Baarmoederkanker en baarmoederhalskanker worden nogal eens met elkaar verward, maar het zijn echt twee verschillende vormen van kanker. Baarmoederkanker is kanker in de baarmoeder, terwijl baarmoederhalskanker juist in de baarmoederhals ontstaat. Daarnaast is het ook zo dat het verloop van de ziekte en de behandeling bij beide ziekten verschillend is.
Ook bij baarmoederhalskanker is er - net als bij andere kankersoorten - sprake van een ontregeling van de deling van de cellen. Als gevolg hiervan ontstaan de symptomen baarmoederhalskanker en het kan zelfs ernstige gevolgen met zich meebrengen of dodelijk zijn.
Er zijn een aantal factoren die de kans op baarmoederhalskanker verhogen. Zo is gebleken dat het Humaan Papiloma Virus (HPV) een rol speelt bij het ontstaan van baarmoederhalskanker. Dit is een virus dat wordt overgebracht tijdens de geslachtsgemeenschap en op zichzelf weinig klachten veroorzaakt. Baarmoederhalskanker komt vaker voor bij vrouwen die besmet zijn met dit virus, waardoor we ervan uit kunnen gaan dat besmetting met HPV een risicofactor is voor baarmoederhalskanker.
Verder komt baarmoederhalskanker ook vaker voor bij vrouwen die roken. Gebruik van de pil kan daarnaast eveneens een risicofactor zijn. Dit komt naar alle waarschijnlijkheid niet door 'verkeerde' stoffen in de pil, maar om het feit dat pilgebruikers minder vaak condooms gebruiken en hierdoor een groter risico lopen op HPV. Dochters van vrouwen die tijdens de zwangerschap het DES-hormoon kregen toegediend (om de kans op een miskraam te verkleinen) hebben tevens een grotere kans om baarmoederhalskanker te krijgen.
Baarmoederhalskanker is onder te verdelen in vier verschillende stadia. In het eerste stadium bevindt de tumor zich enkel in de baarmoederhals. Zodra de tumor is doorgegroeid tot in het bovenste deel van de schede of tot het steun- of spierweefsel van de bekkenbodem, spreken we van het tweede stadium. In het derde stadium is de tumor nog verder doorgegroeid tot aan het onderste deel van de vagina en/of de bekkenwand. Als de tumor buiten het bekken is gegroeid (bijvoorbeeld in de endeldarm of de blaas) of wanneer de kanker is uitgezaaid naar andere organen (lever, longen, botten), hebben we het over het vierde stadium.
Meestal wordt baarmoederhalskanker nog niet ontdekt in het eerste stadium, omdat er dan geen duidelijke symptomen baarmoederhalskanker te onderscheiden zijn. Er zijn dan alleen veranderingen aan de cellen van de baarmoederhals. Meestal is het eerste kenmerkende symptoom een bloeding die ontstaat tussen twee menstruaties, na de geslachtsgemeenschap of na de overgang. In het laatste geval wordt deze bloeding vaak niet direct als een symptoom gezien, omdat een vrouw denkt dat dit een plotseling terugkerende menstruatie is. Indien een vrouw echter al een jaar lang geen menstruatie heeft gehad, is de kans zeer klein dat het inderdaad om een plotseling terugkerende menstruatie gaat.
Naast vaginale bloedingen kun je ook last hebben van abnormale afscheiding. Hierbij kun je denken aan waterige, bleke, roze, bloederige, bruine of stinkende afscheiding. Verder duren je menstruatieperiodes meestal langer dan normaal. Indien je een van deze symptomen herkent en/of last hebt van vaginale bloedingen, is het belangrijk om direct een arts te raadplegen.
Als de baarmoederhalskanker zich al verder heeft ontwikkelt, kunnen er tevens andere symptomen baarmoederhalskanker ontstaan als gevolg van de doorgroei van de tumor of eventuele uitzaaiingen. Zo kun je je eetlust verliezen en daardoor ook afvallen. Verder krijg je waarschijnlijk te maken met vermoeidheid en algehele malaise. Pijn in de rug, in het been of in het bekken kan eveneens voorkomen. Het is ook mogelijk dat je been opgezwollen is. Tijdens en na de geslachtsgemeenschap kun je last hebben van hevig bloedverlies. Verder kun je te maken krijgen met urineverlies en pijn bij het urineren (in combinatie met pijn in de onderbuik).
Indien de behandelend arts aan de hand van de symptomen baarmoederhalskanker vermoedt dat er sprake is van deze aandoening, kunnen er verschillende onderzoeken worden gedaan. Zo kunnen er met een uitstrijkje cellen van het baarmoederhalsslijmvies worden afgenomen om te onderzoeken of er afwijkende cellen zijn. Ook kan de arts een inwendig onderzoek uitvoeren om de ligging en de grootte van de organen in de onderbuik te bepalen. Hierbij wordt een speculum of 'eendenbek' in de vagina aangebracht om de baarmoederhals te bekijken en de arts zal twee vingers in de vagina brengen en de andere hand op de buik leggen.
Als de arts baarmoederhalskanker vaststelt, kunnen er daarna nog enkele onderzoeken volgen om te ontdekken in welk stadium de baarmoederhalskanker zich bevindt. Er kan zo ook worden ontdekt of de baarmoederhalskanker zich heeft verspreid (en waarheen). De behandeld arts zal vaak een uitgebreider inwendig onderzoek doen en er wordt vaak een röntgenfoto gemaakt van de longen. Met behulp van een echografie worden de urinewegen gecontroleerd.
Er zijn verschillende behandelingsmodelijkheden voor baarmoederhalskanker. Aan de hand van het soort kankercellen, het stadium waarin de kanker zich bevindt en wat je zelf wilt (en kun) wordt bepaald welk type behandeling het beste is. Het is mogelijk om een operatie te ondergaan waarbij de tumor wordt verwijderd. Indien er sprake is van uitzaaiingen, kan dan teven de baarmoedernhals, de baarmoeder, de eileiders, de eierstokken of de lymfeklieren moeten worden verwijderd.
Verder kan er worden gekozen voor een bestraling waarbij de kanker wordt bestraald om de kankercellen te doden. Een behandeling met medicijnen (chemotherapie of hormonen) is in sommige gevallen ook mogelijk. Als laatste kan de kanker worden behandeld met een warmtebehandeling. De kankercellen worden dan verwarmd, zodat ze worden vernietigd of gevoeliger worden gemaakt voor een andere behandeling.
In sommige gevallen zal er worden gekozen voor een combinatie van verschillende behandelingen. Er zijn een aantal behandelingsmogelijkheden die onvruchtbaarheid tot gevolg kunnen hebben. Dit zal van tevoren uitgebreid worden besproken met een arts.
Gelukkig is de kans op genezing bij baarmoederhalskanker groot. Gemiddeld gezien overleeft ongeveer 70 procent van de patiënten deze aandoening. De kans op overleving hangt echter totaal af van het stadium waarin de ziekte is ontdekt. Daarom is het ook belangrijk om direct een arts te raadplegen indien je het vermoeden hebt dat je baarmoederhalskanker hebt. Als de aandoening al vroeg wordt ontdekt, kan er direct worden gestart met een behandeling. De tumor krijgt dan niet de kans om door te groeien en de kankercellen kunnen niet uitzaaien, waardoor de kans op genezing vele malen groter is.
