Als je op de middelbare school zit dan denk je natuurlijk na over wat je wilt worden als je later groot bent. Al tijdens de middelbare school worden leerlingen geïnformeerd over de mogelijkheden. Voor veel beroepsopleidingen geldt dat je een minimaal niveau moet hebben en soms ook verplichte vakken in je eindexamenpakket. Het is natuurlijk verstandig om voor een opleiding te kiezen waar je straks makkelijk werk in kunt vinden. Daarom werken veel scholen samen met bedrijven in de regio. Die komen op school om een presentatie te geven over wat ze doen om hopelijk leerlingen voor dat vak enthousiast te maken. Maar het is ook van belang om goed bij jezelf na te gaan wat je wil worden. Werk je graag met mensen? Wil je graag met dieren werken? Wil je de techniek in of liever de hele dag buiten werken? Iedereen heeft eigen wensen, maar het gaat om jouw toekomst. Ga daarom goed bij jezelf na wat je wil worden en welke studie daar bij kan passen.
Er zijn sectoren die erom bekend staan dat ze altijd op zoek zijn naar personeel. Het gaat dan bijvoorbeeld om de techniek en de zorg in brede zin. Maar ook het lerarentekort is nog altijd actueel en het tekort aan personeel in winkels en de horeca is nog altijd een punt van zorg. Als je kiest voor een vakopleiding is het dus verstandig om voor een van deze richtingen te kiezen. Vaak willen bedrijven graag in je investeren. Als je een basisopleiding hebt gedaan, dan nemen ze je graag in dienst om je intern verder op te leiden. Het voordeel voor een bedrijf is dat ze je de kneepjes van het vak direct in de praktijk kunnen leren. Het is dan uiteraard wel de bedoeling dat je een aantal jaren bij dit bedrijf blijft werken en niet na het behalen van je diploma’s of het opdoen van praktijkervaring naar de concurrent overstapt. Daarom worden hierover vaak in het arbeidscontract afspraken vastgelegd. Je moet daarom ook goed weten wat je zelf wil als je deze keuze zou maken.
Bedrijven trekken soms alles uit de kast om personeel binnen te halen. Ze hebben afspraken met opleidingsinstituten, zoals BLOM opleidingen, om hun medewerkers op te leiden tot heftruckchauffeur of chauffeur van een hoogwerker. Ze bieden aantrekkelijke secundaire arbeidsvoorwaarden om het werken bij hun bedrijf aantrekkelijk te maken. Als je als jongere de juiste opleidingsrichting kiest dan heb je de werkgevers voor het uitkiezen nog voordat je je diploma op zak hebt. Vaak kun je terecht bij het bedrijf waar je tijdens je Mbo- of Hbo-opleiding stage loopt. Als je tijdens je stage laat zien dat je een goede werknemer bent, dan wil het bedrijf je vaak maar wat graag in dienst nemen nadat je je opleiding hebt afgerond. Je kan het soms ook combineren, dan mag je er werken en leren tegelijk. Het gaat erom dat je een goede indruk achterlaat bij het bedrijf en dat je laat zien wat je kan. Als zij daar vertrouwen in hebben, dan willen ze maar al te graag in je investeren.
Kunstmatige intelligentie, vaak afgekort met de Engelse term AI, zorgt ervoor dat er ook banen verdwijnen. Veel standaard processen kunnen met behulp van computers worden geautomatiseerd en er zijn werkzaamheden die een computer soms helemaal over kan nemen. Denk aan de chatbot op een website die de rol van de klantenservice op zich neemt, al gaat dat nog lang niet altijd goed. Chatbots kunnen ook teksten schrijven, afbeeldingen genereren en meer van dit soort zaken. Hun technologie zal in de toekomst alleen nog maar verder worden verfijnd. Dat wil niet zeggen dat een tekstschrijver in de toekomst helemaal geen werk meer zal hebben. Maar dat het minder makkelijk wordt om hiermee je brood te verdienen is wel zeker. Het is daarom goed om de technologie in de gaten te houden en zelf na te gaan wat je leuk vindt om te doen. Je moet goed nagaan of je met je handen wil werken, of bijvoorbeeld zelf achter de laptop werkt of liever met mensen.
Inmiddels heb je een en ander kunnen lezen over welke sectoren meer zekerheid geven op baangarantie dan anderen. In het onderwijs en in de zorg is altijd vraag naar mensen en het is ook logisch dat het niet allemaal geautomatiseerd kan worden. Er zijn hier dus altijd mensen nodig die het werk met de hand uit blijven voeren. Als je graag met mensen werkt, kinderen in het onderwijs, of met ouderen in de thuiszorg, dan kan een opleiding in deze sector wat voor je zijn. Je kunt ook in de bouw werken, ook daar is altijd vraag naar veel mensen en zitten ze op je te wachten. Je moet er alleen wel vanuit gaan dat ze vaak papieren vragen, dus een geldig afgerond diploma. Een andere optie is dat je naar bedrijven gaat en navraagt of dat zij interesse hebben in je. Dit kan dan een combinatie worden van leren en werken. Je doet dan in de praktijk direct veel ervaring op en kunt hetgeen wat je leert op school weer toepassen in de praktijk.
Zekerheid voor de toekomst is ook van belang als je een opleiding gaat volgen of werk zoekt. Je moet misschien een gezin onderhouden, hypotheek en vaste lasten betalen en ga zo maar door. Je hebt dan wel een vast inkomen nodig en dat kan alleen als je een goede baan hebt. Maar het is ook van belang dat je werk hebt wat je met plezier doet. Hierbij kun je denken aan een hobby waar je misschien je werk van kunt maken, of dat je dat erbij kunt doen. Maar zorg in ieder geval ook voor een geldig diploma en de nodige ervaring en dan liggen de banen als het goed is voor het oprapen voor je. Verdiep je in alle mogelijkheden, het niveau en de inhoud van de opleiding en de baan en dan kun je zelf een keuze maken wat het voor je wordt.
