We verklappen je alvast het volgende: Lichte- tot donkerbruine, zachte ontlasting staat voor gezondheid. Heb je harde keutels, regelmatig diarree of zeer lichte of juist zeer donkere (zwarte) ontlasting? Dan raden we je aan om je voedingsgewoonten te wijzigen, meer kraanwater te drinken of je huisarts hierover in te lichten.
Een normale ontlasting is meestal bruin van kleur (afhankelijk van wat je eet) en moet sowieso zacht zijn. Het is heel normaal wanneer je ontlasting eens anders kleurt. Bepaalde voeding kan je ontlasting namelijk een kleurtje geven. Net zoals rode bieten je urine donkergeel kleuren of asperges je plas sterk laten geuren. Is je ontlasting echter al een geruime tijd anders van kleur of structuur? Neem dan voor de zekerheid even contact op met je huisarts.
Omdat de kleur of structuur van je ontlasting iets zegt over je gezondheid, hebben we hieronder voor jou de meest belangrijke informatie verzameld. We beginnen allereerst met de kleur van je poep en vervolgens behandelen we de structuur (hard, dun, diaree).
Zwarte ontlasting kan het gevolg zijn van een gezond voedingspatroon. Mensen die veel groene bladgroenten eten, hebben vaker donkere tot soms bijna zwarte ontlasting. Hierin zit namelijk veel ijzer en dat oxideert wat je poep een donkere kleur geeft. Rode ontlasting kan ook ontstaan door bepaalde voeding zoals bietjes of rode kool.
Heb je ontlasting met een zeer lichtgrijze of witte kleur? Dat is niet gezond. Waarschijnlijk word je bilirubine niet goed afgebroken. Bilirubine is een afvalstof en het komt vrij bij de afbraak van verouderde rode bloedcellen. Worden je oude bloedcellen niet goed afgebroken, dan ontbreekt deze kleur in je ontlasting. In sommige gevallen kan je lichtgrijze of witte ontlasting ook komen doordat je galwegen worden afgesloten.
Deze twee kleuren komen voornamelijk voor bij mensen die last hebben van een infectie in de darmen, maag of die een aandoening hebben aan de galwegen of lever. Mensen die veel alcohol drinken kunnen daardoor nogal eens een afwijkende kleur ontlasting hebben. Maar deze kleuren ontlasting komen ook voor bij mensen met gevoelige darmen of een intolerantie voor bepaalde voedsel.
Door chlorofyl, dat in groene bladgroenten zit, kan de ontlasting soms ook donkergroen kleuren. Ga daarvoor naar de alinea "rode of zwarte ontlasting" hierboven.
Witgele ontlasting komt voornamelijk voor bij mensen die een leveraandoening hebben. Er wordt in dat geval te weinig gal aangemaakt. Of er is sprake van een blokkering van je galwegen bijvoorbeeld door galstenen. Ook in dat geval komt de gal niet terecht in je darmen.
Heb je bloed in je ontlasting? Ontlasting kan rood kleuren doordat je bepaalde voeding hebt gegeten maar het kan ook veroorzaakt worden door de aanwezig van bloed. Niet altijd hoeft dit ernstig te zijn. Zo kan er bloed voorkomen bij mensen die last hebben van aambeien of een wondje bij/aan de anus. Bloed dat echter donkerder kleurt is meestal afkomstig uit de darmen. Raadpleeg altijd een arts wanneer je bloed constateert in je ontlasting.
Droge, harde ontlasting die bovendien gemakkelijk uiteenvalt kan te maken hebben met obstipatie (verstopping in de darmen) of doordat er teveel vocht aan de ontlasting is onttrokken. Droge ontlasting heeft vaak gewoon te lang in de darmen gezeten. Als je aandrang hebt om te poepen is het verstandig om naar het toilet te gaan. Als je hiermee wacht dan blijft je ontlasting te lang in de darmen zitten, waarnaar vervolgens je darmen nog meer vocht hieruit onttrekken.
Heb je dunne ontlasting of is deze zelfs waterig? Vaak betekent dit dat het veel te snel door de (dikke) darm(en) is gegaan. De dikke darm haalt vocht uit de voeding. Heb je al een geruime tijd last van diarree of zeer dunne ontlasting? Dan noemen we dat chronische diarree en dit kan veroorzaakt worden door een chronische aandoening van je darmen zoals colitis ulcerosa, een allergie, de ziekte van Crohn of een prikkelbare darmsyndroom.
Vaak ook wordt dunne ontlasting of diarree veroorzaakt door een buikgriep of een ontsteking in de maag of darmen. Daarnaast kunnen parasieten en bacteriën voor acute diarree zorgen.
Slijm in je ontlasting hoeft niets te betekenen. Slijm is zelfs nodig voor een normale, prettige stoelgang. Heb je vaak last van obstipatie? Dan ontrekken de darmen teveel vocht of je maakt te weinig slijm aan in de darmen. Aan de andere kant kan het ook weer zo zijn dat je darmen juist teveel slijm aanmaken en dit komt dan terecht in je ontlasting. Dat komt doordat de darmen geïrriteerd zijn.