Voor veel tuinliefhebbers is een tuin niet echt compleet als er geen vijver in te vinden is. Als je denkt dat een vijver eigenlijk gewoon een bak met water is, dan heb je het mis. Een vijver vormt samen met het dieren- en plantenleven in en rond de vijver een eigen leefomgeving, waar je met veel plezier naar zult kijken en van kunt genieten. Wil je ook een vijver in je tuin aanleggen? Met de juiste planning en voorbereiding kun je zelf je vijver in je tuin aanleggen.
Een tuin zonder vijver, het is voor veel mensen ondenkbaar. Ze vinden het heerlijk om te kijken naar vissen, kikkers en andere dieren die in en rond het water leven. Mooie planten in de vijver en langs de over zorgen voor een ideale groene mix om de leefomgeving van al die dieren compleet te maken. Je kunt van een goed aangelegde vijver uitgebreid genieten. Heb je nog geen vijver? Het aanleggen hoeft niet zo ingewikkeld te zijn. Het kost je natuurlijk vooral tijd en wat inspanning.
Begin niet zomaar in het wilde weg te graven en neem goed de tijd voor de ontwerpfase. Bedenk wat een goede plek is voor je vijver, en kijk of die plek ook veilig genoeg is. Let op de bereikbaarheid maar ook op de nabijheid van deuren, een tuinpad en let vooral op als er ook kinderen in je tuin spelen. Om een goed overzicht te houden over wat kan en wat minder handig is, is het goed een plattegrond te maken van je tuin, liefst op schaal. Op de plattegrond kun je goed zien hoeveel ruimte je eigenlijk hebt voor je tuinplannen.
Met een nieuwe vijver kun je grofweg twee kanten op. Je kunt kiezen voor een voorgevormde vijverbak, die in verschillende maten te koop is. Dat is het gemakkelijkste, maar biedt tegelijkertijd de minste kans op vrije expressie en een vrij ontwerp. Wil je een eigen ontwerp, dan kun je ook kiezen voor een bodem van vijverfolie. Hiermee kun je je qua vorm helemaal uitleven en een vijver realiseren die helemaal bij jou en je tuin past. Het is uiteraard wel wat meer werk dan de voorgevormde bodem. Bedenk van te voren goed of een voorgevormde bodem in jouw tuin zou voldoen, of dat je voor het vrije ontwerp gaat.
Om een vijver aan te leggen zul je de nodige grond moeten verplaatsen: er moet een flink gat worden gegraven. Uit dat gat komt heel wat aarde, meestal heel wat meer dan je je vooraf kunt voorstellen. Voor je begint is het daarom slim om te bedenken wat je met al die uitgegraven grond gaat doen. Wil je met die grond stukken van je tuin ophogen, of wil je de overtollige grond laten afvoeren? In het laatste geval kan het je een hoop werk schelen als je een container hebt geregeld waar je de uitgegraven grond meteen in kunt gooien. Het is immers dubbel en zwaar werk om al die grond eerst op een stapel te gooien, en vervolgens die stapel met kruiwagens moet afvoeren. Graven is natuurlijk ook leuk, maar waarom zou je je teveel werk op de hals halen? Je zult bij het graafwerk ook rekening moeten houden met de hoogte van het grondwater bij jou in de buurt. Het is niet fijn als je uitgegraven kuil steeds vol grondwater komt te staan. Voor je echt de schop in de grond steekt breng je eerst het ontwerp van je vijver dat je op papier hebt staan over op de tuin. Gebruik hiervoor piketpaaltjes, waarmee je de grenzen van je vijver aangeeft. Zo kun je goed ziet welke stukken tuin je wel of niet moet afgraven.
Nu je het graafwerk hebt voorbereid kun je beginnen met het graven, de paaltjes maken je goed duidelijk waar je moet zijn, de kruiwagen staat klaar om het uitgegraven zand meteen mee af te voeren. Je graaft een centimeter of tien dieper uit dan je eigenlijk nodig hebt. Als het uitgraven klaar is, dan breng je een laag wit zand aan van ongeveer tien centimeter. De laag wit zand zorgt voor de nodige stabiliteit en voorkomt dat er verzakkingen optreden. Dat betekent uiteraard dat je op het juiste moment voldoende wit zand voorhanden moet hebben. Heb je een kleine tuin, dan ben je beperkt in je werkruimte en is het verstandiger om het witte zand pas te laten bezorgen als de vijver is uitgegraven en het overtollige zand is weggewerkt.
Heb je gekozen voor een voorgevormde vijver, dan kun je nu de vorm op de laag wit zand plaatsen. De eventuele gaten aan de zijkant vul je met op met zand. Had je gekozen voor een vrije vorm, gebruikmakend van vijverfolie, dan breng je de folie nu op de bodem aan, die je hiervoor vlak maakt. Zorg voor een overstekende flap aan de buitenkant, die werk je later wel weg. Met stenen, bijvoorbeeld betontegels, fixeer je de folie. Moet je later in de vijver werken, dan bieden de stenen je bovendien ook een steviger standplaats zonder dat de folie beschadigd raakt.
Als de folie is aangebracht kun je de overstekende flappen folie wegwerken. Je kunt ze ofwel ingraven, ofwel onder de bestrating wegwerken. Hierdoor voorkom je dat de folie omklapt en lekkages veroorzaakt. En dan is het tijd voor het echte werk: er komt water in de vijver. Alas de vijver is gevuld dan kijk je goed of de waterhoogte constant blijft. Zo niet, dan lekt er ergens water weg en dat kun je beter oplossen vóór er bijvoorbeeld vissen in je vijver komen. Als alles in orde is dan volgen de waterplanten en de waterdieren. Vraag in de winkel of in het tuincentrum goed na welke vissen en planten bij elkaar passen, dat voorkomt teleurstellingen. Eventueel kun je een vijverpomp aanleggen, een filter installeren en misschien vormt een spannende fontein het kersje op de taart. Fonteinen heb je in allerlei soorten en smaken. Met speciale vijververlichting kun je alle elementen nog mooier laten uitkomen. Veel plezier met je nieuwe vijver!
