Het is een ingewikkeld proces wanneer er gekeken wordt naar je spijsverteringsstelsel. Als we iets gaan eten of drinken dan wordt alles in het werk gezet. Bij je spijsvertering gaat het om het verteren van spijzen (letterlijke vertaling). Je voedsel wordt hierdoor afgebroken in voedingsstoffen en deze kan je lichaam dan opnemen en vervolgens gebruiken. Sommige stoffen worden dan omgezet in energie, andere in bouwstoffen. Je hebt de bouwstoffen nodig om te kunnen groeien, ook hebben we ze nodig om beschadigde cellen in het lichaam te vervangen.
Bij het spijsverteringskanaal gaat het over een stelsel van buizen en van lichaamsholten. Het staat allemaal direct in contact met de buitenwereld. Als we voedsel eten, dan gaat het eerst naar onze mond, vervolgens via de slokdarm naar de maag, vervolgens gaat het naar de dunne darm en dan naar de dikke darm en naar de endeldarm. Er bestaan ook onverteerbare voedselresten. Deze verlaten je lichaam dan via de anus. Dit kan 24 tot 48 uur duren, dat hangt namelijk af van de samenstelling van hetgeen je hebt gegeten. Bij de spijsvertering spelen ook je galblaas, alvleesklier en je lever een rol.
Als je voedsel tot je neemt, dan gaat het eerst door je mond. Je kauwt hier het voedsel fijn en dan wordt het gemengd met speeksel door je tanden, door je kiezen en de tong. Je kunt voedsel ruiken en proeven, doordat er speeksel wordt geproduceerd in je mond. Iedereen moet altijd goed kauwen, daardoor worden de voedselbrokken ook kleiner en is het beter toegankelijk voor je spijsverteringsenzymen. Deze spijsverteringsenzymen zitten in je speeksel. Er wordt door de enzymen een begin gemaakt met de vertering. Het voedsel wordt ook gladder gemaakt, zodat je het beter door kunt slikken en het naar de slokdarm kan.
Het transport van je voedsel naar je maag gaat via de slokdarm. Hetgeen we doorslikken gaat door het samentrekken van de slokdarm richting onze maag. Er zit tussen de overgang van de slokdarm naar de maag een sluitspiertje. Dit gaat open wanneer het voedsel naar je maag gaat. Het gaat daarna weer dicht.
Als het voedsel in je maag komt, dan wordt het daar gekneed en gemengd met maagsappen. Je maag kan zelf maagsappen aanmaken en daarin vind je onder andere zuren en spijsverteringsenzymen. Je maag heeft aan de binnenkant een dikke laag slijmvlies en dit beschermt de maagwand voor het zure maagsap. Op het moment dat je vet eten op hebt, dan heeft je maag meer tijd nodig. Het voedsel wordt dan in kleine beetjes aan je dunne darm afgestaan.
Je zult het misschien niet bedenken, maar je dunne darm is vijf meter lang. Hij bestaat uit drie delen:
Als je lichaam onverteerbare voedselresten tegenkomt, dan komen deze uiteindelijk in je dikke darm terecht. Je dikke darm is een meter lang. Deze gaat over in je endeldarm en daar wordt de ontlasting dan tijdelijk opgeslagen. Is je endeldarm vol? Dan krijg je van je hersenen een seintje. Normaal duurt het ongeveer 24 uur voordat je ontlasting de hele dikke darm door is. Als het sneller gaat, dan kan er sprake zijn van diarree.
Je lever kun je niet missen en is dan ook een groot en belangrijk orgaan. Hij ligt rechtsboven in je buikholte, net naast je maag. Als er voedingsstoffen vrijkomen bij je spijsvertering, dan worden ze via het bloed naar je lever vervoerd. Je kunt je lever zien als een chemische fabriek. De stoffen worden hier namelijk bewerkt en ook omgezet in bouwstoffen of in de energie die je dagelijks weer nodig hebt. Jouw lever heeft ook een ontgiftende werking. Als er schadelijke stoffen in je lichaam komen, dan zal je lever deze onschadelijk maken en afvoeren. De lever zal ook gal produceren, dit is er voor het verteren van de vetten.
Je galblaas kun je zien als een klein orgaan en ligt rechts boven in je buikholte. Het heeft een opslagfunctie.
Je hebt dan nog de alvleesklier en die noemen we ook wel de pancreas. Het is een langgerekte en trosvormige klier. Hij ligt achterin je bovenbuik net achter je maag en je twaalfvingerige darm. De functies zijn alvleeskliersappen produceren, deze heb je nodig voor de vertering van eiwitten, vetten en van suikers. Een andere functie is het produceren van de hormonen insuline en glucagon. Je hebt deze nodig voor het regelen van je bloedsuikerspiegel.
Het is voor iedereen belangrijk om de spijsvertering gezond te houden. Je kunt daarvoor het beste gezond leven en dan heb je ook een kleinere kans dat je ziek wordt of dat er klachten ontstaan. Het is belangrijk dat je vezelrijk eet en ook gevarieerd blijft eten. Daarnaast is voldoende drinken van belang, dat geldt altijd en voor iedereen. Drink in ieder geval twee liter per dag, maar let goed op met alcohol en gebruik dat zo min mogelijk. Bewegen is altijd goed en daarom is het van belang dat je gaat zorgen voor genoeg beweging. Je kunt maar beter je toiletgang goed in de gaten houden, is er wat gaande of vertrouw je het niet, trek dan op tijd aan de bel en bezoek je huisarts. Gezond eten, gezond leven en daar hoort ook een gezond gewicht bij. Zorg daarom dat je niet te dik wordt, maar ook zeker niet te dun! Roken is voor niemand goed, zelfs heel ongezond, dus zorg dat je wanneer je rookt, hiermee stopt. Door te stoppen met roken doe je jezelf en de mensen in je omgeving een groot plezier. De spijsvertering kan veranderen als jouw gewoontes veranderen, houd daar rekening mee. Het zal even duren voordat alles weer normaal is. Als je stopt met roken kan dat je stoelgang veranderen, sommigen krijgen last van een moeilijke stoelgang, omdat het roken bij hun een laxerende werking teweeg bracht. Ga meer water drinken, vezelrijk eten en meer bewegen om je stoelgang te bevorderen.
