Een metaaldetector is een apparaat dat bij velen tot de verbeelding spreekt. Er wordt vaak gedacht aan spannende ontdekkingen van schatten met waardevolle munten of voorwerpen uit de Romeinse tijd. De ervaren gebruiker weet dat dit in de praktijk nogal tegenvalt. Er ligt veel in de bodem, maar schatten? Ben je op zoek naar spijkers, schroeven en schroot? Grote kans dat je deze wel vindt. De echte waardevolle schatten blijven meestal goed verborgen. Wil je toch een kans maken om toch wat waardevols te vinden? Dan is het type detector dat je gebruikt zeer belangrijk. Wil je een metaaldetector kopen? dan zijn er verschillende zaken waar je op moet letten om te voorkomen dat je met allerlei troep thuiskomt.
De werking van deze detector is simpel. Je zet hem aan en beweegt met de schotel die aan het uiteinde van de detector zit over de grond. Hierbij wordt een magnetisch veld gecreëerd. Het magnetische veld is belangrijk, want dit zorgt ervoor dat voorwerpen onder de grond een beetje stroom afgeven dat door de metaaldetector wordt herkend. Als deze iets heeft gevonden, zal het een signaal afgeven. Dit signaal kan ingesteld worden per soort metaal, zodat je zult herkennen of er iets interessants onder je voeten ligt of dat je verder kunt zoeken. De modernere detectors hebben een display waarop aangegeven wordt welk metaal is gevonden.
Het lijkt misschien een technisch ingewikkeld apparaat, maar dit valt wel mee. Vrijwel alle toestellen zijn voorzien van nagenoeg dezelfde soort onderdelen. Dit geldt overigens voor de types die gebruikt worden voor het doorzoeken van de grond. Er zijn ook detectors waar wij allemaal regelmatig mee in aanraking komen op bijvoorbeeld de luchthavens, openbare gebouwen en gevangenissen. Hoewel deze ongeveer dezelfde werkwijze en techniek hebben, zijn metaaldetectors die door hobbyisten en archeologen worden gebruikt geschikt voor mobiel gebruik. Deze detectors bestaan uit de volgende onderdelen:
Als je je aan het oriënteren bent, dan kom je ongetwijfeld enkele begrippen tegen waar je nog nooit van gehoord hebt.
Discriminatie is op zich een bekend begrip, maar in de wereld van de metaaldetectors houdt dit iets anders in. Discrimineren houdt in dit geval in dat de detector bepaalde metalen kan afwijzen. Zo kun je op je apparaat instellen dat het bepaalde metalen zoals spijkers en flessendoppen overslaat en daar geen signaal voor afgeeft. Als een detector een signaal afgeeft ben je er namelijk nog niet. Op de plek van het signaal moet je graven. Als de detector niet piept bij onzinmateriaal, dan bespaart je dit veel graafwerk.
Mineralisatie zijn allerlei mineralen in de bodem. Als jij er met een detector overheen gaat, kunnen de mineralen ervoor zorgen dat er een foutief signaal uitgezonden kan worden. Je krijgt dan de indruk dat er iets waardevols onder de grond ligt, maar dit blijkt dan niet zo te zijn.
Pinpointen is een belangrijke optie. Als je een waardevol archeologisch object vindt, dan is het noodzakelijk een stichting die zich met archeologie bezighoudt op de hoogte te stellen van je vondst. Maar daarvoor moet je wel de exacte locatie doorgeven waar je het object gevonden hebt. Dit kan de metaaldetector dus doen door middel van pinpointen.
Diepgang is een begrip dat bepaalt wat de maximale diepte is waarop de detector een voorwerp zal herkennen. De maximale diepte bepalen waarop de detector voorwerpen kan herkennen doet het toestel door het uitzenden van een bepaalde frequentie. Daarbij zijn er detectors met een lage frequentie, die wel heel diep gaan maar waarbij de frequentie kan verstoren door de aanwezigheid van veel mineralen in de bodem. Een metaaldetector met een hoge frequentie gaat minder diep, maar reageert goed op waardevolle metalen.
Er zijn talloze verschillende detectors met allerlei soorten gewichten. Het gewicht is heel belangrijk, vooral als het zoeken van metalen in de bodem een hobby is of als je het beroepsmatig doet. Je bent dan de hele dag op pad en een te zware metaaldetector is dan hinderlijk. Of je een hele dag met een metaaldetector van 900 gram moet rondlopen of van 2 kilogram, dat maakt een behoorlijk verschil. Hierbij is ook belangrijk of er elleboogsteunen aanwezig zijn en de positie en lengte van het handvat. Dit kan ervoor zorgen dat een zwaarder apparaat toch wat lichter aanvoelt omdat je hem in een juiste positie kunt brengen.
Waar jij naar op zoek bent, kan van invloed zijn op het type detector dat je gaat aanschaffen of welke functies er aanwezig moeten zijn. Zoek je specifiek naar sieraden en munten? Dan is het handig als de discriminatie-optie aanwezig is, zodat je niet constant hoeft te graven als er weer een spijker gevonden is. Zoek je juist naar archeologisch materiaal? Deze materialen liggen meestal dieper onder de grond, dus je moet er een hebben met een goede diepgang.
De prijs van het apparaat is natuurlijk ook belangrijk. Een goedkope metaaldetectorkan goed zijn, maar je moet wel goed nagaan of deze aan je eisen voldoet. Er zijn heel veel detectors van onder de € 200 maar voor een wat professionelere uitvoering betaal je toch minimaal een startprijs van € 300. Er zit ook een prijsverschil tussen digitale en analoge uitvoeringen. Analoge metaaldetectors zijn voorzien van draaiknoppen, digitale metaaldetectors hebben een lcd-display. Digitale uitvoeringen zijn duurder in prijs, maar hebben wel meer mogelijkheden. Het loont om, voordat je kiest voor een bepaalde metaaldetector, testverslagen en reviews door te nemen.