Iedereen met een inkomen betaalt inkomstenbelasting, afgekort IB. De inkomstenbelasting wordt door de Overheid geheven. Iedereen die in Nederland woont moet aangifte doen van zijn of haar inkomsten. Over die inkomsten (uit werk, dividend, eigen huis enz.) betaal je inkomstenbelasting. Aftrekposten en heffingskortingen zorgen ervoor dat je minder inkomstenbelasting hoeft te betalen. Zij verlagen het bedrag waarover de inkomstenbelasting wordt berekend. Iedere maand betaalt bijna iedereen loonbelasting over zijn salaris.
Als er dan verder geen bijzonderheden zijn dan zal er niet veel te verrekenen vallen en hoef je niets te betalen en ontvang je ook niets terug wanneer je de aangifte hebt gedaan. Heb je bijzonder hoge aftrekposten dan kom je waarschijnlijk in aanmerking voor een teruggaaf loonbelasting. Dit wordt berekend als jij je aangifte doet van het afgelopen jaar. Sinds 2001 wordt er gewerkt met het boxensysteem. Inkomen uit werk en inkomsten uit de eigen woning worden belast in box 1.
Er bestaan drie soorten van inkomsten. Er is een verdeling gemaakt in 3 boxen. Elke box heeft een eigen tarief. In box 1 staan de belastbare inkomsten uit werk en de belastbare inkomsten uit de eigen woning. In box 2 vind je de belastbare inkomsten uit aanmerkelijk belang. Aanmerkelijk belang betekent bezit van aandelen in een vennootschap door een natuurlijk persoon. In box 3 komen de belastbare inkomsten uit beleggen en sparen. Je kunt niet dubbel worden belast voor een bepaald inkomen. Er bestaan voor elke box verschillende tarieven. Je mag verlies in de ene box niet met een positief resultaat (inkomen) in een andere box verrekenen.
Wil je (meer) informatie over de inkomstenbelasting dan kun je online naar de site van de Belastingdienst. Hierop staat een heleboel informatie duidelijk uitgelegd. Je kunt ook de Belastingdienst telefonisch benaderen als je specifieke vragen hebt over een bijzondere situatie, want je kunt veel op de site vinden, maar uiteraard niet alles. Zeker niet als het om een uitzonderlijke situatie gaat.
Deze vraag is niet te beantwoorden door een bedrag te noemen. Het bedrag van de te betalen inkomstenbelasting hangt namelijk af van je persoonlijke situatie. Je kunt dat bedrag wel zelf berekenen. Je berekent het bedrag van de inkomstenbelasting door de juiste tarieven toe te passen op de verschillende belastbare inkomens. De uitkomst van dit bedrag mag je verminderen met de heffingskortingen. Heffingskortingen zijn kortingen op de inkomstenbelasting en op de premie volksverzekeringen. Je persoonlijke situatie bepaalt welke heffingskortingen je krijgt. De werkgever of de uitkeringsinstantie, waarvan jij je uitkering ontvangt, houdt rekening met de heffingskortingen. De algemene heffingskorting ontvang je als je werkt. Deze heffingskorting heet arbeidskorting.
Onder box 1 vallen onder andere de volgende inkomsten:
Als je een eigen woning bezit moet je daarvoor een bepaald bedrag bij je inkomen optellen. Dit heet het eigenwoningforfait. Het eigenwoningforfait wordt berekend door een percentage van de Waarde Onroerende Zaak (WOZ) te nemen. De tabel met percentages staat op de site van de Belastingdienst. In box 1 vallen onder andere de volgende aftrekposten:
Onder box 2 valt het voordeel dat je hebt uit aanmerkelijk belang. Het voordeel van aanmerkelijk belang kan zijn in een vennootschap of coöperatie. Denk daarbij aan dividend en verkoopwinst van aandelen. In box 2 mogen in mindering gebracht worden persoonsgebonden aftrekposten en te verrekenen verliezen. Wanneer je van de NV of BV salaris ontvangt dan valt dit inkomen onder box 1 en wordt dit ook daarin belast.
Onder box 3 vallen spaargelden, aandelen, eventueel een tweede woning. De ontvangen rente hierover hoef je niet op te geven, betaalde rente (bijvoorbeeld boeterente) kun je niet aftrekken. In box 3 geldt namelijk voor iedereen een vast percentage van 4% over de waarde van je vermogen.
Onder vermogen wordt verstaan bezittingen minus schulden.
Elk jaar moet er een aangifte worden gedaan van je inkomsten bij de Belastingdienst. Je kunt deze aangifte zelf invullen (op papier of digitaal). Je kunt daarvoor ook je boekhouder inschakelen. Er zijn ook mensen die gratis voor anderen de aangifte invullen. Mensen met verstand van zaken helpen gratis vaak oudere mensen om hun aangifte te doen. Kun jij het zelf, maar wil je niet of kun je niet digitaal een aangifte doen, dan vraag je een papieren versie aan. Deze kun je via de Belastingtelefoon aanvragen of aan de balie van het belastingkantoor. Zorg dat je de tijd neemt om alles goed en op tijd in te vullen, om boetes te voorkomen.
Er zijn steeds weer veranderingen en wijzigingen als het gaat over de belastingaangifte. Bijvoorbeeld het heffingsvrije vermogen wordt elk jaar een beetje opgeschroefd. Zo zijn er nog meer wijzigingen mogelijk. Het is belangrijk de ontwikkelingen te volgen. Je kunt ook altijd te rade gaan op de site van de Belastingdienst, waar alle ontwikkelingen, wijzigingen en veranderingen worden vermeld. Kom je er desondanks niet uit dan vraag je om hulp. In veel dorpen en steden zijn anderen bereid om te helpen bij het invullen van de aangifte van de inkomstenbelasting. Deze hulp is vaak gratis en er wordt in de periode dat het aangifteformulier verstuurd dient te worden vaak geadverteerd met gratis hulp voor het invullen van je aangifte.