Wat te doen tegen vastzittend slijm?
Vastzittend slijm kan zeer vervelend zijn. Soms krijg je hierdoor hevige hoestbuien en in andere gevallen voelt het als een blok in de keel. Als je last hebt van hoestbuien, kun je hele dag aan het hoesten zijn. Hierdoor kun je uiteindelijk ook heel vermoeid worden. We noemen de vastzittende hoest die gepaard gaat met vastzittend slijm ook wel een 'productieve' of 'natte' hoest. In dit artikel vind je een aantal tips tegen vastzittend slijm.
Vastzittend slijm of kriebelhoest?
Vastzittend slijm in combinatie met een vastzittende hoest heeft soms veel weg van een kriebelhoest. Je hebt bij vastzittend slijm namelijk ook last van een hoestprikkel, alleen zit het slijm te vast of is het te taai op op te kunnen hoesten. Het verschil met een kriebelhoest is echter dat er bij een kriebelhoest geen slijm aanwezig is. Daarom wordt een kriebelhoest ook wel een droge hoest genoemd en een vastzittende hoest een natte hoest.
Productie van slijm
Waarom produceert ons lichaam eigenlijk slijm? Onze luchtwegen zijn bekleed met slijmvliezen die een slijmlaag produceren. Dit slijm houdt de ongewenste deeltjes die ons lichaam binnendringen vast. Hierbij kun je denken aan bacteriën, virussen en stof. De slijmlaag heeft dus een beschermende functie voor ons lichaam. Op het moment dat we verkouden worden of de griep krijgen, neemt de slijmproductie toe. Op die manier probeert het lichaam ziekteverwekkers weg te spoelen en zo de infectie tegen te gaan.
Het slijm kan zich dan gaan ophopen in de luchtwegen, waardoor we last krijgen van vastzittend slijm. Als gevolg hiervan ontstaat er een hoestreflex, omdat ons lichaam het slijm probeert kwijt te raken. Aangezien het slijm vastzit of te taai is, lukt het niet goed om het slijm op te hoesten. Daarom gaat vastzittend slijm ook gepaard met een vastzittende hoest.
Wat zijn de oorzaken van vastzittend slijm?
De meest voorkomende oorzaak van vastzittend slijm is een infectie van de luchtwegen. Hierbij kun je denken aan een virusinfectie in de keel of de bronchieën. Als gevolg van de infectie wordt de slijmproductie verhoogd en zwelt de keel op. Een luchtweginfectie die vaak vastzittend slijm veroorzaakt is acute bronchitis. Hierbij zijn de vertakkingen van de luchtwegen ontstoken. De slijmvliezen van de luchtwegen raken ontstoken door de virusinfectie en zwellen op. Er wordt vervolgens meer slijm geproduceerd en dit komt vast te zitten. Vastzittend slijm in de keel kan daarnaast echter ook worden veroorzaakt door roken.
Wat zijn de symptomen?
Vastzittend slijm kan voorkomen in de onderste of de bovenste luchtwegen. Als je een infectie hebt opgelopen aan de onderste luchtwegen, zijn de symptomen anders dan bij een infectie aan de bovenste luchtwegen. Bij vastzittend slijm in de keel heb je het gevoel dat je het slijm op moet hoesten, maar het slijm komt niet los. Je hebt daarom hevige hoestbuien en het kan zijn dat je last krijgt van een benauwd en 'vol' gevoel op de borst. Ook kun je te maken krijgen met een ratelende, piepende ademhaling en eventueel ook braakneigingen. Andere symptomen zijn keelpijn, benauwdheid en spierpijn in de buik van het hoesten. Hoofdpijn, koorts en vermoeidheid kunnen ook voorkomende klachten zijn.
Als je last hebt van vastzittend slijm als gevolg van een infectie aan de hogere luchtwegen, heb je ook veel last van hoesten en keelpijn. Daarnaast heb je het gevoel dat er een brok in je keel zit. Verder kun je een loopneus of een verstopte neus krijgen. Een infectie aan de bovenste luchtwegen gaat meestal ook gepaard met niezen, hoofdpijn en koorts. Je kunt daarnaast ook last krijgen van een heze stem.
Een vastzittende hoest kan indirect ook andere klachten met zich meebrengen. Veel mensen kunnen bijvoorbeeld niet goed slapen door de vastzittende hoest. Als gevolg daarvan zijn ze soms niet aanwezig op school of werk of krijgen ze te maken met concentratieproblemen.
Wat kun je doen tegen vastzittend slijm?
Heb je last van vastzittend slijm en ben je een roker? Rook dan niet totdat de hoest helemaal weg is. Het is tevens verstandig om rokerige ruimtes uit de weg te gaan. Verder is het aan te raden om dagelijks een rondje te gaan wandelen. Zo kun je wat zuurstof bijtanken. Daarnaast is het goed om voldoende rust te nemen, omdat je weerstand hierdoor wordt verbeterd. Een verbeterde weerstand zorgt ervoor dat het lichaam beter in staat is om de infectie op te ruimen. Een stoombad met stoomdruppels kan vaak ook helpen en een dagje naar de sauna is daarom ook een goed idee. Belangrijk is om geen hoestdempers te gebruiken bij vastzittend slijm, omdat dit het hoesten tegen gaat en het slijm dan dus niet weg kan.
Voedingsadviezen
Zoals we hierboven al noemden, kan je lichaam het vastzittend slijm beter opruimen als je een goede weerstand hebt. Daarom is het beter om geen 'junk food' met veel vetten of suikers te eten. Dit voedsel zorgt er namelijk juist voor dat je weerstand omlaag gaat. Eet in plaats daarvan gezonde voeding dat rijk is aan vitaminen en mineralen. Vitamine C geeft je weerstand een enorme boost, dus kun je het beste regelmatig iets eten dat veel vitamine C bevat. Denk hierbij aan fruit, groenten en aardappelen. Je kunt bijvoorbeeld een lekkere smoothie of een gezonde salade maken. Verder kun je beter geen zure melkproducten (karnemelk) drinken, omdat deze voedingsmiddelen juist zorgen voor een hogere slijmproductie.
Verder is het van belang om genoeg water te drinken. Dit is ongeveer twee liter water per dag. Hierdoor kan het slijm beter worden afgevoerd. Je kunt kiezen voor water, maar het is nog beter om warme dranken te drinken zoals thee. Kies bijvoorbeeld voor een lekkere kruidenthee of neem dagelijks een paar kopjes citroenthee met honing.
Behandeling met slijmverdunners
Het is ook mogelijk om te kiezen voor slijmverdunners, als het vastzittende slijm echt niet weg wil gaan. Slijmverdunners zorgen ervoor dat je het slijm wat gemakkelijker kunt ophoesten. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor bruistabletten met acetylcysteïne. Deze stof kan het slijm gedeeltelijk afbreken. De bruistabletten dien je eenmaal daags in te nemen op een vast moment. Kun je niet krachtig hoesten? In dat geval is het aan te raden om het bruistablet 's ochtends in te nemen. Je kunt deze bruistabletten gewoon bij de apotheek of de drogisterij halen. Lees wel altijd de bijsluiter voor gebruik.
Een ander middel dat kan helpen bij vastzittend slijm en een vastzittende hoest is een hoesttablet met broomhexine. Deze hoesttabletten maken taai slijm ook dunner en vloeibaarder. Hierdoor kun je het slijm gemakkelijker ophoesten. Je kunt het middel niet alleen bij hoest gebruiken, maar ook bij COPD en cystische fibrose. Als je de hoesttabletten enkele dagen hebt ingenomen, merk je waarschijnlijk al direct het effect. De hoesttabletten met broomhexine zijn te koop bij apotheken en drogisterijen. Ook bij deze slijmverdunners is het belangrijk om van tevoren eerst de bijsluiter te lezen.