In Scandinavische landen en Duitsland worden warmtepompen al langer toegepast. Het is zelfs een vast onderdeel bij het ontwerpen van een huis. Inmiddels begint er in Nederland ook steeds meer interesse voor het gebruik van warmtepompen te ontstaan. Maar hoe werkt een warmtepomp precies? En wat zijn het rendement en de voordelen?
Een warmtepomp heeft in feite een omgekeerde werking ten opzichte van een koelkast. Bij koelkasten werkt het systeem zo dat er warmte uit het apparaat naar buiten wordt getrokken. De warmtepomp haalt die warmte van buitenshuis juist naar binnen om de woning te verwarmen. Dit kan warmte zijn uit de grond, de lucht of grondwater. De generatie warmtepompen die momenteel wordt gebruikt is doorgaans ontwikkeld met een compressietechniek die elektrisch wordt aangedreven. Hierbij wordt vloeistof rondgepompt in een gesloten circuit. De vloeistof reageert steeds op de temperatuur en druk in gasachtige of vloeibare toestand. De verandering van deze toestand zorgt ervoor dat warmte kan worden opgenomen en weer worden afgegeven.
Een warmtepompsysteem bestaat doorgaans uit een aantal onderdelen. Er is een pomp, een vloeistofcircuit, het expansieventiel en een set van twee warmtewisselaars. Een verdamper zorgt ervoor dat de warmte buiten het huis wordt opgehaald en een condensator zorgt op zijn beurt dat die opgehaalde warmte kan worden afgegeven. Dit gebeurt in drie stappen.
Zoals aangegeven speelt de vloeistof een belangrijke rol in de werking van de warmtepomp. Een vloeistof die een kookpunt heeft dat lager is dan de temperatuur van de omgeving dient ervoor om de warmte te transporteren. De warmte wordt door die vloeistof onttrokken aan de buitenlucht of aan een andersoortige warmtebron. Vervolgens verdampt deze dan in een verdamper.
De vloeistof die tijdens de eerste stap is verdampt wordt in de tweede stap van het proces samengedrukt door een compressor. Hierdoor stijgen de temperatuur en de druk van deze dampen.
In de derde stap wordt de warmte die is verzameld door die damp vervolgens afgegeven aan het boilervat. Dit gebeurt via een condensor. Doordat in het boilervat de damp weer afkoelt, wordt deze weer omgezet tot een vloeistof. De vloeistof stroomt daarna met behulp van het expansieventiel naar de verdamper. Het expansieventiel verlaagt de druk dan en daardoor ook de temperatuur. Na deze derde stap begint het proces weer bij stap 1.
De vraag ‘hoe werkt een warmtepomp?’ is nu beantwoord, maar misschien vind je het vooral interessant om het rendement van een warmtepomp te weten. De warmtepomp pompt, zoals verteld, koelvloeistof rond in het gesloten circuit. De pomp gebruikt daarvoor elektriciteit of gas. Het rendement dat een warmtepomp heeft wordt in een prestatiecoëfficiënt of COP uitgedrukt. Deze afkorting staat voor ‘Coëfficiënt of Performance’. De COP drukt de verhouding uit tussen de afgegeven en opgenomen energie. Als de COP bijvoorbeeld 3 is, dan betekent dit dat de pomp met een input van één eenheid elektrische energie in staat is om drie warmte-eenheden te produceren. De COP zal altijd groter zijn dan 1. Daarom lees je altijd over een rendement dat hoger is dan 100%. Wanneer de door de warmtepomp verbruikte energie ruimschoots door de warmte die deze oplevert wordt gecompenseerd is zo’n pomp natuurlijk het meest interessant. Het rendement van een warmtepomp hangt af van de stabiliteit en het verschil van de temperaturen tussen de warmtebron en de koude bron, het elektriciteitsverbruik van de compressor en van hoe efficiënt de twee warmtewisselaars kunnen werken.
Je weet inmiddels al heel wat over warmtepompen, maar waarschijnlijk vind je het ook interessant om meer te leren over de voordelen van een warmtepomp. Een paar van de grootste voordelen van een warmtepomp staan hieronder vermeld.
Een van de grote voordelen van een warmtepomp is dat je er geen gebruik mee maakt van fossiele brandstoffen. Je kunt ervan uitgaan dat je 4 kWh elektriciteit terugkrijgt voor iedere kWh die wordt verbruikt. Voor elke euro die erin gaat krijg je er dus in feite 4 terug. Hierdoor wordt het veel voordeliger om je huis te verwarmen dan met een normale verwarming. Ook is er minder CO2-uitstoot, waardoor het gebruik van warmtepompen beter is voor het milieu. Je bespaart dus niet alleen op je energierekening, je kiest ook voor een milieuvriendelijke optie.
Door de naam zou je het niet verwachten, maar veel warmtepompsystemen beschikken over een mogelijkheid om te koelen. Ze dienen dus niet alleen voor het verwarmen, maar ook voor het verkoelen van je woning. De pomp heeft dus een handige dubbele functie. Door via de pomp te koelen bespaar je kosten voor de aanschaf en het gebruik van een airco.
Een ander voordeel van warmtepompen is dat ze kunnen worden gecombineerd met diverse soorten verwarming. Je kunt de pomp inzetten voor muur-, vloer- of plafondverwarming. Daarnaast kan de pomp zorgen voor warm water in de badkamer of bijvoorbeeld een zwembad opwarmen. Warmtepompen zijn dus heel veelzijdig.
Als je een investering gaat maken in een warmtepompsysteem, dan is het goed om te weten deze een lange levensduur heeft. Een systeem gaat gemiddeld ongeveer 20 jaar mee, maar dit kan dus ook langer zijn. De aanschaf heb je vrij snel terugverdiend en daarna levert het je de nodige extra besparing op energiekosten op. Het systeem is verder erg onderhoudsvriendelijk. Je hoeft dus in principe weinig geld en tijd in het onderhoud te investeren. Dit is prettig, omdat de kans dan klein is dat je voor extra onvoorziene kosten komt te staan.
Warmtepompsystemen worden, terecht, steeds populairder in Nederland. Het is een energiezuinige manier om je woning te verwarmen waarmee je meteen een steentje bijdraagt aan een beter milieu. Het systeem kan op veel verschillende manieren worden gebruikt en is niet alleen geschikt om te verwarmen, maar ook om te koelen. Een warmtepompsysteem gaat heel lang mee en je hebt weinig omkijken naar het onderhoud. Het is dus echt de moeite waard om de aanschaf van een warmtepompsysteem te overwegen. Het is daarbij slim om even rustig de tijd te nemen om offertes van verschillende leveranciers met elkaar te vergelijken. Op die manier kun je vaak nog een mooi bedrag besparen op de aanschaf- en installatiekosten.