Elke ouder zal de eerste schooldag van de basisschool van zijn of haar kind zeker nog herinneren. Een volgende stap, die voor de ouders totaal anders is, is de eerste dag naar de middelbare school. Ook voor je kind zal dit anders zijn. De afstand voor de kinderen naar school is meestal langer, sommige kinderen moeten zelfs reizen met het openbaar vervoer. Een grote verandering. Moet je kind op de fiets naar school, dan zul je het zeker meemaken dat je 's morgens wordt geconfronteerd met een mopperende puber die naar school wil worden gebracht, omdat zijn band lek staat (is de vorige avond gebeurd, maar oeps vergeten!).
Ouders zullen er aan moeten wennen dat hun kind een lange(re) dag van huis is. Er wordt niet meer thuis geluncht, maar op school. Elke dag gaan er boterhammen en drinken mee naar school. En dan maar hopen dat de boterhammen worden opgegeten en niet in een gemeentelijke vuilnisbak verdwijnen. Je hebt hier namelijk totaal geen invloed en zicht meer op. Ondanks je goede opvoeding kan het anders lopen dan jij had gewild. Soms is dat tijdelijk, soms ook is het problematisch. Een kind naar de middelbare school komt steeds meer los van thuis, wordt zelfstandiger en krijgt steeds vaker een eigen mening waar je van kunt schrikken. Hij of zij komt in contact met andere kinderen, die niet meer bij je in de buurt wonen, zoals dat vaak het geval is als je kind nog op de basisschool zit. Wordt hij of zij een meeloper?
Natuurlijk heb je als ouder of verzorger je zorgen over de ontwikkeling van je kind. Je raakt hem of haar steeds meer kwijt, omdat het kind zijn eigen weg steeds meer gaat bepalen. Die weg kun je goedkeuren of afwijzen, maar blijf wel een stukje op afstand meelopen. De meeste kinderen hebben hun ouders heel hard nodig, al zullen ze dat nooit hardop zeggen. Wat belangrijk is, is dat jij aan jouw normen en waarden vast blijft houden.
Blijf ook in gesprek, ook al ben je het vaak niet met elkaar eens. Als je kind merkt dat het zijn mening kan vertellen zonder dat er ruzie uit voortvloeit, dan verlies je het niet. Steun je kind altijd, ook al ben je het niet met zijn gedrag eens. Je laat uiteraard wel merken dat je bepaald gedrag niet goedkeurt, maar dat je van hem of haar als persoon houdt. Niet pamperen, een stevige discussie maakt vaak de zaken duidelijk. Ook het maken en leren van huiswerk zal steeds vaker moeten gebeuren. En laat dat nou juist iets zijn waar die pubers helemaal geen zin in hebben. Je kunt vinger aan de pols houden en proberen te sturen, maar teveel druk er op leggen werkt averechts. Laat de verantwoording bij je kind en maar hopen dat de school haar steentje bijdraagt. Laat het onderwerp huiswerk geen dagelijks terugkerend drama worden, je wint het uiteindelijk toch niet en de sfeer wordt enorm verpest voor het hele gezin. Uiteraard mag je wel een keer je mening geven, maar niet te vaak!
Kinderen zijn ongeveer 12 jaar als ze naar de middelbare school gaan. In groep 8 van de basisschool hebben ze een advies gekregen welk onderwijs geschikt is. Je kunt een keuze maken uit: vmbo, havo, vwo. Het advies van de school en de toelatingseisen van de nieuwe school worden gebruikt om te bepalen naar welke school je kind zal gaan. Is het vervolg bekend dan kun jij je met je kind oriënteren door de open dagen te bezoeken. Let op de grootte van de school, de bereikbaarheid, het huiswerk- en spijbelbeleid. Is er extra aandacht voor problemen, hoe zijn de doorstroommogelijkheden? Vraag ouders die de school kennen naar hun ervaringen. Gebruik "Schoolkompas" dat je online kunt vinden om scholen te vergelijken. Praat met ouders die de nieuwe school kennen over hun ervaring.
Wanneer jouw kind de overstap gaat maken naar het middelbaar onderwijs is het belangrijk dat hij of zij er niet alleen voor staat. Ouders zijn belangrijk, maar blijven wel op de achtergrond! Vrienden zijn erg belangrijk om problemen en leuke zaken mee te delen. Het is daarom fijn als er "oude" vrienden van de basisschool naar dezelfde school gaan, samen fietsen, samen kletsen en de leuke en minder leuke dingen met elkaar delen. Leeftijdgenoten zijn erg belangrijk! Door met een groep naar de middelbare school te fietsen bouwen de leerlingen wat met elkaar op. Er worden ook na school afspraken gemaakt, ze steunen elkaar als het even tegen zit en hebben vooral veel plezier met elkaar.
Waar je wellicht niet meteen aan zult denken, maar wat wel super belangrijk is, is het steeds meer zelfstandig worden, verantwoording krijgen, sociale contacten opbouwen en vasthouden en uiteraard een groot pakket aan vakken. Op de middelbare school wordt, zoals op de basisschool, een belangrijke basis gelegd voor de toekomst. Leerlingen krijgen elke dag te maken met verschillende docenten, diverse lokalen waar ze theorie- en praktijklessen volgen, blokuren (studie uren), mentoruren (elke groep heeft een eigen mentor), tussenuren (tijd om huiswerk te maken, geen lesuur), een vast rooster, huiswerk, bijhouden van een agenda, een zware boekentas en zo af en toe een stedentrip. Het eerste jaar dat je kind op de middelbare school zit, zit hij of zij in de brugklas en wordt hij of zij brugpieper genoemd.
Het hoort dan bij de jongste leerlingen van de middelbare school. Elke leerling heeft een mentor en kan daarbij terecht als hij of zij vragen heeft, vast loopt of (helaas het gebeurt nog steeds) gepest wordt. Ook ouders kunnen met de mentor contact opnemen als zij vragen hebben of ongerust zijn. De mentor zelf zal ook contact opnemen met de ouders als het in zijn of haar ogen niet goed gaat met het kind. Trek op tijd aan de bel als je twijfelt. Een fijne tijd op de middelbare school is belangrijk voor de ontwikkeling van je kind, voor zijn of haar prestaties en daar hangt dan weer zijn of haar toekomst van af. Gaat jouw kind straks verder studeren? Naast het feit of de mogelijkheid er is, zullen positieve ervaringen van de middelbare school daar zeker toe bijdragen.
De overgang van de basisschool naar de middelbare school, kan voor sommige kinderen erg lastig zijn. Het ligt er ook aan of ze bijvoorbeeld gewend zijn aan huiswerk, het alleen naar school gaan, boeken meenemen, toetsen, etc. Sommige basisscholen hebben bewust geen toetsen en geven geen cijfers. Andere scholen kiezen er juist voor om dat wel te doen, zodat de kinderen beter zijn voorbereid als ze naar de middelbare school gaan. Maar welke keuze er ook gemaakt wordt, voor VMBO, HAVO of VWO, kinderen zullen naar de middelbare school altijd even moeten wennen. Er zijn namelijk veranderingen gaande:
Er zijn een paar dingen waar ouders ook naar kunnen kijken wanneer de kinderen naar de middelbare school gaan.
