Werkgevers kunnen aan nieuwe werknemers of werknemers die van functie veranderen een VOG vragen. De afkorting VOG staat voor verklaring omtrent het gedrag. In een VOG staat dat het verleden van de medewerker geen bezwaar vormt voor het vervullen van het beroep of bepaalde taken binnen het beroep. Wanneer Dienst Justis de aanvraag in behandeling heeft, wordt er gekeken of je strafbare feiten op jouw naam heeft die een risico vormen voor het doel van de aanvraag. Dit verschilt per screeningsprofiel. Wanneer je een ernstige snelheidsovertreding hebt begaan kan dit consequenties hebben wanneer jij taxichauffeur wil worden, maar niet als je een verklaring nodig hebt voor een functie als secretaresse bij een organisatie. In het geval dat je geen strafblad of strafbare feiten op jouw naam hebt staan die relevant zijn voor het doel van de aanvraag, krijg je een VOG.
Steeds meer werkgevers vereisen een VOG voordat ze een werknemer in dienst nemen. Niet in elke branche is een verklaring omtrent gedrag verplicht, maar in sommige branches is het wel verplicht. Branches en functies waarin een VOG verplicht is:
Naast dat de verklaring omtrent gedrag verplicht is voor bepaalde branches is het ook verplicht bij bepaalde werkzaamheden. Deze werkzaamheden zijn:
De werkgever is er uiteindelijk zelf verantwoordelijk voor dat zijn medewerkers zijn gescreend. Ook bepaalt de werkgever voor welke aspecten de medewerker gescreend moet worden. Dit hangt af van de werkzaamheden die uitgevoerd gaan worden door de medewerker.
Er zijn verschillende manieren om een VOG aan te vragen. Jouw werkgever geeft vaak aan hoe je de aanvraag kunt doen. Het aanvragen van een verklaring omtrent gedrag kan zowel bij de gemeente (schriftelijk) als digitaal. In het geval dat jij vrijwilliger bent kun je in sommige gevallen gratis een VOG aanvragen. Wil je hier meer over weten? Neem dan contact op met de vrijwilligersorganisatie. Je kunt online een VOG aanvragen, om deze aanvraag te voltooien dien je in bezit te zijn van een DigiD, IDEAL-betaalmogelijkheid en een werkend e-mailadres. Daarnaast kun je schriftelijk een VOG aanvraag doen via jouw gemeente. Wanneer je schriftelijk de VOG aanvraag wil doen dien je naar de gemeente te gaan waar je zelf woonachtig bent.
In de meeste gevallen heb je binnen twee weken jouw verklaring omtrent gedrag in huis. Wanneer je een strafblad hebt duurt het langer voordat je de VOG ontvangt. Dienst Justis neemt dan binnen acht weken een beslissing. Hierbij bestaat ook de mogeljkheid dat je geen VOG krijgt. Dit is afhankelijk van het beroep wat je wilt gaan beoefenen en waarvoor jij een strafblad hebt.
De VOG is een momentopname. Dienst Justis bepaalt op het moment van de aanvraag of je een VOG krijgt. De geldigheid van de VOG wordt bepaalt door de werkgever en kan per werkgever verschillen. In sommige branches is het verplicht om periodiek een nieuwe VOG aan te vragen. Er is bijvoorbeeld een uitzondering voor mensen die werken in de kinderopvang. In deze branche dien je iedere twee jaar een nieuwe VOG aan te vragen.
In sommige gevallen kan iemand in aanmerking komen voor een spoedprocedure. Je komt in aanmerking voor een spoedprocedure bij: adoptie, werk in het buitenland, benoeming tot gedeputeerde of wethouder, en kandidaatstelling voor een functie als volksvertegenwoordiger. Wanneer je gebruik wil maken van de spoedprocedure en je voldoet aan de bovenstaande eisen dan moet je bij de aanvraag vermelden dat het om een spoedaanvraag gaat. Dienst Justis kan de VOG dan binnen vijf werkdagen verstrekken. Mocht je een strafblad hebben of het is nodig dat Dienst Justis voor jouw aanvraag (buitenlandse) instanties raadpleegt, dan wordt de spoedprocedure een gewone aanvraag en kan de aanvraag dus langer duren dan vijf werkdagen.
Een VOG wordt in het Engels een Certificate of Conduct genoemd. In sommige gevallen kan iemand een VOG in de Engelse taal nodig hebben. Dienst Justis verstrekt de VOG alleen in het Nederlands met een Engelse toevoeging onderaan het document. Wanneer het volledige document vertaald dient te worden kun je het beste de verklaring omtrent gedrag middels de reguliere manier aanvragen. Wanneer je de VOG binnen hebt kun je deze naar een gecertificeerd vertaalbureau sturen om het document te laten vertalen. Let goed op dat de VOG wordt voorzien van een ambtstempel en een handtekening van de beëdigde vertaler.
Om jouw aanvraag te beoordelen maakt Dienst Justis gebruik van het Justitieel Documentatiesysteem, dat aangeeft of de aanvrager een strafblad heeft of niet.
Aan het begin van de aanvraag is het ‘screeningsprofiel’ vastgesteld waarop jij gescreend wordt. Dienst Justis kijkt of eventuele strafbare feiten op jouw naam bezwaar zijn voor jouw (toekomstige) functie. Daarnaast kijkt Dienst Justis ook naar de ‘terugkijktermijn’. Hierin staat hoelang het geleden is dat het strafbare feit gepleegd is. Ook wordt er door Dienst Justis gekeken of het strafbare feit iets met de functie te maken heeft. Tot slot wordt er een belangenafweging gemaakt door Dienst Justis. Bij de belangenafweging wordt er gekeken naar de volgende aspecten:
De omstandigheden waarin het strafbare feit is gepleegd tellen ook mee bij het beoordelen de screening. Dienst Justis neemt haar beslissing namens de minister voor Rechtsbescherming. Mocht de aanvrager volgens Dienst Justis een strafbaar feit hebben gepleegd in de beoordeling van de VOG-aanvraag, dan nemen ze een voorlopige beslissing om de aanvraag af te keuren. Op deze beslissing kan de aanvrager schriftelijk reageren, waarna Dienst Justis een definitief besluit neemt. Mocht het definitieve besluit een afwijzing zijn, dan kun je hiertegen in beroep gaan. Het bezwaar dient binnen 6 weken (na dagtekening) van de afwijzing ingediend te worden. Laat weten waarom je het niet eens bent met de beslissing van Dienst Justis. Zij zullen opnieuw naar het besluit kijken en een nieuw besluit nemen. Mocht het besluit nog steeds een afwijzing zijn, dan kun je in beroep gaan bij de Rechtbank.