Hersenvliesontsteking kan op verschillende manieren zijn veroorzaakt en daarom zijn er ook meerdere vormen. De hersenvliesontsteking symptomen zijn echter nagenoeg voor elke vorm hetzelfde. Wel zijn er verschillen te zien tussen de symptomen die bij jonge kinderen en baby's optreden en de symptomen bij oudere kinderen en volwassenen.
Als jonge kinderen en baby's te maken krijgen met een hersenvliesontsteking, hebben ze vaak moeite met wakker worden. Grauw zien en veel overgeven zijn eveneens twee belangrijke kenmerken. Daarnaast kan de baby of het kind prikkelbaar zijn en de ledematen kunnen koud aanvoelen. Verder wil een kind of baby met een hersenvliesontsteking regelmatig niet drinken of eten. Ook kan het voorkomen dat de baby of het kind vaak moet overgeven. Is het kind al wat ouder? Dan gaan de hersenvliesontsteking symptomen steeds meer lijken op de klachten die voorkomen bij oudere kinderen en volwassenen.
De hersenvliesontsteking symptomen die bij oudere kinderen en volwassenen voorkomen zijn weer heel anders. Over het algemeen krijgen ze te maken met een hoge koorts. Hoofdpijn en een verward of versuft gevoel komen ook regelmatig voor. Daarbij kan het zijn dat ze vaak moeten overgeven. Er kunnen paarse en rode vlekjes ontstaan op de huid en het kind of de volwassene kan overgevoelig worden voor geluid en licht. Soms kunnen de knieën niet meer volledig worden gestrekt en men kan last krijgen van een stijve nek. Ernstigere hersenvliesontsteking symptomen bij volwassenen en oudere kinderen zijn het verliezen van het bewustzijn en epileptische aanvallen.
Een hersenvliesontsteking die is veroorzaakt door een virale infectie brengt meestal geen ernstige gevolgen met zich mee. Als je echter te maken krijgt met een hersenvliesontsteking die is ontstaan door een bacteriële infectie, loop je wel het risico op een aantal complicaties. Epilepsie, hersenabcessen, een bloedvergiftiging en artritis zijn bijvoorbeeld enkele complicaties die kunnen optreden. Ook kunnen de bloedvaten in de hersenen geïnfecteerd worden of het weefsels in de tenen of vingers kan afsterven. Verder kun je te maken krijgen met blindheid, gehoorverlies of taalstoornissen. Daarnaast komen geheugen- en gedragproblemen, een afwijkende manier van lopen en holtevorming in het ruggenmerg ook wel eens voor. Het risico op deze complicaties hangt ook weer af van het soort bacterie waardoor de hersenvliesontsteking is veroorzaakt.
Je kunt een hersenvliesontsteking krijgen door een infectie met een virus, bacterie, parasiet of schimmel. Sommige vormen van hersenvliesontsteking ontstaan door besmetting en hiermee kun je dan ook weer anderen besmetten. Daarom is het belangrijk dat de arts altijd vaststelt wat de veroorzaker van de ontsteking is, ook al kan dit soms lastig zijn doordat de symptomen van de verschillende vormen zo erg overeenkomen.
De meest voorkomende vorm van een hersenvliesontsteking is de ontsteking die wordt veroorzaakt door een infectie met een virus. Over het algemeen geneest deze vorm vanzelf en het is eveneens niet levensbedreigend. Er zijn verschillende virussen die de hersenvliesontsteking kunnen veroorzaken. Zo kunnen arbo-virussen de boosdoener zijn. Deze virussen worden overgedragen door insecten. Verder kan de ontsteking ontstaan door herpes-virussen, waarmee je besmet kunt raken door in contact te komen met een besmet persoon. Entero-virussen die door niezen of hoesten worden overgedragen in de lucht kunnen ook de veroorzaker zijn. Daarnaast zijn er nog andere virussen die een hersenvliesontsteking kunnen veroorzaken, maar het is niet altijd duidelijk door welk virus de ontsteking is ontstaan. Een aantal virussen zijn dus besmettelijk en dan moet je er ook opletten dat je het virus niet overdraagt.
Een andere vorm van hersenvliesontsteking die vaak voorkomt is een ontsteking die is ontstaan door een bacteriële infectie. Dit is een levensbedreigende vorm en ongeveer 10% van de patiënten komt hierdoor te overlijden. De hersenvliesontsteking kan ontstaan door verschillende soorten bacteriën, zoals de Haemophilus Influenza, meningogoccen, pneumococcen, streptokokken en E-Coli bacteriën. Je kunt een ontsteking door een bacteriële infectie krijgen als gevolg van besmetting via druppels in de lucht of het aanraken van uitwerpselen. Besmetting met E-Coli bacteriën vindt echter plaats via voesel of water dat verontreinigd is.
Slechts zelden wordt een hersenvliesontsteking veroorzaakt door een schimmel. Meestal ontstaat deze vorm als gevolg van besmetting met de schimmel Cryptococcus Neoformans. Dit kan komen doordat de ogen aan deze schimmel worden blootgesteld of doordat je de schimmel inademt. Meestal is de Cryptococcus Neoformans aanwezig in houtstof, aarde of ontlasting van vogels. Alleen personen met een zeer verzwakt immuunsysteem hebben kans om deze vorm van een hersenvliesontsteking te ontwikkelen.
In slechts een zeer klein aantal gevallen wordt de hersenvliesontsteking veroorzaakt door een parasiet. Toxoplasma gondii, Entamoeba histolytica, trypanosomen en Naegleria fowleri kunnen hiervoor verantwoordelijk zijn. Besmetting kan onder andere voorkomen door het nuttigen van verontreinigd, ongewassen of rauw voedsel of verontreinigd water, overdraging door insecten of zwemmen in verontreinigd water. Dit is voor elk soort parasiet verschillend. Een hersenvliesontsteking als gevolg van een infectie met een parasiet kan soms ook levensgevaarlijk zijn.
