Hiv maakt geleidelijk aan het immuunsysteem van ons lichaam kapot en daarom is het een levensbedreigend virus. Ons immuunsysteem is opgebouwd om ons lichaam te beschermen tegen infecties met bacteriën, schimmels en virussen. Als je een hiv infectie hebt opgelopen, wordt dit systeem dus aangetast en kan ons lichaam ons minder goed beschermen tegen ziektes. Als gevolg loop je gemakkelijker een infectie en krijg je last van verschillende klachten.De afkorting hiv staat voor human immuno deficiency virus. Met immuno deficiency wordt bedoeld dat het imuunsysteem niet meer voldoende werkt.
Aangezien hiv je immuunsysteem aantast en je dus meer risico loopt om een infectie op te lopen, is hiv een levensbedreigend virus. Het is nog niet mogelijk om een hiv infectie te genezen, maar er zijn wel middelen die de ontwikkeling van het virus vertragen. Wereldwijd sterven dagelijks nog duizenden mensen aan hiv, maar in Nederland is hier gelukkig een goede behandeling voor en sterft er vrijwel niemand aan deze infectie. Met de medicatie van deze tijd kan het virus voor zeer lange tijd controleerbaar blijven en zal aids in de meeste gevallen helemaal niet uitbreken. Hierdoor is de levensverwachting zeer sterk toegenomen en kun je een normaal leiden met hiv.
Heb je een hiv infectie opgelopen? Dan betekent dit niet direct dat je ook aids hebt. Dit is pas het geval als het hiv virus het immuunsysteem zo ernstig heeft aangetast dat je een levensbedreigende ziekte krijgt. Ook kan het zijn dat uit onderzoek blijkt dat er grote kans is op een levensbedreigende ziekte, aangezien het afweersysteem zo beschadigd is. In de meeste gevallen loopt iemand met aids een levensbedreigende ziekte op doordat het immuunsysteem infecties niet meer zelf kan opruimen. Een infectie met hiv kan in Nederland vrijwel altijd zo goed worden behandeld dat de patiënt geen aids zal krijgen.
Het hiv virus kan zich in bloed, sperma, voorvocht, vaginaal vocht en moedermelk bevinden. Indien je met besmette lichaamsvochten in contact komt kun je zelf ook hiv krijgen. In ongeveer 95% wordt hiv in Nederland overgedragen door onveilig seksueel contact. Dit kan door contact met de slijmvliezen van de vagina, de penis, de anus en de mond. Bij vagina seks of anale seks zonder condoom kun je het hiv virus overdragen, ook als er niet wordt klaargekomen.
Bij orale seks waarbij sperma of bloed in de mond komt is er tevens een redelijk grote kans op besmetting. De kans om hiv op te lopen door contact van de mond met vaginaal vocht of voorvocht is zeer klein, omdat het virus in deze lichaamsvochten minder voorkomt en het speeksel de werking van hiv vermindert. Verder kan hiv worden overgedragen via seksspeelgoed, indien dit tussentijds niet goed is schoongemaakt of er geen nieuw condoom omheen is gedaan.
Ook kun je een infectie met het hiv virus oplopen als je een besmette spuit of naald van iemand anders gebruikt. Drugsgebruikers kunnen hiv oplopen door geïnfecteerde bloedresten van een ander persoon met hiv bij zichzelf in te spuiten. Ook kan het virus worden overgedragen als je je per ongeluk met een besmette naald prikt, maar het risico is dan vele malen lager. Dit komt doordat drugsgebruikers het besmette bloed direct in hun aders spuiten. Daarnaast kan een hiv-positieve moeder het virus tijdens de zwangerschap of de bevalling overdragen op de baby. Het is ook mogelijk dat de baby een hiv infectie oploopt via borstvoeding. Als de moeder tijdens de zwangerschap echter wordt behandeld met hiv-remmers en geen borstvoeding geeft, is de kans hierop minder dan één procent.
Hiv kan tevens worden overgedragen via bloedtransfusies, maar dit is in Nederland uitgesloten. Alle bloeddonaties worden sinds juli 1985 gecontroleerd op hiv. Dit is enkel niet altijd het geval in ontwikkelingslanden. Je kunt ook een besmetting met het hiv virus oplopen bij een prik-, snij- of spatongeval. Dit gebeurt echter niet zoveel en hiv kan ook maar een paar minuten buiten het lichaam overlegen. Soms kan medisch personeel hier echter wel mee te maken krijgen. Na een dergelijk ongeval kan het dan goed zijn om bepaalde medicatie te gebruiken om een infectie met hiv te voorkomen.
Zodra je een infectie hebt opgelopen met het hiv virus, zal het virus zich binnendringen in CD4-cellen en deze cellen vervolgens kapot maken. Deze cellen zorgen ervoor dat een lymfocyten (een bepaald soort witte bloedlichaampjes) antistoffen aanmaken tegen ziekteverwerkkers, zoals bacteriën, schimmels en virussen. Aangezien de CD4-cellen kapot worden gemaakt door het hiv virus, kunnen de lymfocyten geen antistoffen meer aanmaken. Dit heeft als gevolg dat het lichaam minder goed beschermd is tegen ziekteverwekkers, waardoor je sneller een infectie kunt oplopen.
Ongeveer één tot zes weken na het oplopen van de infectie kun je symptomen krijgen die veel weg hebben van gewone griep. Je kunt last krijgen van koorts, algehele malaise en huiduitslag. Deze symptomen hiv houden gemiddeld ook ongeveer één tot zes weken aan. Het is daarnaast ook mogelijk dat je later last krijgt van andere symptomen hiv. Herken je deze symptomen en denk je dat er een kans is dat je het hiv virus hebt opgelopen? Laat je dan testen bij de huisartsenlaboratorium bij de GGD of bij een soa-polikliniek.
Als je een vermoeden hebt dat je een hiv infectie hebt opgelopen, kun je dit laten testen bij de GGD of bij een soa-polikliniek. Houd er rekening mee dat een hiv test pas een betrouwbare uitslag geeft, als het meer dan drie maanden geleden is dat je mogelijk een infectie hebt opgelopen. Indien je de test binnen drie maanden na mogelijke besmetting uitvoert, kan het onderzoek aangeven dat je geen hiv hebt terwijl je wel besmet bent. Een hiv infectie kan worden aangetoond door middel van een bloedonderzoek. De arts zal wat bloed afnemen en de waarden in het bloed vervolgens testen. Aan de hand van de resultaten van dit onderzoek kan de diagnose hiv worden gesteld.
Helaas is er nog geen hiv behandeling gericht op genezing. De afgelopen jaren zijn de behandelingsmethoden echter steeds meer verbeterd, waardoor aids steeds meer kan worden uitgesteld en soms zelfs helemaal niet optreedt. Er zijn nog geen medicijnen die het virus kunnen doden, maar langdurig en intensief gebruik van hiv-remmers kan de hiv infectie tegen gaan en aids voorkomen. Indien de medicatie aanslaat, zul je vrijwel geen symptomen hiv ervaren en is de kans groter dat je langer blijft leven. Wel kun je last krijgen van bijwerkingen, maar hier is nog niet veel over bekend.
Door het gebruik van hiv remmers kunenn zwangere vrouwen ook besmetting van hun ongeboren kind voorkomen. Zij worden preventief behandeld met een combinatietherapie waarin verschillende hiv-remmers tegelijk genomen moeten worden, ook wel HAART genoemd (highly active antiretroviral therapy). Dit kan soms wel leiden tot groeivertraging van de foetus en vroeggeboorte van het kind. Het is nog niet bekend welke effecten blootstelling aan HAART heeft op de lange termijn. Zodra de baby is geboren, wordt hij of zij preventief behandeld met antiretrovirale hiv medicatie (PEP)
Een hiv infectie ontstaat in veel gevallen door onveilige seks en daarom is het belangrijk om veilig te vrijen. Gebruik een condoom tijdens het vrijen, het liefst van latex of polyurethaan. Ook kun je zaaddodende pasta gebruiken voor extra bescherming tegen SOA's. Zorg er ook voor dat je partner met orale seks niet direct met de mond je geslachtsdeel aanraakt. Gebruik hierbij ook een condoom of een beflapje. Verder kun je een hiv infectie voorkomen door geen naalden of spuiten van iemand anders te gebruiken. In plaats daarvan kun je beter gesteriliseerde wegwerpnaalden en -spuiten gebruiken. Zorg er ook voor dat je geen bloed of bloedproducten gebruikt die niet zijn gecontroleerd op hiv.
Het is ook om een hiv infectie te voorkomen door hiv-remmers te gebruiken. Je kunt kiezen voor PEP of PrEP. PEP medicatie neem je nadat je onveilige seks hebt gehad met risico op hiv of op een andere wijze mogelijk hiv hebt opgelopen. PrEP neem je voordat je risico op hiv loopt (bijvoorbeeld voor medisch personeel). Helaas is PrEP nog niet verkrijgbaar in Nederland.
