Bij zonneallergie is er, net als bij andere allergieën, sprake van een overgevoeligheid. Er is een onderscheid te maken tussen een primaire en een secundaire vorm van zonneallergie. Bij de eerstgenoemde vorm is er een overgevoeligheid voor UVA-straling. Waar bij mensen zonder deze allergie het immuunsysteem juist wordt versterkt door deze straling, reageert het afweersysteem van iemand met de primaire vorm in principe verkeerd. De regulatorische T-cellen zorgt er normaal gesproken voor dat een afweerreactie van het lichaam binnen de perken blijft en neutrofiele granulocyten zijn verantwoordelijk voor het indammen van infecties. Bij iemand met zonneallergie worden deze lichamelijke functies niet naar behoren uitgevoerd. Er is sprake van een verstoring bij het afweermechanisme. Bij secundaire zonneallergie, wat ook wel fotoallergie wordt genoemd, is de oorzaak een combinatie van factoren. Het kan bijvoorbeeld zijn dat bepaalde medicatie of cosmetische producten in combinatie met zonlicht de allergie veroorzaakt. Eveneens kunnen bepaalde kruiden of planten samen met zonlicht een extreme huidreactie veroorzaken.
Bij warmte-uitslag is er geen sprake van een allergische reactie. Warmte-uitslag wordt veroorzaakt door een verstopping van de afvoergangen van de zweetklieren die zich in de huid bevinden. Bij warm weer is de kans groter dat je last krijgt van deze uitslag, maar de oorzaak is niet direct te wijten aan zonlicht. Warmte-uitslag kan ontstaat wanneer je in tropische omstandigheden verkeerd, maar een bezoekje aan de sauna of een warme kledingkeuze kunnen deze reactie evengoed uitlokken. Warmte-uitslag is onder te verdelen in vier varianten. De eerste en eveneens de mildste variant is wordt miliaria crystallina genoemd. Bij deze vorm bevinden de verstoppingen van de afvoergangen zich direct onder de hoornlaag van de huid. Bij miliaria rubra, de tweede vorm, liggen de verstoppingen in de opperhuid. Wanneer de afvoergangetjes in de lederhuid verstopt geraakt zijn, dan spreken we van miliaria profunda. De vierde en veruit de heftigste vorm van warmte-uitslag is miliaria pustulosa. We spreken van deze vorm wanneer er ontstekingen zijn ontstaan de huid met bacteriën besmet is geraakt.
De symptomen van zonneallergie
De symptomen die veel bij zonneallergie worden gezien, zijn:
Kenmerkend voor zonneallergie is dat de gedeelten van de huid die niet aan zonlicht blootgesteld zijn geweest, ook niet zijn aangedaan. De symptomen zullen geleidelijk aan afnemen, wanneer de allergische persoon niet langer aan zonlicht wordt blootgesteld. Ook kan er gedurende een langere, zomerse periode een soort gewenning optreden, waardoor de huid minder heftig zal reageren op UVA-licht.
Warmte-uitslag uit zich doorgaans in:
Bij miliaria profunda kunnen er wat grotere bulten ontstaan die een branderig gevoel geven. De klachten die bij de mildere varianten van warmte-uitslag voorkomen, zullen binnen enkele uren tot enkele dagen verdwijnen, mits je de oorzaak van de uitslag aanpakt. Wanneer er sprake is van miliaria pustulosa ontstaat er pusvorming, door de ontsteking van de huid. De symptomen bij deze vorm kunnen tot wel zes weken aanhouden. Er is tot op heden nog geen behandeling mogelijk op het genezingsproces te versnellen.
Bij zonneallergie zijn er geen groepen mensen die een grotere kans hebben op het ontwikkelen van deze aandoening. Sommige mensen worden ermee geboren en anderen ontwikkelen zonneallergie wanneer zij wat ouder zijn. Er zijn ook geen aanwijzingen dat zonneallergie erfelijk is. Bij warmte-uitslag zijn er wel degelijk groepen mensen die een grotere kans hebben op het ontwikkelen van deze aandoening. Mensen met overgewicht lopen het risico dat zweet niet goed kan worden afgevoerd tussen de huidplooien. Hierdoor is er een vergrote kans op warmte-uitslag. Ook baby’s vormen een risicogroep. De zweetklieren zijn vaak nog onderontwikkeld, waardoor ze relatief gemakkelijk verstopt raken. Daarnaast bevorderen een slechte persoonlijke hygiëne en strak zittende kleding het afvoeren van transpiratievocht ook niet echt. Dit kun je dus beter zien te voorkomen.
Zonneallergie voorkomen gaat helaas niet. Je kunt wel maatregelen treffen om te voorkomen dat er een allergische reactie optreedt of dat deze op zijn minst zo mild mogelijk blijft. Zonlicht helemaal vermijden is vrijwel onmogelijk en dat zou ook niet goed zijn. Je kunt wel zonlicht proberen te vermijden wanneer de zon op zijn sterkst is, namelijk zo tussen 11:00 en 15:00 uur. Zorg ook dat je geen natte of vochtige huid hebt als je buiten bent. Veeg zweet regelmatig weg. Houd er rekening mee dat UVA-straling door glas heen komt. Beschutting in deze vorm helpt dus niet bij het voorkomen van de symptomen en ook al werkt de wind verkoelend, deze doet geen afbreuk aan de UVA-straling waar je zo slecht op reageert. Zonnebrandcrèmes houden meestal UVB-straling (gedeeltelijk) tegen, maar blokkeren de UVA-straling niet. Met andere woorden, de gemiddelde zonnebrandcrème zal je beschermen tegen verbranden, maar niet tegen een allergische reactie.
Je kunt kiezen voor luchtige, loszittende kleding wanneer je snel last hebt van warmte-uitslag. Door knellende kleding kan zweet moeilijker worden afgedreven. Zorg voor een goede lichaamshygiëne, maar pas hierbij wel op voor overmatig gebruik van geparfumeerde zeepjes en dergelijke. Wanneer je wat zwaarder bent, is het raadzaam om regelmatig klamme huid tussen huidplooien voorzichtig droog te deppen. Probeer ook druk op bepaalde lichaamsdelen te beperken. Heb je zittend werk? Sta dan regelmatig even op en loop een stukje. Wat ook nog wel eens verlichting kan bieden, is het aanbrengen van een verkoelende talkpoeder. Probeer in warme omstandigheden regelmatig verkoeling te zoeken. Ga naar buiten voor een zuchtje wind of kies voor een ruimte met airconditioning.
Wanneer je de symptomen niet vertrouwt of het idee hebt dat deze langer aanhouden dan normaal is, neem dan voor de zekerheid contact op met je huisarts. Ook wanneer er ontstekingen aan de huid ontstaan, met of zonder bijkomende verschijnselen als koorts en rillingen, kun je het best even contact opnemen met een deskundige. Wellicht kan deze ontstekingsremmers voorschrijven of de klachten te verminderen en het genezingsproces te versnellen. Je kunt in ieder geval duidelijk krijgen of de symptomen gangbaar zijn voor de aandoening of dat er meer aan de hand is.
