Het is lang niet altijd duidelijk wat de oorzaak is van hoofdpijn achter oog. Stress en spanningen kunnen een rol spelen, maar het kan ook voorkomen dat de hoofdpijn ontstaat als gevolg van roken, kou of hitte. Daarnaast kunnen overbelasting van de ogen, kiespijn, oorinfecties en geuren eveneens hoofdpijn achter ogen veroorzaken. In andere gevallen is een stijve nek, een verkeerd houding, vochtgebrek, honger of een slaaptekort de oorzaak van deze vervelende pijn. Het is ook mogelijk dat de hoofdpijn ontstaat doordat je voedingsstoffen eet waarvoor je gevoelig bent. Sommige mensen zijn bijvoorbeeld gevoelig voor nitriet (in vlees), natriumglutamaat (in Chinese gerechten), fenylehylamine (in chocolade) of de zoetstof aspartaam. Je kunt dan hoofdpijn krijgen als je een van deze stoffen eet.
Over het algemeen is gewone hoofdpijn achter oog dus niet ernstig en treedt het niet op als symptoom van een aandoening. Vaak gaat de hoofdpijn weer over door een goede nachtrust, een warm bad, frisse lucht of een massage. In ieder geval zullen de klachten hierdoor vaak verminderen.
We kunnen een onderscheid maken tussen vier verschillende soorten hoofdpijn achter oog. Hieronder bespreken we deze verschillende vormen.
Bij spanningshoofdpijn heb je vaak last van pijn aan beide kanten van het hoofd. De pijn begint in de nek en straalt uit naar het voorhoofd. De meeste patiënten vertellen dat het net lijkt alsof er een strakke band om hun hoofd zit. De pijn kan ook net boven of achter de ogen voorkomen. Het gaat bij spanningshoofdpijn om een kloppende, doffe, drukkende hoofdpijn in de schedelhuid. Deze pijn kan bij inspanning verergeren. Soms kan de hoofdpijn gepaard gaan met misselijkheid en/of spierpijn.
Hoe ontstaat spanningshoofdpijn?
Je kunt last krijgen van spanningshoofdpijn als gevolg van stress, angst, kou, een slechte houding of slaapgebrek. Over het algemeen trek de pijn na een half uurtje weer weg, maar het is ook mogelijk dat je hier enkele dagen last van blijft hebben. Als de hoofdpijn voor langere tijd aanhoudt, is het vaak ontstaan door een verkeerde houding of te lang en inspannend werken. Hierdoor kunnen je spierbundels namelijk verkrampen, waardoor je spanningshoofdpijn kunt krijgen.
Wat kun je er tegen doen?
Een massage van de nek en de schouders kan helpen om de spanningshoofdpijn te verminderen. Verder kunnen een goede lichaamshouding en het uitvoeren van yoga- en ontspanningsoefeningen de pijn verminderen en ervoor zorgen dat je niet opnieuw spanningshoofdpijn krijgt. Soms kan het ook helpen om minder vlees, vis en melkproducten te consumeren, aangezien de spanningshoofdpijn hierdoor kan ontstaan.
Een ernstigere vorm van hoofdpijn is migraine. In Nederland hebben komt dit voor bij honderdduizenden mensen. Vrouwen hebben er vaak meer last van dan mannen. Bij migraine heb je last van een bonzende pijn aan één kant van het hoofd. Deze hoofdpijn kan enkele uren tot meerdere dagen aanhouden. Een migraine aanval bestaat over het algemeen uit vijf fasen. Voordat je de aanval krijgt begint de eerste fase, waarbij je last kunt krijgen van vermoeidheid, koude, een stijve nek, diarree en/of stemmingswisselingen. In de tweede fase krijg je tintelingen, een verdoofd gevoel en/of stoornissen in je gezichtsveld. Bij ongeveer een derde van allee migraine patiënten treedt deze fase op tijdens een aanval. Het duurt maximaal een uur.
De hoofdpijn slaat toe in de derde fase. Dit ontstaat dus aan één kant van het hoofd en kan dus achter één oog ontstaan. Naast hoofdpijn kun je in deze fase ook last krijgen van lichte overgevoeligheid voor licht en/of misselijkheid. De hoofdpijn achter oog zal geleidelijk verdwijnen in de vierde fase. In de meeste gevallen valt men in deze fase in slaap. Op het moment dat ze wakker worden is de hoofdpijn vaak verdwenen. In de laatste fase is de hoofdpijn geheel verdwenen. Wel voelen de meeste patiënten zich erg vermoeid en kunnen ze last krijgen van pijnlijke spieren en/of concentratieproblemen. Het komt echter ook wel eens voor dat men zich in deze fase juist goed en energiek voelt.
Hoe ontstaat migraine?
Het is niet helemaal duidelijk waardoor migraine ontstaat, maar we weten wel dat een aanval wordt veroorzaakt door verwijding van de bloedvaten in de hersenen. Verder weten we dat een aantal factoren de kans op een migraineaanval verhogen. Zo zul je sneller last hebben van migraine als het weer omslaat of wanneer je menstrueert. Daarnaast kunnen stress en een onregelmatige levensstijl migraine veroorzaken. Verder kan een migraineaanval worden uitgelokt door het nuttigen van alcohol, kaas, chocolade of citrusvruchten.
Wat kun je er tegen doen?
Migraine is helaas niet te genezen, maar er bestaan wel medicijnen die de klachten kunnen verminderen. Je houdt verder niets aan een migraineaanval over, maar het kan wel voorkomen dat je last krijgt van psychische klachten als je veel last hebt van migraineaanvallen. Als de hoofdpijn ernstig is of je regelmatig een aanval krijgt, raden we je aan om contact te zoeken met een arts. De behandelend arts kan dan controleren of er wel of geen sprake is van migraine. Meestal zal de arts je vragen om een 'hoofdpijn-dagboekje' bij te houden.
Als je lasthebt van migraine en migraineaanvallen wilt voorkomen, kun je het beste spanningen zoveel mogelijk proberen te vermijden en ervoor zorgen dat je regelmatig leeft en eet. Verder is het aan te raden om stoffen te vermijden die een aanval van migraine zouden kunnen uitlokken, zoals alcohol, kaas, chocolade en citrusvruchten. Op het moment dat er een aanval optreedt, kun je de klachten verminderen met een pijnstiller en een braakremmend middel. Het is ook mogelijk om migraine te behandelen met bloedvatvernauwende middelen. Je kunt deze medicatie echter enkel op recept verkrijgen, dus bespreek dit eerst met je arts.
Clusterhoofdpijn is een ondraaglijke hoofdpijn die in groepen voorkomt. Ongeveer één op de tien personen heeft hier last van en het komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Meestal ontstaat de hoofdpijn 's nachts en je zult hier gemiddeld één tot acht keer per dag last van krijgen. Per clusterserie krijg je gemiddeld één tot vier keer hoofdpijn. De hoofdpijn komt vaak voor achter één oog en kan een kwartier tot zes uur lang duren. De perioden tussen de clusters zijn hoofdpijnvrij en kunnen uren tot jaren duren. Veel patiënten ervaren de hoofdpijn achter oog bij clusterhoofdpijn als een van meest intense en hevigste soort hoofdpijn. Het kan echter ook voorkomen dat de pijn redelijk mild is en dat je hier vrijwel elke dag last van hebt. De hoofdpijn achter oog kan gepaard gaan met misselijkheid.
Hoe ontstaat het?
Het is niet helemaal duidelijk hoe clusterhoofdpijn ontstaat, maar histamine zou wellicht een rol kunnen spelen. Er is helaas nog niet bewezen of antihistaminemedicijnen ervoor kunnen zorgen dat de hoofdpijn achter oog verminderd. Daarnaast kunnen stress en spanningen bijdragen aan het ontstaan van een aanval van clusterhoofdpijn.
Wat kun je er tegen doen?
Als je last hebt van clusterhoofdpijn, kun je het beste stress en spanningen zoveel mogelijk vermijden. Probeer regelmatig rust te nemen en te ontspannen. Hiermee kun je een aanval van clusterhoofdpijn voorkomen of de hoofdpijn achter oog tijdens een aanval verminderen.
Als laatste is er ook nog medicatie-geïnduceerde hoofdpijn. Deze vorm van hoofdpijn achter oog ontstaat door het overmatig gebruik van bepaalde geneesmiddelen.
Hoe ontstaat het?
Zoals we hierboven al noemden ontstaat medicatie-geïnduceerde hoofdpijn als gevolg van het overmatig gebruik van bepaalde medicijnen. Hierbij kan het bijvoorbeeld gaan om verschillende soorten pijnstillers en medicatie tegen migraine of hoofdpijn. Aangezien je medicijjnen slikt tegen de hoofdpijn achter oog, zal dit vaak alleen nog maar erger worden. Waarschijnlijk zul je steeds meer medicatie gaan gebruiken, waardoor je de hoofdpijn alleen maar erger maakt.
Wat kun je er tegen doen?
Als je last hebt van medicatie-geïnduceerde hoofdpijn, kun je dit verminderen door te stoppen met het gebruik van de medicijnen of dit in ieder geval te verminderen. In eerste instantie zullen de klachten vaak erger worden, maar na enkele weken zul je je vaak al stukken beter voelen.
Er zijn verschillende aandoeningen die hoofdpijn achter oog kunenn veroorzaken. In de meeste gevallen gaat dit dan gepaard met andere klachten. Hieronder bespreken we enkele veelvoorkomende aandoening waarvan hoofdpijn achter oog een symptoom kan zijn.
Griep komt vaak voor in de herfst of vroeg in de winter. De symptomen hebben vaak iets weg van een normale verkoudheid, maar het verloop van deze ziekte is meestal ernstiger. Daarnaast wordt griep door een ander virus veroorzaakt dan verkoudheid.
Hoe ontstaat griep?
Het influenza virus is de veroorzaker van groep. Je kunt hiermee besmet raken door direct persoonlijk contact (met de handen of via besmette voorwerpen) of door het inademen van luchtdeeltjes die door een besmet persoon zijn verspreid door te hoesten of te niezen. Het virus infecteert de bovenste en onderste luchtwegen, waardoor je last kunt krijgen van verschillende klachten.
Wat zijn de symptomen?
Je kunt griep vaak herkennen aan hoge koorts, rillen enn transpireren. Daarnaast kun je bij deze aandoening ook last krijgen van spierpijn (met name in de benen en in de rug) en algehele malaise. Verder gaat griep vaak gepaard met (ernstige) hoofdpijn die voornamelijk ontstaat rond en achter de ogen. Andere symptomen van griep zijn een verstopte neus of loopneus, hoesten, niezen en keelpijn.
Een bijholteontsteking is een ontsteking van de holten in de schedel die rond de neus liggen. Deze holten zijn gevuld met lucht en aan de binnenzijde bekleed met slijmvlies. Ze zijn met nauwe openingen verbonden met de neusholte.
Hoe ontstaat het?
In veel gevallen is een ontsteking het gevolg van een simpele verkoudheid of een andere virusinfectie. De nauwe openingen naar de bijholten raken dan verstopt door de virusinfectie. Als gevolg hiervan zal slijm zich in de holten gaan ophopen. Het gebeurt soms ook dat dit slijm met een bacterie geïnfecteerd raakt.
Wat zijn de symptomen?
De symptomen die optreden bij een bijholteontsteking zijn afhankelijk van de holten die ontstoken zijn. Vaak komt het voor dat je last krijgt van hoofdpijn of een drukkend gevoel achter de ogen en op het voorhoofd. Deze hoofdpijn achter oog en voorhoofd treedt meestal met name op in de ochtend en kan verergeren bij het naar voren bukken. Verder kun je last krijgen van een verstopte neus en geel/groen snot. Andere symptomen die kunnen optreden bij een bijholteontsteking zijn algehele malaise, hoesten, keelpijn en oorpijn.
Het is ook mogelijk dat hoofdpijn achter oog een teken is van een hersentumor. Hoofdpijn komt vaak voor bij een hersentumor en is vaak het eerste symptoom dat wordt opgemerkt, maar het gaat hierbij zelden om hoofdpijn achter oog. Een hersentumor kan zowel goedaardig als kwaadaardig zijn.
Hoe ontstaat een hersentumor?
Het is niet helemaal duidelijk waardoor een hersentumor wordt veroorzaakt. Wel weten we dat röntgenstraling kanker kan veroorzaken en dat hierdoor ook een hersentumor zou kunnen ontstaan. Als je dus ooit bent blootgesteld aan röntgenstraling, kun je een hersentumor krijgen. Meestal ontstaat de tumor ongeveer vijftien tot twintig jaar na de bestraling. Het risico op een hersentumor na bestraling is echter klein: ongeveer één procent van de personen die ooit bestraling heeft ondergaan krijgt later een hersentumor.
Wat zijn de symptomen?
Als je een hersentumor hebt, is hoofdpijn in de meeste gevallen het eerste symptoom waar je last van krijgt. De hoofdpijn treedt in het begin vaak af en toe af, maar later zal de hoofdpijn steeds langer aanhouden zonder in ernst af te nemen. In veel gevallen wordt de hoofdpijn erger als je gaat liggen en sommige mensen worden zelfs wakker door de hoofdpijn. Als de tumor langzaam groeit, zul je waarschijnlijk merken dat de hoofdpijn erger is als je net wakker wordt. Naast hoofdpijn achter oog of andere hoofdpijn kun je bij een hersentumor ook last hebben van andere klachten. Deze klachten en de ernst hiervan verschillen per individu, aangezien dit afhankelijk is van de grootte, de locatie en de groeisnelheid van de tumor.
