Een verslaving is een overgave aan een genotmiddel of een bepaalde gewoonte, waarbij je niet meer zonder een bepaald middel of zonder bepaald gedrag kunt.
Van een gokverslaving is sprake als mensen teveel geld inzetten om te gokken telkens weer. Geld dat ze niet kunnen missen en eigenlijk is bedoeld voor het huishouden bijvoorbeeld of om rekeningen te betalen. Bij een gokverslaving is niet alleen de verslaafde slachtoffer van zijn verslaving, maar ook zijn of haar gezin en directe omgeving. Een gokverslaafde zal er alles aan doen om aan geld te komen om te kunnen gokken en vraagt vrienden om geld te lenen dat hij nooit meer terug kan betalen. Zo zullen vriendschappen en andere sociale contacten wegvallen, gezinnen vallen uiteen. Gokverslaving betekent ellende voor velen!
De mens kan verslaafd raken aan alcohol. Bij verslaving aan alcohol kan de verslaafde niet meer zonder alcohol. Hij moet steeds meer drinken om hetzelfde ontspannen effect te krijgen. Hij zal op alle mogelijke manieren steeds proberen om aan alcohol te komen, ook op ongeoorloofde wijze. Hij raakt zowel lichamelijk als ook geestelijk afhankelijk van alcohol. Dit heeft rampzalige gevolgen voor de verslaafde zelf, maar ook voor zijn omgeving. Ontwenningsklinieken kunnen verslaafden helpen om op den duur zonder alcohol het leven op te pakken. Velen echter vallen terug in hun oude gewoonte.
De mens kan verslaafd raken aan drugs, bijvoorbeeld cocaïne, wekaminen, opium, morfine, heroïne, codeïne, pijnstillende, verdovende, opwekkende middelen en slaapmiddelen. Hij kan niet meer zonder en moet steeds meer middelen gebruiken om het gewenste effect te krijgen. Bij een verslaving is er een situatie ontstaan waarbij de verslaafde afhankelijk is geworden van de middelen. Er ontstaat op den duur aftakeling van lichaam en geest. Dit heeft nare gevolgen voor de verslaafde en zijn omgeving. Deze nare gevolgen kunnen zelfs zijn dat de verslaafde overlijdt aan een overdosis, omdat hij steeds meer middelen neemt om een bepaald gevoel te creëren, of om juist helemaal niets te voelen.
Klinieken voor verslaafden, waar zij behandeld worden voor hun verslaving, geven hun patiënten ontwenningskuren en er wordt veel met de mensen gesproken, er wordt veel aan beweging gedaan. Er wordt op maat gewerkt met de verslaafden om deze personen uit de moeilijke situatie te halen. Soms lukt het, velen vallen later weer terug in hun oude gewoonte en gebruiken weer. Vaak is dat het geval als er een tegenvaller komt in hun leven. Zijn er genoeg positieve zaken om voor te leven, geeft de dagbesteding voldoening? In dat geval is er kans dat het goed blijft gaan.
Er wordt vaak als grap tegen iemand gezegd "jij hebt een gat in je hand", als diegene met geld smijt, als hij of zij geld erg gemakkelijk uitgeeft. Gebeurt dat een enkele keer dan is er niets aan de hand, maar als je geen enkel koopje in de winkel kunt laten liggen, als je alles wat je in de winkel of online ziet denkt nodig te hebben of dwangmatig moet kopen, dan kom je steeds geld te kort. De kasten thuis, de zolder, de berging staan vol met spullen die je "moest" kopen. Je verstopt zelfs spullen die je koopt om voor je naasten de koopverslaving te verbergen, want je schaamt je ervoor. Heb jij die spullen nodig? Voor het gevoel had jij die spullen inderdaad nodig en om dat gevoel te bevredigen zijn deze spullen door je gekocht. De koopdrang is groot, er is spanning voor de aankopen en daarna krijg je een opgelucht gevoel. Even later gevolgd door schaamte. Koopverslaving leidt tot sociale problemen en je kunt grote schulden opbouwen.
Tegenwoordig staat ook gameverslaving in de rij van de diverse verslavingen. Zowel kinderen als ook volwassenen brengen teveel tijd door met gamen. Sociale contacten lijden daaronder, men komt minder buiten, krijgt te weinig beweging, slaapt slecht. Gameverslaving zorgt voor veel problemen. Het is belangrijk dat ouders goede afspraken maken met hun kinderen over het gebruik van de spelletjes computer. Naast het maken van afspraken moeten deze afspraken ook worden nageleefd. Ouders moeten ook zelf het goede voorbeeld geven. Kinderen slapen op school als zij tot diep in de nacht op bed stiekem gamen! Oplossing: geen computer(spellen) op de slaapkamer. En….ouders kijk ook eens naar je eigen gedrag (of kun je dat ook verslaving noemen?). Hoelang zit jij voor de tv of achter je laptop!
Een eetverslaving is erg slecht voor je gezondheid. Er zijn twee soorten eetverslaving namelijk boulimia nervosa en anorexia nervosa. Het zijn beide eetstoornissen. Bij boulimia nervosa ben je constant met je gewicht bezig. Je krijgt enorme eetbuien die gevolgd worden door extreem te gaan sporten, door te braken, door laxeermiddelen te gebruiken na het eten. De oorzaak is geestelijk, de gevolgen zijn lichamelijk. Het eten gebeurt dwangmatig en heb je niet onder controle. Na het vele eten voel je je schuldig en ben je bang dat je dikker wordt. Bij anorexia nervosa heb je juist te maken met een gebrek aan eetlust. Ook hier is de oorzaak geestelijk en zijn de gevolgen lichamelijk. Je eet erg weinig en valt veel af, je eet steeds minder en blijft afvallen, toch vind jij jezelf steeds te dik. Een anorexia patiënt is geobsedeerd door zijn of haar gewicht. Daarom zal zij of hij na het eten proberen dit eten snel weer kwijt te raken door te braken bijvoorbeeld, ook laxeermiddelen worden ingezet. Beide eetstoornissen moeten professioneel worden aangepakt, de gevolgen zijn desastreus als er niet wordt ingegrepen bij deze verslaving/stoornis.