Als je goed kunt lezen en schrijven kun je het je bijna niet voorstellen tegen welke problemen mensen oplopen, die daar moeite mee hebben of die zelfs helemaal niet kunnen lezen en schrijven. Je staat er niet bij stil. Het is zo gewoon dat bijna iedereen zich kan redden met het lezen van belangrijke stukken, boeken, handleidingen, ondertiteling bij een film, reclamefolders enz. Let er eens op hoe vaak je met het lezen van zinnen en/of woorden bezig bent: in de winkel, als je reist, op school, als je achter je computer zit, tijdens je werkzaamheden op kantoor, het lezen van de post, het maken van kruiswoordpuzzels, het lezen van sms berichten enz. Het is belangrijk dat je goed kunt lezen om de wereld rondom je heen te begrijpen, maar ook om goed aan het dagelijkse leven te kunnen deelnemen. Prinses Laurentien heeft in 2004 de Stichting Lezen en Schrijven in het leven geroepen. Zij zet zich in voor laaggeletterden en komt er mee voor de dag hoe groot het leesprobleem is. Zij timmert hiermee behoorlijk aan de weg!
Doordat er meer publiciteit is voor dit probleem, durven er meer mensen voor uit te komen dat ze niet of nauwelijks kunnen lezen. Pas wanneer het probleem duidelijk is, kan er naar een oplossing worden gezocht en kan er aan het leesprobleem gewerkt worden. En met succes, mensen worden geholpen om te leren lezen en schrijven en worden zo een stuk zelfstandiger en wat ook heel belangrijk is ook een stuk zelfverzekerder. Het kost veel moeit om je leesprobleem verborgen te houden. Gelukkig kan dat verleden tijd worden. Je kunt er gerust voor uitkomen en hulp vragen om te leren lezen en schrijven.
In Nederland beginnen kinderen in groep 3 met het leren lezen aan de hand van een methode. Ook in groep 2 wordt er al spelenderwijs aandacht aan besteed. Kinderen die snel leren en hun leeftijdgenoten ver vooruit zijn op het gebied van lezen krijgen al eerder stof aangeboden waarmee zij zich verder kunnen ontwikkelen. Er zijn kinderen die thuis al boekjes aangeboden krijgen door de ouders, omdat ze zelf al willen leren lezen. Wanneer een kind er aan toe is, bied dan telkens nieuwe boekjes aan. Op de bibliotheek, waar je kind gratis lid van kan zijn, kun je boekjes op het juiste niveau lenen. Zorg ervoor dat je kind er plezier in heeft en houdt, forceer het niet. Neem boeken die het kind aanspreken, of die aansluiten bij de boekjes die op school worden gebruikt. Contact daarover met de leerkracht is belangrijk, zodat het kind op haar of zijn niveau wordt behandeld.
Een kind dat niet voldoende uitgedaagd wordt zal zichzelf (en wellicht ook anderen) gaan vervelen. De motivatie is dan ver te zoeken en het zou zomaar kunnen dat een kind dat ver vooruit was met lezen, stagneert! Jammer, dat hoeft niet als ouders en leerkrachten samen werken en van elkaar weten hoe de vorderingen van het kind op het gebied van lezen zijn. Zoals gezegd begint het echte werk wat betreft het lezen meestal in groep 3. Er wordt een leesmethode gevolgd, die de kinderen klassikaal volgen. De methode bestaat meestal uit een kern, spelletjes en vaak ook een tijdschrift.
Op deze manier komt een kind op verschillende manieren in contact met een nieuwe woord. Daardoor maken de kinderen zich de woorden eigen. Ze krijgen een woord aangeboden dat onderaan een plaatje staat. In het begin leest het kind het plaatje (de picto), het woord komt terug in een spel en vaak ook op diverse manieren in een tijdschrift. Het woord wordt herkend, ook zonder het plaatje erbij. Als ouder kun je het lezen stimuleren. Dat is zo leuk om te doen. Je neemt een boekje op het juiste niveau, of net iets moeilijker. Jij leest je kind voor, behalve het woord dat je kind al kent, dat woord mag hij of zij hardop lezen. Wat zal je kind trots zijn (en jij ook)!
In een tijd van werkende ouders, sportende ouders, ouders die na werktijd naar clubjes "moeten" komt het er vaak niet van om elke avond voor te lezen. Jammer, want voorlezen is quality time met en voor je kinderen. Het heeft zoveel voordelen: het is rustgevend, het stimuleert de taalontwikkeling en de spraak, het prikkelt de fantasie, het vergroot de woordenschat (door plaatjes te bekijken en te benoemen). Je kunt een begin maken met voorlezen bij een kind vanaf 3 maanden. Pak een kartonnen boekje of een plastic boekje met afbeeldingen en benoem de plaatjes. Het voorlezen hoeft niet te stoppen als een kind zelf kan lezen. Je kunt er gerust mee doorgaan zolang je kind ervan geniet. Een ander groot voordeel van voorlezen is dat je kind al jong in contact komt met boeken.
Analfabeten zijn mensen die niet kunnen lezen en/of schrijven. In Nederland zijn er ongeveer 250.000. Veel daarvan zijn immigranten. Zij hebben nooit de kans gehad om te leren lezen: er was geen geld voor school, de afstand naar school was niet te overbruggen, er was oorlog in het gebied, men moest thuis werken enz. Naast deze groep analfabeten zijn er ook functioneel analfabeten, namelijk 1.2 miljoen. Een andere naam voor deze groep is laaggeletterden. Zij hebben wel ooit leren lezen, maar zijn onvoldoende vaardig in het lezen. 70% is autochtoon, 30% is allochtoon. Gelukkig is er tegenwoordig geen taboe meer als je niet kunt lezen en/of schrijven. Kom er mee voor de dag. Er is hulp voor iedereen (jong en oud) die wil leren lezen en/of schrijven. Veel vrijwilligers zetten zich in om mensen te helpen met een leesprobleem. Lezen kun je leuk maken en leuk houden en dat kun je samen doen.
Hoe krijg ik mijn kind aan het lezen? Dat is een vraag die ongeruste ouders aan de leerkracht stellen als zijn of haar kind nooit wil lezen. Ouders kennen namelijk meestal wel het belang van lezen en willen daarom dat hun kind daarin niet achterblijft. Wat kun je als ouder doen om het lezen te stimuleren?
Sommige kinderen zijn meteen dol op lezen, anderen kunnen zal je moeten stimuleren om te lezen. Maar realiseer je in ieder geval dat leren lezen voor alle kinderen erg belangrijk is. Daarom geven we je graag tips hoe je het leren lezen leuker kunt maken. Zorg dat je ook samen met je kinderen gaat lezen, dit maakt het voor hen vaak extra leuk!
