Uit de gezondheidsenquête van het CBS (2017) is gebleken dat maar liefst 11,9% van de Nederlandse kinderen tussen de vier en twaalf jaar te zwaar is. Bij jongeren tussen de twaalf en achttien jaar ligt dit percentage nog hoger, namelijk op 15,6%. Door de jaren heen zien we een stijgende lijn. Steeds meer jeugd heeft te kampen met overgewicht. Dit kan naast lichamelijke gevolgen voor de gezondheid ook mentale problemen geven voor het kind. Zo kan hij zich onzeker voelen over zijn lichaam en daardoor bijvoorbeeld niet graag meedoen met gym op school. Ook kan overgewicht voor andere kinderen een reden zijn om iemand te pesten, waardoor het zelfvertrouwen nog verder daalt en het kind waarschijnlijk troost zal zoeken in eten. Dit zal het probleem alleen maar verergeren.
Afvallen en je leef- en eetgewoonten is moeilijk, zeker voor een kind. Als ouder kun je helpen door zelf het goede voorbeeld te geven. Vooral jonge kinderen zijn geneigd om gewoonten en gedragingen van hun ouders te kopiëren. Eet zelf dus gezond en beperk het eten van chips, snoep en koek. Probeer ook de begrippen ongezond eten en gezelligheid van elkaar los te koppelen. Komen er kinderen spelen? Dat kan ook heel gezellig zijn zonder dat er zakken chips worden opengetrokken. Gaan jullie samen een film kijken? Die film is ook leuk zonder cola of pizza. In het begin zal het echt wel even wennen zijn, maar op de langere termijn heeft je kind hier erg veel baat bij en jijzelf ook.
Ouders die naast de opvoeding van hun kinderen werken en er een drukke agenda op na houden, zijn nog wel eens geneigd om voor makkelijk avondeten te kiezen. Het is heel begrijpelijk dat je na een lange dag geen zin meer hebt om te koken. Maar met het halen van patat of langs de chinees te gaan, doe je je kind uiteindelijk geen plezier. Is het koken van eten een uitdaging voor je na een lange werkdag? Probeer dan wanneer je wat meer tijd hebt, in het weekend bijvoorbeeld, voor meerdere dagen eten te koken. Veel gezonde maaltijden kun je invriezen en zo bespaar je jezelf de kookstress na een drukke dag.
Hoe verleidelijk is het om die reep chocola uit de kast te pakken of om dat blikje sinas te nemen? Heel erg verleidelijk. Zorg er daarom voor dat je dergelijke producten niet in huis hebt. Wat je niet in huis hebt, kan je kind ook niet pakken. Doorloop je kasten eens en zorg dat je alle koek, snoep, chocola enzovoorts verwijdert. Het is niet handig om je kind onnodig te kwellen met de wetenschap dat er allerlei lekkers in huis is, maar hij het niet mag hebben. Zorg voor gezonde alternatieven voor als je kind trek heeft. Laat hem bijvoorbeeld kiezen uit diverse soorten fruit of uit snoeptomaatjes, snoeppaprika’s en snoepkomkommers. De trek wordt gestild, deze producten bevatten relatief weinig calorieën en ze zijn ook nog eens rijk aan vitamines en mineralen.
Kinderen met overgewicht eten in veel gevallen niet alleen de verkeerde voeding, maar zij eten ook vele malen meer dan zijn nodig hebben. Houdt daarom met het opscheppen van het avondeten rekening met het feit dat je kind een lagere energiebehoefte heeft dan jij. Let ook met het ontbijt op. Misschien eet jij drie boterhammen, maar je zesjarige dochter haalt uit één boterham waarschijnlijk voldoende energie om de dag te beginnen.
Dat frisdranken vol met suikers zitten, dat weten de meeste mensen wel. Dat vruchtensappen ook voornamelijk uit suikers bestaan, weten een stuk minder mensen. Vooral de vruchtensappen die kant-en-klaar in pak bij de supermarkt verkrijgbaar zijn, bevatten doorgaans weinig fruit en heel veel zoetstoffen. Kijk maar eens op de verpakking, dan zal je zien dat het percentage fruit vrij laag is en dat er veel suiker is toegevoegd. Ook het veelvuldig drinken van vruchtensappen dragen bij aan het ontwikkelen en in stand houden van obesitas. Vervang dergelijke drankjes door water of thee.
Door flink te bewegen, stimuleer je de vetverbranding. Je kunt in plaats van in het weekend een film te kijken, kiezen van een activiteit waar veel beweging bij komt kijken. Ga samen naar een klimbos of organiseer een onderling flessenvoetbaltoernooitje. Geef je kind inspraak in wat jullie gaan doen. Laat hem meedenken over leuke activiteiten. Als hij de activiteit leuk vindt om te doen, zal hij het langer volhouden en waarschijnlijk fanatieker bewegen dan wanneer hij beweegt omdat het moet van papa of mama.
Deze tip is een inkoppertje, maar heel vaak worden kinderen beloond met lekker eten. Giet het belonen van je kind in een andere vorm, zodat zijn gewicht en gezondheid er niet onder te lijden hebben. Laat je kind bijvoorbeeld iets leuks doen, omdat hij zich goed gedragen heeft of geef hem een kleinigheidje.
Het lijkt zo’n logische gedachte: Als je overgewicht hebt, dan ga je op dieet. Want van een dieet, val je af. In zekere zin klopt dit. Een dieet is echter geen goed idee wanneer je kind aan obesitas lijdt. Hier zijn verschillende redenen voor. Ten eerste is een dieet van tijdelijke aard. Je gooit gedurende enkele maanden je eetpatroon volledig om en je zult veel gewicht verliezen. Als je eenmaal afgevallen bent, dan wil je weer normaal eten. De kans is groot dat je dan terugvalt in oude eetgewoonten, met als gevolg dat je in hetzelfde tempo weer aankomt. Aan het eind van de rit ben je waarschijnlijk nog zwaarder dan je was voordat je met het dieet begon. Het tweede gevaar van een dieet is dat je kind te weinig voedingsstoffen binnenkrijgt die hij nodig heeft voor zijn groei en ontwikkeling. Door veel calorierijk eten te vermijden, mist hij mogelijk ook de gezonde vetten die wel nodig zijn voor een gezond lichaam. Je kunt beter de levensstijl en eetgewoonten wat meer geleidelijk aanpassen, zodat het uiteindelijke resultaat blijvend zal zijn.
