De bijna geruisloze annexatie en de veel minder geruisloze poging het oosten van Oekraïne los te weken van dat land, hebben in het Westen voor de nodige nerveuze oprispingen gezorgd. Immers, waar zal Poetin na een eventuele succesvolle actie in Oekraïne zijn oog opnieuw op laten vallen? Zullen de Baltische Staten het volgende slachtoffer zijn van Russische inmenging of misschien zelfs Polen? Niemand die het weet, maar zenuwachtig is iedereen in Brussel en Washington.
Toch is er van een krachtig antwoord van Westerse zijde op de manoeuvres van Poetin en de zijnen amper sprake. De Verenigde Staten pleiten voor krachtige economische sancties, maar Europa reageert zoals gebruikelijk aarzelend en afhoudend. Tot nu toe treffen de sancties vooral personen, die tot de inner circle van Poetin behoren en de president zelf. Het gaat slechts om een handvol personen.
Die opstelling is wel te begrijpen. Veel Europese landen zijn zeer afhankelijk van de aanvoer van Russisch gas en een belangrijk land als Duitsland heeft sinds Gerhard Schröder zeer nauwe economische banden met Rusland. Mevrouw Merkel wil die niet zomaar op het spel zetten. Dan hebben Europese landen vaak ook nog belangen die minder aan de oppervlakte komen en daardoor minder zichtbaar zijn. Zo roept bijvoorbeeld premier Cameron publiekelijk om harde stappen tegen Rusland, maar privé denkt hij daar waarschijnlijk heel anders over. Londen ontwikkelt zich steeds meer tot de tweede hoofdstad van Rusland. Vermogende Russen staan in de rij om een ‘bescheiden’ optrekje in de Britse hoofdstad te kopen. In 2013 legden Russische miljardairs en miljonairs £ 180 miljoen neer voor Brits onroerend goed. De verwachting is, dat er dit jaar een veelvoud wordt neergeteld.
De Russen, maar ook Oekraïners gaan heel discreet te werk. Ze hebben liever niet, dat iemand hun naam kent. En dus wordt er voor de gelegenheid speciaal een bedrijf opgericht, waardoor de aankoop anoniem kan plaatsvinden. Die bedrijven zijn dan weer vaak gevestigd in zogeheten safe havens, waar niet al te veel vragen worden gesteld over eigendomsrechten, belastingafdracht en noem maar op.
Een van die safe havens is Nederland. Ons land geldt sinds jaar en dag als een belastingparadijs voor internationaal werkende bedrijven, zoals Google, Yahoo en Pfizer, maar ook voor the Rolling Stones en U2. Nederlandse deskundigheid staat ervoor garant, dat bedrijven geen centje teveel aan belastingen afdragen en als het even kan helemaal niets. Nederland voert een actief beleid in Oost en West om bedrijven en individuen te overtuigen hun statutair hoofdkantoor in Amsterdam Zuid Oost te vestigen. In 2012 hield het in belastingen gespecialiseerde bureau Buren Van Velzen Guelen een presentatie in Moskou voor het geïnteresseerde Russische bedrijfsleven en hetzelfde gebeurde in november 2013 in Oekraïne. De presentaties lieten zien hoe flexibel het Nederlandse belastingstelsel is voor het internationale bedrijfsleven. Dit land is nog belastingvriendelijker dan notoire belastingparadijzen als Cyprus en Zwitserland. Al die inspanningen en presentaties hebben tot doel om de toe- en uitstroom van enorme hoeveelheden liquiditeiten veilig te stellen. In 2010 ging het om een bedrag van $ 10.200 miljard.
Een mooi voorbeeld van de succesvolle werkwijze van Nederlandse fiscalisten is het Russische Gunvor Oil. De eigenaar is Gennady Timchenko, een persoonlijke vriend van president Poetin. Het grootste deel van de activiteiten van Gunvor Oil verloopt via Gunvor International BV, gevestigd in Nederland. Gunvor International doet weer voornamelijk zaken via een vestiging in Geneve. Het laatste jaarverslag uit 2010 leert, dat 90% van alle transacties van Gunvor Oil via Gunvor International gingen. Het ging destijds om een bedrag van $ 59 miljard. Dankzij de flexibiliteit van de Nederlandse belastingwetgeving hoefde Gunvor Oil in Nederland geen belasting te betalen. Dat kon ook in Zwitserland waar het tarief nog net iets gunstiger is. Niet alleen Gunvor Oil doet zaken via Nederland, ook Rosneft en Gazprom doet dat, evenals talloos veel andere Russische bedrijven.
Het is via safe havens als Nederland, maar ook Zwitserland, Ierland en Luxemburg dat Russische oligarchen hun persoonlijke belangen en die van hun bedrijven kunnen veilig stellen. De Amerikanen weten dat dondersgoed, maar durven en willen niet teveel druk uitoefenen op de regeringen van genoemde landen. Dat ontneemt die landen het excuus om tegen hun geachte gasten te zeggen, dat zij het allemaal niet kunnen helpen. Dat het allemaal de schuld van de Amerikanen is. Op die manier hopen de Amerikanen dat bijvoorbeeld de Nederlandse overheid op zijn minst een poging gaat wagen om de Russen minder van dienst te zijn. Of dat werkelijk het geval zal zijn? De Amerikanen hebben er een hard hoofd in. Daar komt nog iets bij. De Amerikanen hebben zelf ook boter op hun hoofd. Jaarlijks komen er in dat land naar schatting 2 miljoen bedrijven bij, waarvan het niet te achterhalen is wie de eigenaar is.
Meer tips? Meld u zich hier gratis ons voor onze nieuwsbrief.
