Een mens kan niet zonder slaap. Slapen is van essentieel belang voor zowel ons fysieke als ons mentale welzijn. Tijdens de nachtrust verandert er van alles in het lichaam, waardoor onder andere het lichaam herstelt, maar ook worden de indrukken van de voorgaande dag verwerkt. Tijdens het slapen maakt het lichaam meer nieuwe cellen aan dan wanneer je wakker bent. Ook worden er meer afweerstoffen aangemaakt. De spieren die je overdag hebt gebruikt, kunnen tijdens de slaap volledig ontspannen en herstellen.
Wanneer je slaapt, vindt er een aantal lichamelijke veranderingen plaats, waaronder:
De slaap bestaan uit vier verschillende fasen. Deze fasen herhalen zich gedurende de nacht meerdere malen.Vooral de eerste drie fasen van de slaap zijn cruciaal voor het herstel.
Het zal je vast wel eens zijn overkomen dat je de slaap niet kunt vatten, dat je regelmatig wakker wordt of dat je erg onrustig slaapt. Dit is heel vervelend, maar het wordt pas echt een probleem wanneer dit probleem zich structureel voordoet. Bij een regelmatig slaaptekort kun je oververmoeid raken, met alle gevolgen van dien, zoals de weerslag die het heeft op je immuunsysteem, het verlies van concentratie, waardoor je dagelijkse werkzaamheden een uitdaging zullen vormen en het continu vermoeid zijn. Gelukkig is er een aantal dingen die je zelf kunt proberen, wanneer je een moeilijke slaper bent.
Er zijn veel mogelijke oorzaken te bedenken die het slapen of het in slaap vallen bemoeilijken. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan piekergedachten of aan stress en zorgen uit je dagelijks leven. Je ligt je op bed nog druk te maken over van alles en nog wat en kunt hierdoor niet de rust vinden om te ontspannen en in slaap te vallen. Ook kunnen je eetgewoonten eraan bijdragen dat het slapen niet zo makkelijk gaat. Eet je bijvoorbeeld nog laat in de avond? Dan is jouw lichaam nog volop bezig met het verteren van het eten en dat werkt niet bevorderlijk. Het nuttigen van veel koffie en/of alcoholische dranken heeft ook een negatief effect op je nachtrust. In koffie zit caffeïne. Deze stof heeft een oppeppende werking en kan het in slaap vallen lastiger maken. Van alcohol kun je misschien wel makkelijker in slaap vallen, maar de slaap zal lichter zijn dan anders en ook word je doorgaans vaker wakker, waardoor je je 's ochtends vermoeid zult voelen. Een andere oorzaak kan zijn dat je geen goede balans hebt tussen fysieke en mentale inspanning. Als je weinig beweegt, dan zul je 's avond minder snel moe zijn. Sommige medicijnen, waaronder antidepressiva, hebben over het algemeen ook een slecht effect op het slapen. Misschien kun je voor jezelf nagaan waar bij jou de oorzaak ligt.
Uw inslaaptijd verkorten? Melatonine tabletten kunnen een uitkomst zijn. Geïnteresseerd om melatonine supplementen te kopen? Kijk voor meer informatie op melatonine.nl
Om de juiste tips te kunnen toepassen, is het wel van belang dat je weet waar het probleem ligt. Pieker je bijvoorbeeld teveel of beweeg je misschien te
weinig? Een aantal dingen die in de meeste gevallen een gunstige werking hebben is:
Zorg dat je overdag aan beweging toe komt. Dit geldt voornamelijk voor mensen met een zittend beroep. Wanneer je op een dag alleen mentaal bezig bent, maar lichamelijk niets tot weinig uitvoert, wordt het moeilijker om in slaap te vallen. Je lichaam is dan simpelweg niet moe genoeg.
Ga vlak voordat je gaat slapen niet nog even snel achter je laptop dat e-mailtje afhandelen en ga ook niet intensief sporten laat in de avond. Ga rustig zitten en neem de tijd om alvast tot rust te komen. Dit kan door bijvoorbeeld naar rustige muziek te luisteren of door een hoofdstuk uit een boek te lezen.
Als het tot de mogelijkheden behoort, vermijd dan slaappillen en dergelijke. Dit zal misschien werken op korte termijn, maar uiteindelijk zul je (mentaal) afhankelijk worden van deze medicatie. Het bestrijdt simpelweg het symptoom, maar het lost het onderliggende probleem niet op.
Ook al ben je van plan om pas over een uur naar bed te gaan, ga niet vol in de spotlights zitten en dim het licht alvast. Op deze manier begint je lichaam al met het aanmaken van het slaaphormoon melatonine. Grote kans dat je je al slaperig voelt op het moment dat je daadwerkelijk naar bed gaat.
Creëer voor jezelf een vast slaapritueel. Op een gegeven moment zal je lichaam 'weten' dat dit een voorbereiding is op het slapen gaan en zo kun je alvast de zaken van alledag achter je laten. Laat de hond uit, drink een beker warme melk of doe ademhalingsoefeningen.
Probeer ritme in te bouwen in je dagelijks leven. Dat wil zeggen, ga elke avond rond hetzelfde tijdstip slapen en wordt rond hetzelfde tijdstip wakker. Vermijd slapen overdag. Dit is funest voor je slaap- en waakritme en hierdoor wordt het probleem alleen maar groter.
Zet overdag het slaapkamerraam open en laat de boel lekker doorwaaien. Een koelere ruimte werkt sowieso beter dan een warme ruimte om goed te kunnen slapen. Zorg dat je beddengoed schoon en fris is. Zorg er ook voor dat je een passend dekbed hebt. De nachtelijke strijd met je partner om het dekbed werkt ook niet echt in je voordeel. Mocht dit niet werken, overweeg dan twee eenpersoonsdekbedden.
Ligt je matras eigenlijk wel lekker? Heb je het 's nachts te koud of juist te warm? Hoe is het gesteld met je kussen? Ligt het lekker of is het doorgezakt en biedt het geen steun meer? Neem je bed, je matras, dekens en kussens eens onder de loep en bekijk of deze nog voldoen aan jouw wensen.
Heb je voor je gevoel werkelijk alles geprobeerd, maar het slapen lukt nog steeds niet? Dan is het aan te raden om contact op te nemen met je huisarts. Misschien is er wel een medische oorzaak waardoor je slaappatroon ernstig verstoord is. Je arts kan je eventueel doorverwijzen naar een slaapcentrum voor extra onderzoeken.