Als je last hebt van sociale angst, lijkt het alsof je erg verlegen bent. Je hebt het gevoel dat andere mensen je misschien niet aardig zullen vinden of zelfs raar. Je bent onzeker over jezelf en je voelt je opgelaten tijdens sociale contacten of gebeurtenissen, omdat je bang bent voor uitlachen, kritiek of pesten. Het is ook mogelijk dat je bang bent voor je eigen reactie op de situatie, zoals blozen of trillen. Je vindt het moeilijk om sociaal contact te maken en het kan zijn dat je sociaal contact of bepaalde sociale gebeurtenissen probeert te vermijden. Al met al kan sociale angst dus een negatieve invloed hebben op het dagelijks leven.
Over het algemeen zijn er drie vormen van sociale angst te onderscheiden. Je kunt bijvoorbeeld bang zijn om niet adequaat te reageren, moeilijk uit je woorden te komen of onhandig zijn tijdens sociaal contact. Een andere nogelijkheid is dat je het vernederend vindt om zenuwachtig of gespannen over te komen en daarom probeer je deze situaties te vermijden. Het kan ook zo zijn dat je bang bent voor kritiek op je uiterlijk, je lichaam of je manier van bewegen.
Je kunt in vrijwel elke sociale situatie last hebben van sociale angst. Dat noemen we dan gegeneraliseerde sociale angst. Ook is het mogelijk dat je last hebt van specifieke sociale angst, waarbij je alleen bang bent voor bepaalde situaties. Zo kun je bijvoorbeeld bang zijn voor feestjes, eten in restaurants of het houden van een presentatie. Ook is het mogelijk dat je alleen sociale angst ervaart bij het ontmoeten van een nieuw persoon of bij het telefoneren.
Sociale angst kan verschillende gevolgen met zich meebrengen en heeft daarom vaak invloed op het gehele dagelijkse leven. De angst die iemand heeft in een bepaalde situatie kan hij of zij juist proberen te compenseren door te proberen extra goed over te komen. Ook kan deze persoon dit soort situaties juist proberen te vermijden, omdat hij of zij bang is om zichzelf voor schut te zetten. Zo kan deze persoon verschillende afspraken afzeggen en moeite hebben met het aangaan van relaties.
Als de persoon bang is om angstverschijnselen te vertonen, kan het ook zijn dat hij of zij de sociale gelegenheden niet vermijdt, maar wel bepaalde situaties die zich tijdens die gelegenheden voordoen. Deze persoon kan er bijvoorbeeld voor kiezen om geen koffie te nemen tijdens een afspraak, omdat hij of zij bang is om te gaan trillen.
Sociale angst kan vaak worden verholpen of verminderd door cognitieve gedragstherapie. De persoon in kwestie leert dan om de angstige gedachten om te vormen naar andere gedachten. Dit is vaak de eerste behandeling waarvoor wordt gekozen. Ook medicijnen - zoals antidepressiva - kunnen helpen tegen sociale angst en worden eventueel gecombineerd met cognitieve gedragstherapie. Meestal wordt er in ieder geval altijd voor gekozen voor een psychologische behandeling (die kan worden aangevuld met het innemen van medicijnen), omdat hiermee ook de oorzaken van de sociale angst worden aangepakt.
Verder kunnen verschillende aanvullende trainingen (naast de cognitieve gedragstherapie) ook een positieve invloed uitoefenen. We hebben het hier bijvoorbeeld over een training sociale angst of taakconcentratie. Bij een training taakconcentratie wordt iemand aangeleerd om de aandacht van zichzelf naar de buitenwereld te verplaatsen door zich te contreren op de taak waar hij of zij mee bezig is.
Als je zelf iets wilt doen tegen je sociale angst, is het allereerst belangrijk dat je in jezelf gelooft. Wellicht lijkt het alsof je hier nooit overheen gaat komen, maar dit is zeker niet onmogelijk. Probeer niet negatief over de angst te denken en onderneem actie. Vaak wordt de sociale angst ook al een stuk minder als je accepteert dat je hier last van hebt. Veel mensen met sociale angst worden juist boos op zichzelf, maar dit helpt je uiteindelijk niet verder en hiermee wijs je jezelf eigenlijk af. Zodra je kunt accepteren dat je last hebt van sociale angst, kun je ook echt aan de slag om van je sociale angst af te komen.
Het is vaak zo dat mensen met sociale angst het gevoel hebben dat mensen in de omgeving beter zijn dan hen. Bedenk je echter dat iedereen gelijk en even belangrijk is. Schrijf bijvoorbeeld eens je goede punten op en je zult er snel achter komen dat er zaken zijn waarin jij beter bent dan anderen in je omgeving. Jij hebt net zoveel recht op een plek in de maatschappij (of in een gesprek) als ieder ander. Probeer daarnaast ook je negatieve gedachten om te zetten in positieve gedachten. Vaak denken mensen met sociale angst dat anderen hen niet leuk zullen vinden, maar je kunt dit beter veranderen naar een positieve gedachten. Bedenk je bijvoorbeeld eens om welke redenen een ander jou wel leuk zou vinden.
Nu is het ook belangrijk om te bedenken hoe je het beste van de sociale angst kunt afkomen. Natuurlijk kun je hier zelf al heel wat aan doen, maar voor de meeste mensen is dit niet voldoende. Bedenk je daarom of je cognitieve gedragstherapie wilt gaan doen of meld je aan voor een training sociale angst. Verder kun je alvast proberen zoveel mogelijk in het moment te leveren. De sociale angst bestaat eigenlijk alleen in het verleden of in de toekomst. Als je helemaal in het moment leeft, denk je niet na over eerdere situaties of situaties die komen gaan. Het kan ook goed zijn om aan meditatie te doen om jezelf te leren ontspannen en bewust te leven in het moment.
Een andere manier om de sociale angst de verhelpen of in ieder geval te verminderen is door ontspanningsoefeningen te gaan doen. Hiermee kun je je algemene spanningsniveau omlaag brengen, waardoor je minder angstig zult zijn als je met een stressvolle situatie te maken krijgt. Ook kun je hierdoor leren om te gaan met angstgevoelens. Ademhalingsoefeningen kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat je leert op een betere manier adem te halen in een stressvolle situatie, waardoor je minder angst zult ervaren.
