag bloed nodig en zullen daarom niet snel het risico nemen om hun gastheer te verlaten. Bovendien zijn hun pootjes gemaakt om te klimmen. Ze kunnen niet springen of vliegen en zijn ook niet erg behendig als het gaat om lopen over oppervlaktes.
Als je hoofdluis hebt, krijg je meestal last van jeuk. Dit hoeft echter niet altijd zo te zijn. Om na te gaan of jij of je kinderen hoofdluis hebben, kan je het haar controleren met een kam met fijne tanden. Borstel het haar door en kam daarna vanaf de wortels tot de haarpunten. Doe dit boven een witte handdoek of boven keukenpapier. Zo kan je goed zien of er luizen uit het haar vallen. Controleer ook op neten. Deze zitten vast aan het haar, dichtbij de hoofdhuid tot een paar cm er van af. Neten en roos kunnen op elkaar lijken. Het verschil is dat roos los zit en gemakkelijk uit het haar valt, terwijl neten vastgeplakt zitten aan het haar.
Er wordt van alles aangeraden als het gaat om hoofdluis bestrijden. De beste aanpak is echter kammen met een fijntandige kam. Begin hier zo snel mogelijk mee. Om 100% hoofdluisvrij te raken is het belangrijk dat je zorgvuldig te werk gaat.
Kam het haar veertien dagen lang iedere dag zorgvuldig met een fijntandige kam. Er zijn hiervoor speciale luizen- en netenkammen op de markt. Het uitkammer gaat als volgt:
• Je maakt het haar helemaal nat. Vervolgens doe je er een flinke hoeveelheid crèmespoeling in. Dit maakt het doorkammen makkelijker en zorgt ervoor dat je de luizen en neten makkelijker uit het haar krijgt. Eventueel kan je ook wat azijn aanbrengen om de neten los te weken.
• Je borstelt het haar of kamt het eerst met een grovere kam om ervoor te zorgen dat alle klitten eruit zijn.
• Je neemt de fijntandige kam en kamt het gehele haar zorgvuldig door. Dit doe je pluk voor pluk, vanaf de haarwortels tot de haarpunten. Begin bij het ene oor en werk naar het andere oor toe.
• Na iedere pluk, veeg je de kam af aan een tissue of stuk keukenpapier.
• Als je klaar bent, spoel je de crèmespoeling uit. De kammen maak je schoon door ze vijf minuten uit te koken of door ze te ontsmetten met alcohol.
Doe dit minstens veertien dagen lang. Kom je hierna nog steeds luizen of neten tegen? Blijf dan doorgaan met kammen. Je kunt de kammethode als je wilt combineren met een antihoofdluismiddel.
Er zijn verschillende middelen te verkrijgen om hoofdluis te bestrijden. Er zijn bijvoorbeeld shampoos, lotions en sprays. De werkzame stof in deze middelen is permetrine, malathion of dimeticon. Dit zijn stoffen waar de hoofdluis niet tegen kan. Er zijn echter steeds meer hoofdluizen die resistent zijn tegen bepaalde antihoofdluismiddelen. Heb je na de behandeling met een antihoofdluismiddel nog steeds last van luizen? Probeer dan een middel met een andere werkzame stof.
Combineer met kammen
Om hoofdluis te bestrijden, dien je het gebruik van het antihoofdluismiddel altijd te combineren met het dagelijks kammen van het haar met een fijntandige kam, ten minste veertien dagen lang.
Niet voor iedereen geschikt
Let op: Voor zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven wordt het gebruik van antihoofdluismiddelen afgeraden. Ook bij kinderen onder de zes maanden, kan je beter geen antihoofdluismiddel gebruiken.
Niet preventief
Als jij of je kinderen geen hoofdluis hebben, heeft het geen nut om antihoofdluismiddelen te gebruiken. Een antihoofdluismiddel kan besmetting niet voorkomen. Wil je hoofdluis voorkomen? Controleer dan minimaal eens per week het haar met een fijntandige kam.
Vroeger werd aangeraden om het huis grondig te reinigen om hoofdluis te bestrijden. Er werd geadviseerd om beddengoed, knuffels, kussens, kleding en jassen zo heet mogelijk te wassen of in plastic zakken in de vriezer te stoppen. Ook zou het huis grondig gestofzuigd moeten worden. Dit advies is echter ingetrokken.
Vroeger dacht men dat luizen ook in de omgeving konden voorkomen. Luizen en neten zijn echter afhankelijk van onze lichaamswarmte. Bovendien moeten luizen meerdere keren per dag bloed drinken. Doen ze dit niet? Dan raken ze snel verzwakt waarna ze geen eitjes meer kunnen leggen en dood gaan. Toch kan het gebeuren dat je een luis in huis tegenkomt. Dit zijn oude of verzwakte luizen die geen kracht meer hebben om zich vast te houden aan het haar. Deze zullen dus ook geen eitjes meer leggen en niet langer dan twee dagen overleven.
