Mortonse neuralgie
Een mortonse neuralgie is een beklemming van de zenuw die tussen de twee middenvoetsbeentjes van de derde en de vierde teen is gelegen. Doordat de zenuw geïrriteerd raakt of soms zelfs opgezwollen is, krijg je last van verschillende klachten. In dit artikel vertellen we je meer over de oorzaken, symptomen en behandeling van mortonse neuralgie.
Wat is een mortonse neuralgie?
Bij een mortonse neuralgie is er dus een zenuw bekneld geraakt. Het gaat hierbij om de zenuw die tussen het derde en het vierde middenvoetsbeentje ligt. In sommige gevallen kan het echter ook zo zijn dat de zenuw tussen het tweede en het derde middenvoetsbeentje bekneld is geraakt. Door de beknelling raakt de zenuw geïrriteerd en uiteindelijk kan de zenuw ook gaan opzwellen. Hierdoor wordt de kans groter dat de zenuw geheel klem komt te liggen tussen de twee middenvoetsbeentjes.
Een beknelling van een zenuw ontstaat vaak tussen het derde en het vierde of het tweede en het derde middenvoetsbeentje, omdat op deze plaatsen twee zenuwbanen samenkomen. Op het punt waar deze zenuwen samenkomen, is de zenuw in doorsnede dikker dan de andere zenuwen die naar de tenen lopen. De zenuw is gelegen in het onderhuidvetweefsel. Het ligt dichtbij de bloedvaten net boven het vetpolster van de voet. De middenvoetbeentjes worden bij elkaar gehouden door een dik ligament (band) die boven deze zenuw ligt. Het ligament vormt een dak boven de zenuw en is erg sterk. Met elke stap druk het het grondoppervlak van onder de zenuw naar boven en geeft het ligament een druk naar beneden. Hierdoor ontstaat er compressie van de zenuw tussen de middenvoetsbeentjes.
Hoe ontstaat een mortonse neuralgie?
Meestal ontstaat een mortonse neuralgie als gevolg van het dragen van verkeerde schoenen. Zo kunnen schoenen die te smal zijn of te krap zijn ervoor zorgen dat de zenuw gemakkelijker bekneld komt te zitten. Daarbij kan een beknelling van de zenuw tussen de middenvoetsbeentjes ook ontstaan door het dragen van schoenen met een hoge hak. Aangezien schoenen sneller te smal zijn of te krap zitten bij mensen met een bredere voorvoet, komt deze aandoening bij hen ook vaker voor. Daarnaast lopen personen met een voorvoet die steeds meer is gaan spreiden en gaan doorzakken tevens een hoger risico op een mortonse neuralgie.
Verder kunnen het looppatroon en de stand van de voet een rol spelen bij het ontstaan van mortonse neuralgie. Kantelen je voeten naar binnen (pronatie) of staat de grote teen scheef? Dan loop je eveneens een groter risico om een beknelling van de zenuw tussen de middenvoetsbeentjes op te lopen.
Wat zijn de symptomen?
In het beginstadium van de beknelling heb je voornamelijk last van pijn in de voorvoet met uitstralende pijn naar de tenen. Deze pijn treedt op in acute aanvallen. Het gebeurt altijd plotseling en de pijnaanval heeft veel weg van kramp of voelt als een snijdende pijn. In de meeste gevallen treden deze aanvallen op tijdens het lopen of sporten. De klachten kun je meestal direct weer verlichten door de schoen uit te trekken en de voet te masseren. Na verloop van tijd zul je steeds meer van dit soort aanvallen krijgen en de pijn houdt dan ook langere tijd aan. De symptomen worden dan vaak niet direct minder door de schoen uit te trekken of de voet te masseren.
Als je erg lang met mortonse neuuralgie doorloopt, worden de zenuwverdikkingen (neuromen) heel dik. Ze kunnen uiteindelijk zo dik worden dat het niet meer mogelijk is om schoenen te dragen. De pijn komt dan ook niet meer voor in aanvallen, maar blijft aanwezig (chronische pijn).
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De behandelend arts zal de diagnose mortonse neuralgie stellen aan de hand van de klachten die optreden. Hij of zij zal jou dus vragen naar klachten en vaak zal de arts ook een lichamelijk onderzoek uitvoeren. De klachten en de ernst hiervan kunnen door de arts tevens worden vastgesteld door het invullen van pijnvragenlijsten. De arts zal ook altijd een neurologisch onderzoek uitvoeren om te analyseren waar de klachten vandaan komen. Andere mogelijke oorzaken moeten eveneens worden uitgesloten. Vaak zal de arts een EMG maken om te onderzoeken of het inderdaad om een beknelling van de zenuw gaat. De diagnose mortonse neuralgie kan worden vastgesteld met een diagnostische proefblokkade van de beknelde zenuw.
Hoe wordt een mortonse neuralgie behandeld?
Mortonse neuralgie kan op verschillende manieren worden behandeld. De behandelend arts zal voor een bepaalde behandelingsmethode kiezen aan de hand van het stadium waarin de aandoening zich bevindt, de ernst van de beknelling en de ernst van de klachten. Het beste is om de beknelling al direct in de beginfase te behandelen, aangezien er dan meestal nog geen medicatie of chirurgische ingreep nodig is. In de beginfase kan mortonse neuralgie worden behandeld met een podotherapeutische inlegzool, een teenorthese en/of taping. De overdruk kan hierdoor worden opgeheven, waardoor de zenuw weer vrij komt te liggen en geen klachten meer met zich meebrengt.
In een verder stadium kan de arts ervoor kiezen om je een injectie met corticosteroïden te geven. Hierdoor kan de zwelling van de zenuw iets afnemen, waardoor de beknelling minder wordt. Het is daarnaast ook mogelijk dat de behandelend arts ervoor kiest om het zenuwknopje te verwijderen met een chirurgische ingreep. Dit wordt echter slechts zelden gedaan, aangezien er na deze operatie opnieuw pijn kan optreden of gevoelloosheid. Het kan echter ook zo zijn dat de operatie geen bijwerkingen met zich meebrengt en enkel verlicting geeft.
De bovengenoemde behandelingsmethoden die leiden tot genezing kunnen worden gecombineerd met een behandeling gericht op vermindering van de klachten. De behandelend arts kan je een pijnstillende crème voorschrijven, zodat de pijn van de beknelling afneemt en je gemakkelijker kunt lopen. Deze crèmes kun je meestal gewoon bij de apotheker halen en dien je op de huid boven de zenuw te smeren.
Wat kun je zelf doen?
Indien je last hebt van mortonse neuralgie, is het belangrijk om ruime schoenen te dragen die comfortabel zitten. Krappe of smalle schoenen kunnen de beknelling van de zenuw alleen maar verergeren. Hetzelfde geldt voor schoenen met hoge hakken. Draag daarom ook geen hoge hakken meer totdat de beknelling helemaal is genezen. Verder is het aan te raden om zo vaak mogelijk je schoenen uit te doen, zodat je voeten 'vrij' zijn en niet door de schoenen bekneld worden.
Als je een mortonse neuralgie wilt voorkomen, kun je dus ook beter geen krappe of smalle schoenen dragen of schoenen met hoge hakken. Zeker als je een bredere of uitgezakte voorvoet hebt, je voeten naar binnen kantelen of je grote teen scheef staat, is het belangrijk om dit soort schoenen zo min mogelijk te dragen. Je loopt dan namelijk een hoger risico om een beknelling van de zenuw tussen de middenvoetsbeentjes op te lopen en als je dan ook nog eens de verkeerde schoenen draagt is de kans hierop helemaal groot.
