In de meeste gevallen zijn aften in de mond het gevolg van een verwonding. Dit kan worden veroorzaakt door per ongeluk op een deel van je mond te bijten tijdens het kauwen of door een onvoorzichtige beweging tijdens het poetsen. Het is ook mogelijk dat scherpe tanden tegen de huid in mond wrijven of dat een beugel voor wrijving zorgt. Het verbranden van een deel van de mond door te hete drank of voedsel is tevens een mogelijke oorzaak. Alle deze factoren kunnen ervoor zorgen dat het mondoppervlak beschadigd raakt, waardoor er een blaasje ontstaat.
Er zijn echter ook andere mogelijke oorzaken van aften. Zo kunnen de blaasjes bijvoorbeeld ontstaan als gevolg van een slechte monthgiëne of als een reactie op het gebruik van bepaalde medicijnen of drugs. Verder is het mogelijk dat het mondoppervlak geïrriteerd raakt door te sterke antiseptische stoffen (zoals mondwater). Ook van een groot aantal aandoeningen is bekend dat ze mogelijkerwijs een rol spelen bij de vorming van aften in de mond. Hierbij kan worden gedacht aan een syfilis infectie, een herpes simplex-infectie, auto-immuunziektes als Lichen Palus, de ziekte van Crohn, TBC of AIDS. Daarnaast is er bij een aantal onderzoeken aangetoond dat een tekort aan vitamine B12, vitamine C, foliumzuur of ijzer ook een rol kan spelen.
Stress en vermoeidheid kunnen ook factoren zijn die bijdragen aan het ontstaan van aften in de mond. in stressvolle periodes krijgen volwassenen dan ook vaker te maken met deze blaasjes. Ook tijdens de menstruatie of in andere periodes waarin de hormoonhuishouding verandert, is de kans groter om hier last van te krijgen. Sommige onderzoekers denken dat de aften worden veroorzakt door een reactie van het immuunsysteem. Dit zou direct ook verklaren waarom aften in de mond eerder ontstaan als er sprake is van een ziekte, een tekort aan bepaalde vitaminen of mineralen en bij stress en vermoeidheid.
Het belangrijkste symptoom bij aften in de mond is de vorming van blaasjes. De huid rondom de blaasjes is daarnaast meestal ook gezwollen en het kan wat zachter aanvoelen. Verder kan iemand die hier last van heeft te maken krijgen met problemen bij het poetsen van de tanden of het kauwen van voedsel of een verlies van de eetlust. Als je zuur, zout of pikant voedsel nuttigt, kunnen de blaasjes ook gaan irriteren en pijnlijk aanvoelen.
Over het algemeen verdwijnen aften in de mond al binnen enkele dagen en het is meestal ook niet nodig om het te behandelen met medicijnen. Je kunt er helaas niet zelf voor zorgen dat de aften sneller genezen, maar er zijn wel een aantal manieren om de symptomen tegen te gaan en eventuele complicaties te voorkomen. Niet elke factor die kan helpen bij het verminderen van de klachten werkt voor iedereen en daarom zul je dus zelf moeten uitproberen wat voor jou het beste werkt.
Allereerst is het belangrijk om je weerstand op peil te houden. Als je weerstand hoger is, zullen de mondblaasjes ook sneller verdwijnen. Om je weerstand te verbeteren is het belangrijk om gezond te eten, genoeg water te drinken en voldoende te slapen. Er zijn bepaalde voedingsmiddelen die de vorming van aften in de mond soms kunnen uitlokken, zoals kiwi's, aardbeien, ananas, groene paprika's, tomaten, gruyere, noten, chocolade en bepaalde kruiden. Als je merkt dat je inderdaad gevoelig bent voor deze voeding, is het beter om dit voortaan te vermijden of hier in ieder geval minder van te eten. Eet ook weinig of geen zoute, zure of kruidige voeding, want hierdoor kunnen de blaasjes pijnlijk aan gaan voelen.
Een belangrijke advies om aften te behandelen is om te zorgen voor een goede mondhygiëne. Poets je tanden na elke maaltijd met een tandpasta met enzymen en flos ze ook. Verder is het verstandig om je mond regelmatig te spoelen met een milde (let op dat het niet te sterk is!) mondspoeling die desinfecterend werkt. Ook kan het goed zijn om zo nu en dan tandsteen te laten verwijderen bij de tandarts, want hiermee voorkom je infectiehaarden in de mond. Probeer ook niet aan de aften te komen, want hierdoor kan het eveneens verergeren.
Naast een desinfecterende mondspoeling kun je ook andere middelen gebruiken om de mond te spoelen voor een betere hygiëne of een kalmerende werking. Zo kan het heel goed werken om een aantal keer per dag de mond te spoelen met water waarin zout is opgelost, bessensap, sterke kamillethee, Molkosan of een aftreksel van calendula. Aangezien de aften in de mond mogelijk veroorzaakt zouden kunnen worden door een gebrek aan vitamine B12, vitamine C, foliumzuur of ijzer, is het belangrijk dat je ervoor zorgt om dagelijks voldoende van deze stoffen binnen te krijgen.
Als de mondblaasjes echt pijn gaan doen, kun je ook sterke zwarte thee op de aften in de mond aanbrengen. Dit heeft namelijk een pijnstillende werking. Een andere mogelijkheid is om een aanstipvloeistof met lidocaïne op de blaasjes aan te brengen of je kunt paracetamol innemen. Een andere mogelijkheid is om antiseptische gel op de aften aan te brengen. Eventueel is het ook nog mogelijk om de aften te behandelen met ontstekingsremmende medicijnen.
Het beste is natuurlijk om de aften in de mond te voorkomen. Zeker als je hier vaker last van hebt, is het een goed idee om wat preventiemaatregelen te nemen. Aften in de mond kunnen in een deel van de gevallen worden voorkomen door een goede mondhygiëne. Dit betekent dus dat je je tanden regelmatig moet poetsen en ook op tijd bij de tandarts langs moet gaan. Probeer er ook voor te zorgen dat je niet op een deel van je mond kauwt of uitschiet met het tanden poetsen. Ook kun je kijken of de aften misschien ontstaan door wrijving van scherpe tanden of een beugel. Als dit het geval is, kun je het hier het beste met je tandarts over hebben om een oplossing te bedenken.
Een goede weerstand kan ook zeker helpen om aften in de mond te voorkomen. Zorg er dan ook voor dat je voldoende gezonde voeding binnenkrijgt en genoeg water drinkt. Belangrijk is ook dat je genoeg beweegt en tevens voldoende uren slaapt. Door te zorgen voor een goede weerstand voorkom je niet alleen de vorming van aften in de mond, maar zorg je er ook voor dat je lichaam gezonder is en de kans op andere aandoeningen wordt zo eveneens kleiner!
