Als je op een koude dag thuiskomt, is er niets lekkerder als je de verwarming aan kunt zetten om je huis lekker op te warmen. Een thermostaat om dit te regelen is zonder dat wij het nu beseffen een vorm van luxe, want vroeger was dit wel anders. Toen bestonden er nog geen centrale verwarmingssystemen en werd een woning opgewarmd door een open haard of een kachel. Vaak was het ook niet mogelijk om de gehele woning op te warmen, omdat een open haard of kachel alleen in de woonkamer aanwezig was. De invoering van een centraal verwarmingssysteem was een belangrijke stap vooruit. Radiatoren worden in alle kamers geplaatst en de thermostaat vormt het centrale bedieningspaneel waarmee je de temperatuur in je gehele huis kunt regelen. Vooral met de huidige digitale thermostaten kun je meer dan ooit de temperatuur per kamer zeer nauwkeurig instellen.
Dit is niet meer dan een schakelaar waarmee de verwarming kan worden ingeschakeld om de ruimte in een woning op een bepaalde warmte te krijgen of te houden. De kamerthermostaat is de meest bekende uitvoering. Maar er zijn talloze toepassingen waarin het toestel gebruikt kan worden, zoals een koelkast, een oven en een koffiezetapparaat. De kamerthermostaat is de schakelaar waarmee het mogelijk wordt om vanuit één centrale plek in de woning het centrale verwarmingssysteem aan te sturen. Zo hoef je niet per kamer de radiator in te stellen. De oorspronkelijke thermostaat is een uitvinding geweest van de in Engeland wonende Nederlander Cornelis Drebbel. Het was een kwikthermostaat die gebruikt werd bij het uitbroeden van eieren van zijn kippen. De allereerste conventionele en niet elektrische kamerthermostaat had ook een kwikschakelaar. Dit is vandaag de dag verboden vanwege de schadelijke effecten van het vloeibare metaal kwik op het milieu.
De belangrijkste functie van het toestel is natuurlijk het regelen van de temperatuur. Maar de toestellen worden steeds ingenieuzer, waardoor er ook meerdere functies aan toegevoegd zijn. Zo zijn er ook programma’s in op te slaan. Je kunt instellen op welke tijd de verwarming moet aanslaan. Zo weet je zeker dat als je ‘s ochtends uit bed stapt, de woning reeds een behaaglijke temperatuur heeft. Met een slimme digitale thermostaat zijn nog meer functies mogelijk en wordt het een hulpcentrum voor het besparen van energie. Deze is niet alleen in te stellen op een bepaalde tijd, hij kan zelfs herkennen wanneer je thuis komt en zal automatische aanschakelen. Naast het regelen van de temperatuur, zijn de huidige moderne modellen geheel gericht op energiezuinig stoken.
Wil je een thermostaat kopen? Dan moet je weten welke soorten er verkrijgbaar zijn en wat de functies van deze modellen zijn. We zullen dit hierna kort behandelen. Verstandig is om, als je eenmaal weet waar je naar op zoek bent, dit nog iets verder uit te diepen. Met name de mogelijkheden met moderne domotica zijn groot. Verder ontwikkelen zich deze apparaten snel, bijvoorbeeld om samen te werken met apparaten als Google home en dergelijke. Check dus terdege de specificaties online. Kies echter eerst een van de onderstaande algemene toepassingsmogelijkheden.
Conventionele thermostaat
Het oorspronkelijke conventionele model is momenteel nog steeds in veel huishoudens te vinden. Deze is enkel bedoeld voor het regelen van de temperatuur. De oudste modellen bestaan dan ook uit een draaiknop die op de gewenste temperatuur gezet moet worden. Meestal is er geen display aanwezig. De nieuwere modellen hebben een display en de temperatuur is met toetsen in te stellen. De conventionele temperatuurregelaar is niet programmeerbaar en is enkel een bedieningsapparaat om de centrale verwarming in te stellen. Het toestel blinkt uit in eenvoud en is zeer gemakkelijk te bedienen.
Klokthermostaat
De klokthermostaat gaat al een stapje verder. De klokthermostaat is namelijk programmeerbaar. De klokthermostaat bestaat uit een display met tiptoetsen waarmee het programma in te stellen is. Zoals de naam al aangeeft, werkt het toestel met de door jouw ingestelde tijden die je in een programma kunt opslaan. Als je de klokthermostaat instelt op een tijd rond de tijd dat jij thuiskomt van het werk, dan weet je zeker dat je altijd in een verwarmde woning komt. Andersom kan ook. Als na een bepaalde tijd niemand meer in huis is, kun je de temperatuur lager instellen. Hierdoor gebruik je het toestel heel efficiënt en kun je energie besparen.
Slimme temperatuurregelaar
Een digitale thermostaat wordt slimme thermostaatgenoemd omdat hij zelflerend is. Ze kunnen na verloop van tijd je gedrag herkennen en passen daar de functies op aan. Ze herkennen wanneer je je bed uitkomt, wanneer je thuis komt van het werk of wanneer je naar bed gaat. Daarnaast is dit toestel niet alleen via een touchscreen bedieningspaneel te regelen, maar ook via een app op je smartphone of tablet. Zo kun je heel gemakkelijk zelf aanpassingen doorvoeren, ook als je op grote afstand van je huis bent. Met deze apparaten is het eenvoudig om op gemakkelijke wijze aan energiebesparing te doen.
Radiatorthermostaat
Heb je de behoefte om per kamer de temperatuur in te stellen, dan kun je gebruikmaken van radiatorthermostaten. Deze worden aan de radiator bevestigd, zodat je per ruimte de temperatuur kunt instellen. Radiatorthermostaten zijn tegenwoordig ook digitaal, zodat je niet meer fysiek elke kamer in hoeft om hem te bedienen. Je kunt nu via een bedieningspaneel of via een app per ruimte de temperatuur instellen.
Er zijn verschillende bekende en minder bekende merken die zich bezighouden met de ontwikkeling, productie en installatie van thermostaten. De Honeywell thermostaatis ongetwijfeld het bekendste merk dat bij velen al jaren is geïnstalleerd. Ook het merk Nest is flink aan de weg aan het timmeren met moderne digitale modellen. De ontwikkeling gaat steeds verder. Voor de toekomst mogen we verwachten dat steeds meer apparaten in huis met elkaar kunnen communiceren. De thermostaat zal daar een belangrijke rol in spelen. Als centraal bedieningspaneel zal deze met verschillende apparaten in huis communiceren en daardoor meerdere functies aankunnen. Als je dan thuiskomt is niet alleen de verwarming aan, maar ook de verlichting is aangegaan, de radio staat alvast aan en je koffiezetapparaat heeft alvast een vers kopje koffie voor je klaar gezet.