Een chronische dikke darm ontsteking (in de vorm van colitis ulceraso) kan veel lijken op de ziekte van Crohn en het is soms lastig om de verschillen te ontdekken. Zowel de klachten als de behandeling van beide aandoeningen hebben veel van elkaar weg. Er zijn echter wel een aantal verschillen tussen deze aandoeningen. Zo ontstaan de ontstekingen bij een dikke darm ontsteking enkel in de dikke darm en de endeldarm. De ontstekingen waarvan sprake is bij de ziekte van Crohn komen in het gehele spijsverteringskanaal voor. Ook is het zo dat de ontstekingen bij een dikke darm ontsteking zich enkel bevinden in de slihjmvlieslaag, terwijl de ontstekingen bij de ziekte van Crohn ook verder kunnen doordringen in de darmwand.
Verder is er bij een dikke darm ontsteking vaak sprake van één aangesloten gebied van ontstekingen. Bij de ziekte van Crohn kunnen ontstoken gebieden zich afwisselen met gebieden die niet ontstoken zijn. Er is ook geen sprake van verklevingen bij een dikke darm ontsteking en vernauwingen komen eveneens amper voor. Bij de ziekte van Crohn kun je hier wel mee te maken krijgen. De zweren zijn dieper bij deze aandoening, waardoor er meer littekenweefsel wordt gevormd en er sneller verklevingen en vernauwingen kunnen ontstaan.
Ongeveer 80.000 mensen in Nederland hebben een chronische ontsteking in de darmen. Iets meer dan de helft hiervan heeft colotis ulcerosa en iets minder dan de helft heeft de ziekte van Crohn (naar schatting). Meestal ontstaat de ziekte op jong volwassen of middelbare leeftijd. De aandoening komt iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
Een acute dikke darm ontsteking ontstaat door infectie met een virus, terwijl een chronische dikke darm ontsteking ontstaat door infectie met Candida, darmparasieten of een bacterie. Als er sprake is van een chronische ontsteking, is de dikke darm vaak voor de infectie al verzwakt geweest. De natuurlijke weerstand van de dikke darm kan verzwakt raken door een ongezond voedingspatroon, een antibioticum kuur of een andere aandoening.
Per individu kunnen de symptomen en de ernst hiervan erg verschillen. Veel mensen met een dikke darm ontsteking hebben in ieder geval last van diarree (meestal met slijm en bloed), buikpijn, vermoeidheid en bloedarmoede. Ook gewichtsverlies, een opgezette buik, moeite met het ophouden van de ontlasting en koort zijn enkele veel voorkomende klachten. Soms ontstaan er eveneens klachten buiten de dikke darm, zoals pijnlijke, ontstoken ogen of gewichten of pijnlijke ontstekingen van de huid.
Een acute dikke darm ontsteking kan hevige klachten met zich meebrengen, maar verdwijnt wel na enige tijd. Een chronisch dikke darm ontsteking blijft daarentegen echter altijd. De klachten zijn dan niet altijd aanwezig, maar vinden plaats in aanvallen. De ene persoon heeft regelmatig last van hevige aanvallen, terwijl een andere patiënt bijna nooit last heeft van klachten. Het verloop en de ernst van de ziekte verschilt dus per individu.
Bij personen met een chronische dikke darm ontsteking is het risico op darmkanker iets verhoogd. Het is daarom belangrijk dat de dikke darm regelmatig wordt onderzocht in het ziekhuis om te controleren of er sprake is van darmkanker.
Indien de behandelend arts vermoedt dat je een dikke darm ontsteking heeft, zal hij een aantal onderzoeken uitvoeren om de diagnose te stellen. Allereerst vindt er een bloedonderzoek plaats om te onderzoeken of er ontstekingscellen in het lichaam aanwezig zijn en of je last hebt van bloedarmoede. Daarnaast wordt er ook een ontlastingsonderzoek uitgevoerd om uit te sluiten dat het om een bacteriële infectie gaat.
Verder kan de arts je dikke darm van de binnenkant bekijken met endoscopie. Hiervoor wordt er een flexibele slang met een camera in de anus aangebracht. De arts kan ervoor kiezen om de hele dikke darm te onderzoeken of enkel het bochtige gedeelte van de dikke darm en de endeldarm. Als laatste kan er worden gekozen voor virtuele coloscopie, waarbij er met een CT- of MTI-scan uitgebreide beelden van de dikke darm worden gemaakt.
Helaas kan een dikke darm ontsteking niet worden genezen. Een chronische dikke darm ontsteking blijf je dus je hele leven houden. Wel is het mogelijk om met behulp van verschillende medicijnen de symptomen te verminderen en ontstekingen te verminderen. Dit kan er uiteindelijk voor zorgen dat je klachtenvrij wordt.
De behandelend arts kan je ontstekingsremmers en diarreeremmers voorschrijven. Daarnaast kan er worden gekozen voor TNF-blokkers die de afgifte TNF - een stof die een rol speelt bij het ontstaan van de ontsteking - remmen. Antibiotica kunnen ook helpen als er tevens sprake is van een bacteriële infectie die de klachten van de dikke darm ontsteking verergert. Verder kunnen immunosupressiva het afweersysteem onderdrukken, waardoor er minder ontstekingen zullen ontstaan.
Als de medicijnen niet goed genoeg werken tegen de klachten, is het mogelijk om een operatie te ondergaan. Tijdens de operatie zal het ontstoken deel van de darm worden verwijderd en verangen door een tijdelijke stoma. De stoma zorgt ervoor dat je darmen even rust krijgen en kan na enige tijd worden verwijderd. Het kan zo zijn dat tijdens de operatie de gehele dikke darm is verwijderd. In dat geval wordt er eveneens een stoma geplaatst, maar deze zal hier permanent blijven. In sommige gevallen kan er een zogenaamde pouch (kunstmatige endeldarm) worden gemaakt van het einde van je dunne darm. in dat geval is een stoma niet nodig.
Indien je een chronische dikke darm ontsteking hebt, zijn er een aantal dingen die je kunt doen om een ziekteaanval te voorkomen of de klachten in ieder geval te verminderen. Het is belangrijk dat je een gezond voedingspatroon hebt en voldoende nachtrust krijgt. Een speciaal dieet is vaak niet nodig, maar je kunt wel overleggen met je arts of diëtist over het gebruik van extra vitamines en mineralen. Klachten als diarree, bloedverlies en een verminderde eetlust kunnen er namelijk voor zorgen dat je niet voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. Het is verstandig om een diëtist te raadplegen als je last hebt van gewichtsverlies. Samen kan dan worden gekeken naar voedingsmiddelen die je aan je voedingspatroon kunt toevoegen.
Zorg er ook voor dat je regelmatig beweegt en een regelmatige levensstijl hebt. Sttess en spanningen hebben een negatieve invloed op de ontstekingen, dus probeer dit zoveel mogelijk te vermijden.
