Manuele therapie heeft als doel de gewrichten beter te laten functioneren. Een tweede doel van deze vorm van fysiotherapie is het verbeteren van de bewegingen en houding. De therapeut maakt hiervoor gebruik van een aantal specifieke technieken die kunnen worden toegepast in de gewrichten. Meestal merk je direct tijdens de behandeling al de effecten van de manuele therapie. Zo zal de pijn meteen afnemen en voel je een verbetering in de bewegingsvrijheid. Naast de technieken die de manueel therapeut uitvoert, zal hij of zij je ook instructies, adviezen en inzicht geven over gezond bewegen en je hierbij begeleiden.
Een manueel therapeut heeft een opleiding fysiotherapie gevolgd en daarna heeft hij nog een opleiding voor manuele therapie gedaan. Met de opleiding voor manuele therapie heeft hij extra kennis opgedaan van de bewegingsmogelijkheden van het lichaam en met name de wervelkolom. De manueel therapeut heeft dus uitgebreide kennis over het lichaam en kan daarom goed vaststellen wat de oorzaak van je klachten is. Aan de hand van de oorzaak van de klachten stelt de manueel therapeut een behandelplan op maat op.
Als je bepaalde gewrichten slechter kunt bewegen en dit gepaard gaat met pijn, kan manuele therapie worden ingezet. Deze vorm van therapie kan op elke leeftijd worden ingezet en is eigenlijk voor iedereen geschikt. Een manueel therapeut heeft voornamelijk kennis van klachten aan de wervelkolom en andere klachten die daarmee samenhangen. Daarom kan deze vorm van therapie goed worden ingezet bij hoofd- en nekpijn in combinatie met het slecht kunnen bewegen van de wervelkolom of nek- en schouderklachten waarbij de pijn eventueel uitstraalt naar de armen
Ook bij lage rugklachten eventueel in combinatie met uitstralende pijn naar de benen en klachten hoog in rug samen met rib- en borstpijn, kan manuele therapie helpen. Verder kun je wanneer je last hebt van artrose van de heup, kaakklachten die eventueel samen gaan met nekklachten en bepaalde vormen van duizeligheid als gevolg van het bewegen van de nek ook terecht bij een manueel therapeut. Het kan ook voorkomen dat de gewrichten een te grote beweeglijkheid hebben, wat ook kan leiden tot klachten. De manuele therapeut kan dan adviezen geven om de spieren rondom de gewrichten stabieler te maken.
De manueel therapeut zal eerst een eerste screening doen en vervolgens de intake. Tijdens de intake vindt er een vraaggesprek en een lichamelijk onderzoek plaats. De manuele therapeut stelt je verschillende vragen over de klachten en vraagt je om in te gaan op de details. Vervolgens wordt het lichamelijk onderzoek gedaan en hierbij controleert de therapeut je houdingen en bewegingen. Ook worden je gewriichten onderzocht. Aan de hand van het vraaggesprek en het lichamelijk onderzoek wordt vastgesteld waar de oorzaken van je klachten zitten. In samenspraak met de cliënt wordt vervolgens besloten of manuele therapie zinvol is. Als er wordt gekozen voor manuele therapie, hoor je meteen meer over de verdere behandeling.
Nadat je de intake hebt gehad en je samen met de manuele therapeut ervoor hebt gekozen om verder te gaan met manuele therapie, kan de behandeling echt gaan beginnen. De therapeut voert een aantal specifieke technieken uit in de gewrichten, zodat de gewrichten weer beter gaan functioneren. Deze technieken zorgen er ook voor dat je houding en je bewegingen verbeteren. Rustige manuele therapie heeft via de hersenen ook een dempend effect op de pijn. In veel gevallen zijn de effecten van de therapie meteen merkbaar. Je zult merken dat de pijn afneemt en dat je bewegingsvrijheid is verbeterd. Verder zal de manueel therapeut je ook meer inzicht, adviezen en tips geven over gezond bewegen.
De manuele therapie vindt niet plaats bij cliënten thuis. Er is namelijk een speciaal ingerichte behandelruimte voor nodig, omdat dan de beste resultaten kunnen worden behaald. In de behandelruimte zijn bijvoorbeeld een outillage en meetinstrumenten aanwezig. Zeer zelden komt het echter wel voor dat een diagnostisch consult op verzoek van een huisarts of medisch specialist bij de cliënt thuis plaatsvindt.
Manuele therapie is dus eigenlijk een soort fysiotherapie. Deze twee soorten worden regelmatig door elkaar gehaald, maar er zijn wel duidelijke verschillen. Zo is fysiotherapie meer gericht op massage en oefentherapie van de spieren, pezels en kapsels. Als je echter last hebt van de hardere delen, dan is manuele therapie meer zinvol. Hierbij richt de therapeut zich namelijk op de gewrichten van de armen, benen en wervelkolom.
Afhankelijk van de oorzaak van de klachten kan de keuze voor een van beide therapieën het beste worden gemaakt. Indien je hoofdzakelijk last hebt van stijfheid en klachten in de gewrichten, dan is manuele therapie de beste oplossing. Fysiotherapie is een betere keuze voor het oefenen en verbeteren van je kracht, conditie, coördinatie of souplesse. Over het algemeen kan worden gezegd dat manuele therapie wordt ingezet om bewegen weer mogelijk te maken en fysiotherapie om het bewegen op gang te houden.
De behandelingen van fysiotherapie en manuele therapie verschillen ook op een aantal vlakken. Zo wordt er bij manuele therapie gewerkt met zachte, kleine technieken die vrij zijn van pijn. Met behulp van deze technieken wordt vanuit de wervelkolom de beweeglijkheid van de gewrichten hersteld. Na afloop van een sessie wordt gekeken of de functie inderdaad is verbeterd. Bij fysiotherapie wordt juist gewerkt met grotere bewegingen die meer globaal zijn. Ook is het zo dat je de oefeningen bij fysiotherapie zelf dient uit te voeren, terwijl dit bij manuele therapie niet het geval is.
Een manueel therapeut in de buurt kun je gemakkelijk vinden door te zoeken op internet. Als je wilt weten of de manueel therapeut zijn of haar werk goed doet, kun je op zoek gaan naar recensies. Daarnaast kun je controleren of de therapeut is aangesloten bij de Nederlandse Vereniging voor Manuele Therapie (NVMT). Deze verening is ruim dertig jaar actief en is erkend door de landerlijke beroepsorganisatie Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF). De manueel therapeuten die aangesloten zijn bij deze vereniging hebben een master opleiding afgerond en ontwikkelen hun vakkennis en kunde continu door bij- en nascholing. Ook vallen de leen onder het tuchtrecht en de klachtenregeling van het KNGF.
