Winterdepressie, wat is het en wat doe ik er aan?

Wat is een winterdepressie?

In de zomer voelen veel mensen zich goed, lekker weer, mooie temperaturen en ze zitten lekker in hun vel. Maar in de winter kan dat anders zijn. Sommige mensen lijden dan aan een winterdepressie. Je kunt moe zijn, somber zijn, minder energie hebben, veel behoefte hebben om te slapen en daar baal je van. Maar het komt op je af, misschien wel ieder jaar weer. In Nederland hebben ruim 500.000 mensen ieder jaar weer last van een winterdepressie.

Symptomen winterdepressie

In het najaar en in de winter kan de winterdepressie optreden en dan kun je last hebben van de volgende winterdepressie symptomen:

• (Aanhoudende) vermoeidheid, wat je ook hebt gedaan of ook al heb je niets gedaan, je bent steeds moe. Je kunt je nergens toe zetten en je wilt het liefst gewoon lekker in je bed of op de bank blijven liggen.
• Je wilt veel slapen, het is buiten koud en donker en je wilt de deur niet uit. Je blijft daarom liever in je bed en vaak kun je jezelf ook niet activeren met een winterdepressie.
• Somber voelen, je kunt je ook echt depressief voelen.
• Moeite met concentreren, je kunt je aandacht er echt niet bijhouden wat je ook probeert.
• Je bent veel aan het slapen, maar je wordt niet uitgerust wakker. Je hebt weer het idee dat je geen oog dicht hebt gedaan en zou daarom het liefst de rest van de dag nog in bed blijven liggen.
• Passief, apathie.
• Prikkelbaar, agitatie.
• Toegenomen eetlust en daardoor kun je weer aankomen en soms is dat wel vier tot zes kg tijdens de winterdepressie.  En daar maak jij je dan ook weer druk over.
• Je hebt tijdens de winterdepressie vaak ook weinig behoefte aan sociale contacten. Je wilt lekker thuis zijn, op jezelf zijn en misschien wel het liefste niets doen.

Je kunt een winterdepressie herkennen omdat het in het voorjaar weer voorbij is. Het is echt gebonden aan de seizoenen, herfst en winter.

Oorzaak van winterdepressie

De winterdepressie kan veroorzaakt worden door een tekort aan licht. Je biologische klok is in de winter namelijk even ontregeld. De dagen zijn dan een stuk korter en het is vroeg donker en pas laat licht, sommige dagen blijft het behoorlijk grijs en donker. Je hebt geen dag- en nachtritme meer zoals voorheen en het is weer even wennen voor je lichaam. Je lichaam heeft daardoor een aantal biologische processen die niet meer goed worden geregeld. Daardoor maakt een lichaam op verkeerde tijden stofjes aan in je lichaam die dan of stoppen of geactiveerd worden. Als je die stofjes dan niet nodig hebt, dan zal dat zich uiten in gezondheidsklachten.

Winterdepressie behandelen

De winterdepressie is goed te behandelen, het voordeel van de winterdepressie is dat het in het voorjaar vanzelf weer verdwijnt. Maar in de winter kun je ook wat aan de winterdepressie doen:

• Lichttherapie wordt vaak ingezet bij de behandeling van een winterdepressie. Bij deze vorm van therapie worden mensen met een winterdepressie als ze wakker worden in de ochtend zoveel mogelijk blootgesteld aan intens licht. Er wordt dan via de ogen een signaal doorgegeven aan een deel van de hersenen (waar de biologische klok van je lichaam zich bevindt). Daar reageert je lichaam op met het idee dat het een zonnige zomerdag is. Daardoor loopt je biologische klok weer gelijk aan het natuurlijke ritme van de dag.
• Medicatie kan ook in worden gezet bij een winterdepressie. Deze medicatie kan dan antidepressiva zijn en deze beïnvloedt de beschikbare hoeveelheid neurotransmitters in je lichaam. Deze transmitters zijn nauw betrokken bij de prikkeloverdracht van signalen in je hersenen. Dit houdt ook in dat ze een grote invloed hebben op bijvoorbeeld je stemming. Antidepressiva heeft wel bijwerkingen. Het kan ook een paar weken duren voordat je de positieve werking ervaart.
• Sint Janskruid wordt ook ingezet om mensen uit een winterdepressie te halen. Er zijn geen wetenschappelijke onderzoeken die de effectiviteit van Sint Janskruid bij een winterdepressie aantonen. Er is wel uit onderzoek naar voren gekomen dat er bepaalde effectiviteit wordt gezien bij een niet-seizoensgebonden winterdepressie.
• Psychotherapie, dit kan samengaan met bijvoorbeeld lichttherapie. Je kunt dan leren omgaan met je winterdepressie. Het wordt vaak niet alleen aangeboden, maar samen met een andere therapievorm, zodat je beter in gaat zien wat er met je aan de hand is, wat je er aan kunt doen en hoe je er mee om kunt gaan.

Een winterdepressie is zeer zeker geen aanstellerij. Het kan je sociale leven behoorlijk negatief beïnvloeden, maar ook je werk kan er onder te lijden hebben. Er zijn mensen die zich totaal geen voorstelling kunnen geven van een winterdepressie en het een beetje wegwuiven. Toch is het belangrijk om er zelf duidelijk en eerlijk over te zijn als je last hebt van een winterdepressie. Als jij er duidelijk over bent en de ander luistert goed naar je dan blijf je elkaar begrijpen en hoeven relaties en vriendschappen niet door een winterdepressie stuk te lopen, al vraagt het van beide partijen veel begrip, zoals dat bij elke depressie het geval is. Aarzel niet om professionele hulp in te schakelen, het kan enorm opluchten om er met een deskundige over te praten en om adviezen op te volgen.