Reumatoïde artritis is dus een auto-immuunziekte waarbij het afweersysteem lichaamseigen cellen als lichaamsvreemd ziet. Het afweersysteem valt deze cellen aan om ze onschadelijk te maken. Bij RA richt het afweersysteem zich tegen de cellen van de weefsels die de binnenkant van de gewrichten bedekken. Dit heeft chronische gewichtsontstekingen tot gevolg en hierbij kunnen uiteindelijk ook het kraakbeen en het bot beschadigd raken. In sommige gevallen kunnen zelfs de weefsels die rondom de gewrichten liggen - zoals de pezen en de spieren - worden aangetast.
De ontsteking ontstaat voornamelijk door het eiwit Tumor Necrose Factor alfa (TNF-alfa). Dit ontstekingseiwit wordt aangemaakt door gespecialiseerde ontstekingscellen. Als er sprake is van een chronische ontstekingsziekte (zoals reumatoïde artritis), bevat het bloed in het lichaam meer TNF-alfa dan bij gezonde mensen. Hierdoor ontstaan niet alleen de ontstekingen in de gewrichten, maar het kan ook zorgen voor een gebrek aan eetlust, gewichtsverlies en afbraak van (spier)eiwitten.
Het is nog niet bekend wat de exacte oorzaak is van reumatoïde artritis. Er wordt gedacht dat de ziekte ontstaat als gevolg van een erfelijke aanleg in combinatie met omgevingsfactoren. Zo kunnen overmatig gebruik van koffie en alcohol of roken een rol spelen bij het ontstaan van deze ziekte. Daarnaast is bekend dat een aantal factoren de pijnklachten kunnen verergeren die ontstaan als gevolg van de gewrichtsontstekingen. Stress, een veranderde hormoonhuishouding of een veranderde werking van de leven of de nieren kunnen hierbij een rol spelen.
De ontstekingen bij reumatische artritis kunnen het beste worden afgeremd met medicijnen. De huisarts kan hiervoor ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID's), klassieke reumaremmers (DMARD's) of biologische reumaremmers voorschrijven. Verder kan de pijn worden bestreden met eenvoudige pijnstillers. De medicijnen dienen dagelijks te worden ingenomen en het liefst ook op hetzelfde tijdstip.
Naast een reguliere behandeling met medicijnen kan er ook worden gekozen voor een alternatieve behandeling. Het is aan te raden om altijd te kiezen voor een reguliere behandeling, omdat je anders gezondheidsrisico's loopt. Een alternatieve behandeling kan soms echter wel goed werken als aanvulling. De meest bekende vormen van alternatieve behandelingen zijn acupunctuur en homeopathie. Verder kan er ook worden gekozen voor kruidentherapie, massages of alternatieve diëten. Meestal is niet aangetoond of de behandelingen werkelijk resultaat geven, maar het kan geen kwaad om een alternatieve behandelingen te proberen en te zien of het de klachten verlicht.
Aangezien reumatoïde artritis een chronische aandoening is, is het belangrijk dat je hiermee leert te leven. Het kan zijn dat je in het dagelijks leven moeite krijgt met bepaalde activiteiten. Dan is het aan te raden om bepaalde hulpmiddelen aan te schaffen die je kunnen helpen bij het dagelijks functioneren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan loophulpmiddelen of een verhoogd toilet. Je kunt bij de oefen-, fysio- of podotherapeut terecht voor verschillende loophulpmiddelen. Aanpassingen en hulpmiddelen voor in en rondom het huis kun je via de ergotherapeut bestellen. Indien je ook bepaalde aanpassingen op het werk nodig hebt, kun je hiervoor een arbodeskundige benaderen.
De klachten kunnen iets afnemen als je kiest voor een gezonde levensstijl. Het is bijvoorbeeld aan te raden om niet te roken en geen of weinig alcohol te drinken. Probeer dagelijks minimaal twee liter water te drinken en eet gezond en gevarieerd. Twee keer per week (vette) vis en dagelijks twee ons groenten en tweemaal fruit is heel goed voor ons lichaam. Probeer ook voldoende calcium binnen te krijgen en let op je gewicht. Het kan voorkomen dat je klachten ervaart met het eten van voedsel of niet weet of je wel gezond genoeg eet. In dat geval is het verstandig om de hulp van een diëtiste in te schakelen.
Bij reumatoïde artritis is het zeer belangrijk om verantwoord te blijven bewegen, ook op momenten dat de ziekte actief is. Hierdoor verergert de schade aan de gewrichten niet. Door te blijven bewegen zorg je ervoor je bewegingsfuncties en vaardigheden niet zomaar zult verliezen als gevolg van RA. Zorg er wel altijd voor dat je binnen de grenzen blijft en vraag eventueel advies aan iemand die hier verstand van heeft.
