Neuropatische pijn is een vorm van chronische pijn die voorkomt bij ongeveer 1 tot 2% van de bevolking. Het is bekend dat deze pijn ontstaat doordat prikkels op de een of andere manier niet goed aankomen in de hersenen, maar het is vaak niet duidelijk waardoor dit precies wordt veroorzaakt. In de geleiding van signalen dat in het zenuwstelsel plaatsvindt treedt ergens een stoornis op. Licht pijnlijke prikkels kunnen hierdoor als hevig worden ervaren.
Het is mogelijk dat er bij een beschadiging van de zenuwen zenuwknobbels ontstaan in het litteken. Verder kan het zo zijn dat er ontregeling plaatsvindt van het sympathische zenuwstelsel. Hierdoor kun je nog meer last krijgen van klachten.
Het is niet bekend waardoor neuropatische pijn precies ontstaat. Wel weten we dat er iets fout gaat bij de ontvangst van een prikkel, het doorgeven aan de hersenen of de vertaling. Vaak wordt gedacht dat het gaat om het niet goed functioneren van (bepaalde delen van) het zenuwstelsel of een fout in de pijngeleiding.
Neuropatische pijn kan het gevolg zijn van een gordelroosinfectie, multipele sclerose of chemotherapie. Verder kan langdurig alcoholmisbruik of langdurige blootstelling aan giftige stoffen neuropatische pijn tot gevolg hebben. Daarnaast kun je last krijgen van neuropatische pijn na een ongeval of een chirurgische ingreep. In het laatste geval gaat het meestal om een klieroperatie, een rugoperatie, een hartoperatie of een amputatie.
Het is ook mogelijk dat neuropatische pijn optreedt bij diabetes. De pijn treedt dan meestal op aan de handen en/of de voeten en gaat vaak gepaard met dysesthesieën. Ook is het mogelijk dat je last krijgt van zenuwpijn als de zenuwen van de hand of de voet beklemd zijn. Verder kan neuropatische pijn optreden als gevolg van druk op het ganglion van Gasser, waardoor je last krijgt van aangezichtspijn. We noemen dit ook wel trigeminus neuralgie.
Een andere mogelijke oorzaak van zenuwpijn is letsel aan één ledemaat. In dat geval hebben we het over het complex regionaal pijnsyndroom type 1. Naast neuropatische pijn kun je dan ook te maken krijgen met andere klachten, zoals een zwelling, overmatig zweten, verandering in de doorvoeding en veranderingen in de huidskleur en de temperatuur.
Over het algemeen is neuropatische pijn goed te herkennen aan de hand van een aantal karakteristieke klachten die bij vrijwel elke patiënt optreden. Zo is er sprake van een schrijnende, brandende of stekende pijn. Meestal gaat deze pijn gepaard met een elektrische schok, een doof gevoel of tintelingen. De pijn kan optreden in het gebied waar een zenuw is aangedaan, maar dit hoeft niet altijd het geval te zijn.
Bij neuropatische pijn is er sprake van pijnlijke gewaarwordingen zonder dat er een duidelijke pijnprikkel aanwezig is. We noemen dit ook wel spontane pijn of hyperpathie. Het is ook mogelijk dat er wel een prikkel aanwezig is, maar dat dit een prikkel is die normaal gesproken geen pijn doet. Hierbij kun je denken aan koude of warmte, het aanraken van de huid of het uitvoeren van een bepaalde beweging. Hierbij spreken we van hyperpathie.
In andere gevallen ontstaat de pijn wel als gevolg van een pijnprikkel, maar gaat het om een prikkel die slechts licht pijnlijk is. Deze prikkel veroorzaakt een heftige pijn, vele malen heviger dan de pijn zou moeten aanvoelen. Denk hierbij aan heftige pijn bij een speldenprik. In dit geval spreken we van hyperalgesie.
De tintelingen, elektrische schokken en trillingen die kunnen optreden bij neuropatische pijn noemen we paresthesieën. We noemen deze gewaarwordingen echter dysesthesieën, indien ze erg vervelend zijn.
Indien een arts vermoed dat je last hebt van neuropatische pijn, zal hij of zij je vragen om de klachten duidelijk te benoemen. Daarnaast zal de arts ook een lichamelijk onderzoek uitvoeren. Aan de hand van je beschrijving van de klachten en het lichamelijke onderzoek kan de arts in sommige gevallen al een diagnose stellen. In andere gevallen zal de arts ervoor kiezen om een aanvullend onderzoek uit te voeren. Er kan dan bijvoorbeeld worden gekozen voor een scan of een elektrisch spier-zenuwonderzoek (EMG).
Helaas kan neuropatische pijn niet worden behandeld met gewone pijnstillers die normaal gesproken wel goed helpen bij wondpijn (paracetamol, diclofenac etcetra), aangezien de pijn hier niet veel minder door wordt. Er kan wel worden gekozen voor een behandeling met medicijnen die de zenuwen blokkeren, aangezien dit beter werkt tegen de zenuwpijn.
Verder kan neuropatische pijn worden behandeld met medicijnen die de verwerking van de pijnprikkel in de hersenen veranderen. Meestal wordt er dan gekozen voor medicijnen die eveneens bij de behandeling van een depressie of bij epilepsie worden voorgeschreven. Indien je last hebt van zenuwpijn als gevolg van diabetes, zal de arts je meestal een behandeling met het medicijn Cymbalta voorschrijven.
In de meeste gevallen is het helaas niet mogelijk om de pijn voldoende te verminderen met slechts één van deze genoemde medicijnen. Daarom schrijft de behandelend arts in de meeste gevallen een behandeling met meerdere medicijnen voor. In sommige gevallen is het eveneens nodig om de neuropatische pijn te behandelen met morfine.
Het is verder ook mogelijk dat de behandelend arts ervoor kiest om de zenuw te blokkeren met een injectie. Deze injectie bevat een pijnstiller en een ontstekingsremmer en hierdoor zal de neuropatische pijn vaak sterk verminderen. Heb je last van langdurige en heftige zenuwpijn? In dat geval kan de arts ervoor kiezen om je te behandelen met een elektrische zenuw- of ruggenmergstimulatie. Hierbij wordt er een pijnteam ingezet en de behandeling wordt uitgevoerd door een anesthesioloog.
Het kan zijn dat je de neuropatische pijn enkel als vervelend ervaart, maar het kan eveneens zorgen voor diverse beperkingen in je dagelijks leven. Aangezien de pijn van invloed is op je gedachten en emoties, kan dit je hele leven gaan bepalen. Of je de pijn enkel als vervelend ervaart of dat dit je hele leven beïnvloedt, hangt uiteraard af van de ernst van de pijn, maar ook hoe je pijn de ervaart en op welke manier je hiermee omgaat.
In de meeste gevallen is het bij neuropatische pijn daarom ook goed om tevens hulp van en psycholoog te krijgen. Je kunt dan leren op de juiste manier om te gaan met de pijn, waardoor je dit minder hevig voelt en het niet meer je dagelijks leven sterk beïnvloedt.
Verder kan een behandeling bij een fysiotherapeut uitkomst bieden. De fysiotherapeut kan je leren op de juiste manier te bewegen, waardoor je wellicht minder pijn zult ervaren.
De beste behandeling bij neuropatische pijn is een combinatie van de bovengenoemde behandelingen: een behandeling met medicijnen, een behandeling bij een psycholoog en fysiotherapie.
