Bij seborroïsch eczeem ontstaat er op een gedeelte van de huid een rode uitslag met vettige, gele schilfers. Deze huiduitslag kan licht gaan jeuken. Het is een onschuldige huidafwijking die vaker bij mannen dan bij vrouwen voorkomen. Deze vorm van eczeem is niet besmettelijk en het lijkt erop dat er sprake is van een erfelijke aanleg. De aandoening staat ook niet in relatie met andere ziekten, want het komt ook regelmatig voor bij personen die helemaal gezond zijn.
Seborroïsch eczeem is geen gevaarlijke aandoening, maar het kan wel ontsierend zijn en de jeuk is voor veel mensen hinderlijk. Iemand met deze huidafwijking komt hier eigenlijk nooit helemaal vanaf. In bepaalde periodes zul je er wel meer last van hebben en in andere periodes kan het zijn dat de huiduitslag helemaal verdwenen is. Het eczeem is ook goed te behandelen met zalven en crèmes. Zodra de huiduitslag is verdwenen en de behandeling is gestopt, kan het eczeem echter weer terugkomen. Over het algemeen krijgt men voor het eerst te maken met seborroïsch eczeem in de puberteit en in op jong volwassen leeftijd is het het meest actief.
Er wordt nu aangenomen dat seborroïsch eczeem wordt veroorzaakt door een gist die op de huid leeft, ook al is dit nog niet helemaal zeker. Deze gist veroorzaakt de irritatie van de huid. Het gaat hier om de gist Pityrosporum ovale die bij iedereen op de huid voorkomt. De gist leeft van de vetten die op de huid voorkomen en naar alle waarschijnlijkheid komt deze gist dus meer voor bij mensen met een vette huid. Het is echter ook mogelijk dat de samenstelling van het vetlaagje op de huid ervoor zorgt dat de gist vaker of minder vaak voorkomt. Deze twee factoren zouden kunnen verklaren waarom seborroïsch eczeem wordt veroorzaakt door een erfelijke aanleg. Echter is het ook mogelijk dat de ene persoon heftiger op de gist reageert dan de andere persoon.
Het is ook mogelijk dat de gist seborroïsch eczeem veroorzaakt op de hoofdhuid. Dit noemen we dan ook wel hoofdroos en dit is de lichtste vorm van seborroïsch eczeem. Het kan zo zijn dat je alleen last hebt van hoofdroos, maar het is tevens mogelijk dat je zowel last hebt van hoofdroos als seborroïsch eczeem op andere delen van het lichaam.
Het lijkt erop dat verschillende factoren ervoor kunnen zorgen dat het seborroïsch eczeem erger wordt. Zo kan droge lucht of een lage temperatuur ervoor zorgen dat de huiduitslag zich uitbreidt. Ook lijkt het erop dat emotionele spanningen een invloed hebben op het ontstaan van de huiduitslag. In sommige gevallen krijgt iemand met seborroïsch eczeem hier meer last van nadat hij of zij een tijdje in het ziekenhuis heeft gelegen.
Seborroïsch eczeem is dus een rode uitslag van de huid, waarbij ook geel gekleurde, vettige schilfers ontstaan. Deze huiduitslag kan gaan jeuken. In veel gevallen ontstaat de huiduitslag in het gezicht, op het hoofd en op de oren. De schilfers zie je dan vaak achter de oren, in de wenkbrauwen en tussen de wimpers. Het is echter ook mogelijk dat seborroïsch eczeem ontstaat op de rug, de borst en in de lichaamsplooien (liezen, oksels, genitalen).
Als het seborroïsch eczeem zich heeft ontwikkeld op de romp, kan dit in sommige gevallen zoveel irritatie geven dat er kleurverschillen ontstaan. Donkere plekken worden dan afgewisseld met lichtere plekken. Dit wordt ook wel pityriasis versicolot genoemd. Op de rug kunnen de gisten ook de haarzakjes gaan irriteren, waardoor er een soort kleine puistjes ontstaan. Het kan zo zijn dat dit hevige jeuk met zich meebrengt. De naam voor deze vorm van seborroïsch eczeem is pityrosporon folliculitis.
Seborroïsch eczeem komt eigenlijk nooit voor op jongere leeftijd, maar zuigelingen kunnen er wel last van hebben. In dat geval wordt het ook wel berg genoemd. Deze vorm van seborroïsch eczeem is meestal echter niet blijvend en verdwijnt binnen een paar weken.
In de meeste gevallen is seborroïsch eczeem heel gemakkelijk te herkennen door de huidarts, omdat de symptomen zo duidelijk zijn. In een enkel geval is het echter niet helemaal duidelijk of het om seborroïsch eczeem gaat en dan zal er nader onderzoek worden gedaan. Voor dit onderzoek worden er wat huidschilfertjes afgenomen en deze schilfertjes worden onder de microscoop onderzocht. Als er wordt gedacht dat het misschien om een andere vorm van eczeem gaat (contacteczeem of atopisch eczeem), kan er ook een allergietest worden gedaan. In zeldzame gevallen wordt er een huidbiopt gedaan, als dit nodig mocht zijn om de diagnose te stellen.
Bij seborroïsch eczeem op het gezicht of andere delen van het lichaam kan de arts een crème voorschrijven waarmee schimmels en gisten worden bestreden. Deze crème dien je elke dag te gebruiken gedurende ongeveer twee tot vier weken. Als je last hebt van hoofdroos, kun je hiervoor twee keer per week een shampoo, lotion of gel gebruiken die gisten en schimmels tegengaat. Het kan zo zijn dat de arts een corticosteroïd crème of lotion voorschrijft voor dagelijks gebruik, als je veel alst hebt van roodheid en/of jeuk. Deze crème of lotion werkt ontstekingsremmend.
Over het algemeen zul je al verbetering zien nadat je de eczeem een week lang hebt behandeld en na vier weken is het meestal helemaal verdwenen. Wel is de kans zeer groot dat het eczeem weer terugkomt, omdat de gistcellen op de huid aanwezig blijven. Het is echter wel mogelijk dat deze huidafwijking na jaren uitdooft.
Aangezien het seborroïsch eczeem waarschijnlijk nog vaker zal terugkomen, is het fijn om zelf wat dingen te doen om ervoor te zorgen dat het minder snel terugkomt of minder erg wordt. Als je hiervoor wilt zorgen, is het beter om niet teveel zeep te gebruiken en daarnaast kun je proberen een andere shampoo te gebruiken die neutraler is voor de huid. Over het algemeen helpen antiroosshampoos weinig bij seborroïsch eczeem. Verder is het beter om de huid voorzichtig droog te deppen na het wassen, want hiermee voorkom je irritatie van de huid. Als laatste kun je ook het beste zo min mogelijk petten en mutsen dragen en proberen om stressituaties zoveel mogelijk te voorkomen.