Het totale proces van haargroei is te verdelen in drie fases. De eerste fase is de anagene fase. Hierin groeien de haren 1 tot 3 millimeter per dag. Hierna volgt de katagene fase, waarin er een omschakeling van groei naar rust plaatsvindt. Als laatste komt de telogene fase. Dit is ook een fase van rust, die eindigt met haaruitval aan het einde. Als de laatste fase voltooid is, begint het hele proces weer van voren af aan. Ieder haarzakje kan wel zo’n 20 keer opnieuw nieuwe haren aanmaken. Wanneer mannen aan alopecia androgenetica lijden, zorgen mannelijke hormonen ervoor dat iedere haarcyclus eindigt met een steeds dunnere haar, totdat er uiteindelijk geen haren meer uit het haarzakje groeien en de kaalheid toeneemt.
Alopecia areata wordt benoemd als een auto-immuunziekte die zowel bij mannen als vrouwen voorkomt. De aandoening wordt vaak pas laat ontdekt, wanneer men al kale plekken in het haar begint te krijgen. De oorzaak van alopecia areata is niet bekend, maar er zijn wel overeenkomsten te vinden die bij mensen die er aan lijden. Bij mensen die het syndroom van Down hebben, komt het vaker voor.
Of erfelijkheid een rol speelt bij alopecia areata is niet bewezen maar mensen die aan deze aandoening lijden hebben wel vaak familieleden die het ook hebben, alhoewel dit percentage niet heel hoog is. Wanneer mensen aan aandoeningen zoals psoriasis, eczeem, hooikoorts of astma lijden, kan dat van invloed zijn op het verloop van alopecia in negatieve zin. Ook is er een verband gevonden tussen stoornissen in het endocrien systeem en auto-immuunziekten enerzijds en alopecia anderzijds.
Behalve alopecia areata bestaan er nog andere vormen van deze aandoening, waarbij gekeken wordt naar de mate van haaruitval. In het geval van alopecia totalis, vallen alle haren op het hoofd, de wenkbrauwen, de wimpers en de baard uit. Wanneer het okselhaar, borsthaar en schaamhaar ook uitgevallen is, noemt men dit alopecia universalis. Als mensen op slechts één plek kaal worden, wordt dit alopecia areata monocularis genoemd, de variant waarbij er meer kale plekken voorkomen, noemt men alopecia areata multicolaris. er bestaat ook nog een variant van alopecia die alleen mannen treft: alopecia areata barbae, hierbij vallen alleen de haren van de baard uit.
Er is ook een variant bekend die veroorzaakt wordt door een psychisch trauma. Bij diffuse alopecia areata kan iemand met grijze en donkere haren ineens alle donkere haren verliezen en op slag grijs worden. Behalve haaruitval kan alopecia ook gepaard gaan met het afbreken en het broos worden van de nagels. Deze vertonen dan vaak ook kleine deukjes en hebben witte plekjes.
Alopecia areata kent een redelijk onvoorspelbaar verloop. Bij de meerderheid van de mensen die eraan lijden, groeit het haar weer binnen enkele maanden of jaren opnieuw aan. Er bestaan verschillende behandelingen voor alopecia, maar van geen enkele is het daadwerkelijke effect ook bewezen. Vaak wordt er gewacht of de aandoening die zich geopenbaard heeft, vanzelf weer overgaat. Als dit niet het geval blijkt te zijn, kunnen er verschillende behandelingen toegepast worden, die veelal bestaan uit het inspuiten van chemische stoffen die de haargroei dienen te bevorderen.
Als deze behandelingen geen effect blijken te hebben, kan de patiënt er ook voor kiezen om een haarstukje of pruik te dragen. De psychische klachten die mensen vaak ondervinden doordat ze kaal worden, kunnen zo ook behandeld worden. Niet alleen een verandering aan de buitenzijde, maar ook het zelfvertrouwen wordt op deze manier aan de persoon die aan alopecia lijdt, teruggegeven. Als de haargroei permanent gestopt is, betekent dit ook dat de wimpers en wenkbrauwen verdwenen zijn. Deze kunnen met behulp van permanente make-up terug aangebracht worden op het gezicht.
Er zijn veel behandelingen mogelijk maar in een groot deel van de gevallen kan alopecia areata ook weer vanzelf na een paar jaar overgaan en begint het haar weer aan te groeien. Mocht dit echt niet het geval zijn, dan zijn er verschillende behandelingen beschikbaar om de gevolgen van alopecia areata te bestrijden. We noemen er een paar.
Als mensen aan een mildere vorm van alopecia lijden waarbij ze een beperkt aantal kale plekken hebben, wordt veel voor een behandeling met corticosteroïden gekozen. Deze zijn verkrijgbaar als crème, tabletten of injecties.Veelvuldig gebruik van deze medicatie kan ook bijwerkingen hebben.
Als het probleem met de haaruitval ernstiger is, kan ook gekozen worden voor lokale immuuntherapie. Bij deze behandeling wordt de hoofdhuid behandeld met een stof die ervoor zorgt dat de haaruitval die ontstaat bij de haarwortels zich verplaatst naar de oppervlakte. Hierdoor groeit het haar bij de wortels weer aan. Deze therapie wordt niet vaak gebruikt omdat het veel jeuk en irritatie oplevert, maar ook maar bij 1 op de 3 personen met alopeca areata effect heeft.
Van veel behandelingen tegen alopecia areata is helaas de werking nog niet bewezen. Er zijn behandelingen waarbij gebruik gemaakt wordt van medicatie, maar die hebben vaak ook bijwerkingen. Omdat van alle behandelingen de effectiviteit niet altijd even duidelijk aanwijsbaar is, wordt er vaak ook gekozen voor alternatieve geneeswijzen. Hierbij kan gedacht worden aan homeopathie, kruidentherapie, hypnotherapie en voedingssupplementen. Ook hiervan is de werking niet bewezen, maar sommige behandelingen geven de gebruiker ervan meer rust en dat is ook belangrijk bij deze aandoening. Voor een aantal mensen levert een combinatie van traditionele geneeswijzen en alternatieve manieren wel goede resultaten op.
De meest voorkomende vorm van alopecia is de androgenetica. Deze variant wordt ook wel mannelijke kaalheid genoemd. De naam is wel misleidend, want ook vrouwen kunnen eraan lijden, niet alleen mannen. In Nederland heeft 70% van de mannen er last van en zo’n 40% van de vrouwen. Het heeft niets te maken met alopecia areata en is ook geen echte aandoening. Het heeft te maken met het verouderingsproces van de mens en het kan ook erfelijk bepaald zijn.
Als je vader bijvoorbeeld op vroege leeftijd kaal is geworden, loop jij ook een grotere kans om dit te worden. Bij sommige mensen begint het echter al op jonge leeftijd en dan kan het wel als een aandoening ervaren worden. Mannen worden het eerst kaal op de slapen en dan gaat het verder naar de kruin tot ze uiteindelijk alleen achter nog een rand haar over hebben. Of helemaal kaal zijn. Bij vrouwen valt vooral het dunner worden van de haren midden op het hoofd op en kijk je makkelijker op de hoofdhuid.
Alopecia vereniging
Alopecia treft behoorlijk wat mensen en om je lotgevallen met mensen te kunnen delen bestaat er in Nederland ook een alopecia vereniging. Op hun site kun je informatie vinden over de aandoening en mogelijke behandelingen. Ook het feit dat je je verhalen kunt delen met lotgenoten kan erg belangrijk zijn. Je komt met andere leden in contact om over je ervaringen te praten. Ook verspreidt de vereniging een eigen blad en houdt activiteiten en bijeenkomsten waarop je andere mensen kunt ontmoeten die ook aan alopecia lijden en ervaringen kunt uitwisselen. Ook wordt er voor je uitgezocht wat de mogelijkheden zijn wanneer je toe bent aan een haarwerk en wat dan de mogelijkheden zijn om dit te laten vergoeden. Op de site kun je informatie vinden over de aandoening zelf, maar ook over behandelmogelijkheden, veel gestelde vragen en ervaringen van lotgenoten.
