Slaap is van groot belang: als je niet slaapt, kun je hierdoor zelfs overlijden. Tijdens de slaap herstelt ons lichaam zich en wordt er groeihormoon aangemaakt. Door het herstel voelen we ons de volgende dag weer actief en wordt de kans op ziektes verkleind. Het groeihormoon bevordert de lengtegroei en de ontwikkeling van de spieren en daarnaast zorgt het ook voor de wederopbouw van de cellen in ons lichaam.
Ook onze hersenen worden hersteld tijdens de slaap. Informatie en emoties worden verwerkt en de belangrijkste zaken worden opgeslagen in ons geheugen. Als je te weinig slaapt, kun je te maken krijgen met stemmingswisselingen. Dit is niet fijn voor jezelf en ook niet voor je omgeving. Daarnaast wordt ons concentratievermogen en ons reactievermogen minder bij te weinig slaap.
Onze slaap bestaat uit de kernslaap en de restslaap. Tijdens de kernslaap doorloop je vijf verschillende slaapfases. De eerste slaapfase is een periode tussen slapen en waken en het hersenvoltage wordt tijdens deze fase lager. Daarnaast verslappen de spieren zich. Tijdens de tweede fase ervaar je een lichte slaap en ben je volledig afgesloten van de buitenwereld. Ook wordt het hersenvoltage nog lager dan in de eerste fase.
Het hersenvoltage blijft in de derde cyclus gelijk aan het voltage in de tweede fase, maar je bent tijdens deze cyclus wel meer ontspannen. De vierde cyclus is de zogenaamde diepe slaap. Hierbij zijn de spieren volledig ontspannen, de ademhaling gaat langzamer en de bloeddruk wordt lager. De vijfde slaapfase wordt ook wel de droomslaap genoemd. Tijdens deze cyclus zul je dus dromen. De spieren gaan iets schokken en de ademhaling wordt onregelmatiger. Het hersenvoltage is in deze cyclus ongeveer gelijk aan het voltage in de eerste slaapfase. Verder bewegen de ogen snel heen en weer onder de oogleden.
Tijdens de eerste vier slaapfases herstelt het lichaam zich en wordt er groeihormoon aangemaakt. Tussen de derde en vierde cyclus wordt het meeste groeihormoon aangemaakt. De hersenen herstellen zich voornamelijk tijdens de droomslaap. Door het dromen worden de informatie en emoties van de afgelopen dag verwerkt.
Hoeveel slaap heb je nodig? Die vraag is niet gemakkelijk te beantwoorden, want dit verschilt per persoon. Ook per leeftijd zijn er grote verschillen in de slaapbehoefte. Hieronder kun je meer lezen over de hoeveelheid slaap die je dagelijks ongeveer nodig hebt per leeftijd.
Baby's hebben de meeste slaap nodig, omdat zij nog volledig in de ontwikkeling zijn. Pasgeboren baby's slapen ongeveer 16 uur en dit is verdeeld over de gehele dag. Zodra ze een paar maanden oud zijn krijgen ze een bepaald dag/nachtritme. Hierbij slapen ze 's nachts gemiddeld 12 uur en overdag doen ze nog één of twee dutjes van 1,5 uur. Vanaf een leeftijd van drie jaar slapen ze 's nachts nog steeds 12 uur, maar hoeven ze overdag geen dutje meer te doen. Kinderen van een jaar of vier/vijf slapen hebben nog iets minder slaap nodig. Zij kunnen toe met gemiddeld 11 uur slaap per dag.
Lorazepam, een benzodiazepine, biedt effectieve verlichting voor angst en spanning. Echter, wees bewust van mogelijke bijwerkingen en afhankelijkheid.
Een jongere die tussen de 12 en 21 jaar oud is heeft gemiddeld 9 uur slaap per dag nodig. De meeste jongeren houden zich hier echter niet aan en slapen doordeweeks gemiddeld 7 tot 8 uur per dag. In het weekend krijgen zij gemiddeld per nacht slechts 5 tot 6 uur slaap. Om deze reden lopen jongeren ook een hoog risico om een chronisch slaaptekort op te bouwen
Hoeveel slaap heb je nodig als volwassene? Gemiddeld gezien kunnen volwassenen toe met ongeveer 7,5 uur per nacht. Bij personen die 50 jaar of ouder zijn neemt de slaapbehoefte echter nog meer af. Dan is 6 uur per nacht meestal voldoende.
Wil je minder uur slapen per dag? Dan kun je ervoor kiezen om een slaapdieet te volgen. Met een slaapdieet slaap je minder uren op een dag, maar heb je nog wel voldoende energie. De slaapdiëten zijn opgesteld aan de hand van verschillende onderzoeken. Er zijn echter ook onderzoeken gedaan waaruit is gebleken dat een mens altijd gemiddeld acht uur slaap per nacht nodig heeft. Het is dus niet duidelijk of slaapdiëten wel goed zijn voor de gezondheid.
Je kunt ervoor kiezen om je dagelijkse slaap te verdelen in twee sessies van 3,5 uur. Dan bespaar je gemiddeld 1 uur per dag. Er is ook een andere manier om je slaap in tweeën te delen, namelijk in een slaapsessie van 6 uur en een sessie van 1,5 uur. Ook kun je kiezen voor het zogenaamde Dual Core dieet met drie slaapsessies van respectievelijk 3,5 uur, 1,5 uur en 20 minuten.
Een andere mogelijkheid is het Everyman dieet met een slaapsessie van 1,5 uur en vier of vijf powernaps van 20 minuten. Het moeilijkste slaapdieet waarmee je dagelijks wel 6 uur tijdwinst maakt is het Uberman dieet die enkel bestaat uit zes slaapsessies van 20 minuten of vier slaapsessies van een half uur. Belangrijk is dat je de slaapsessies goed over de dag verdeeld.
Niet goed in slaap kunnen komen of niet goed doorslapen kan uiteindelijk lijden tot een chronisch slaaptekort. Dit is zeer slecht voor het herstel van je lichaam en hersenen en dus ook voor je gezondheid. Natuurlijk wil je dit het liefst voorkomen en er zijn gelukkig een aantal dingen die je kunt doen om je slaap te verbeteren.
Allereerst is het belangrijk om te zorgen voor een goed dag/nachtritme. Probeer elke dag op hetzelfde tijdstip te gaan slapen en elke ochtend op hetzelfde tijdstip op te staan. Op die manier raakt je lichaam hieraan gewend, waardoor je 's avonds automatisch sneller in slaap valt. Een ander voordeel hiervan is dat het vaak ook gemakkelijk wordt om 's ochtends je bed uit te komen.
Verder kun je er het beste voor zorgen dat je kamer zo donker mogelijk is en niet te warm. Ook kan het helpen om te zorgen voor ontspannende geuren in je slaapkamer, zoals lavendel. Een beker warme melk of een banaan kan eveneens helpen om beter in slaap te komen. Probeer ook geen inspannende dingen te doen voor het slapen gaan, zoals sporten. Het is beter om een warme douche te nemen of een boek te lezen.